Zasoby wody odpływającej z małej zlewni na Spiszu Polskim

• Autorzy: Kanownik W. , Kowalik T.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie siedmioletnich badań przedstawiono wartości miesięcznych, sezonowych i rocznych odpływów oraz współczynników odpływu ze zlewni o powierzchni 40,57 ha, położonej na terenie Spiszu Polskiego w miejscowości Trybsz. W okresie badawczym średnia roczna suma opadów wynosiła 841 mm i była o 9 mm niższa od średniej wieloletniej z lat hydrologicznych 1950/1951-1999/2000. Średnia roczna temperatura powietrza wynosiła 5,6°C. W okresie obserwacji odpływ roczny w poszczególnych latach hydrologicznych był zbliżony i stanowił od 49 do 55% opadów atmosferycznych. Najniższy średni miesięczny współczynnik odpływu notowano w okresie od maja do sierpnia (26-38%), najwyższy w marcu (152%). Roczny odpływ wynosił od 358 mm w roku suchym (1992/1993) do 511 mm w roku mokrym (1995/1996). Wartości średnich odpływów półrocznych różniły się nieznacznie. Były one minimalnie wyższe w półroczu zimowym, pomimo że opad był prawie dwukrotnie niższy. Wyniki badań mogą posłużyć do opracowania zasad gospodarki wodnej w małych zbiornikach retencyjnych na obszarach górskich.

EN

The article, on the basis of a seven years' research, presents monthly, seasonal and yearly values of outflows and outflow ratios from the catchment basis of the surface of 40.57, located on the territory of Spisz Polski in Trybsz. In the examined period, the yearly precipitation average amounted to 841 mm and was by 9 mm lower than the long term average for the hydrological years 1950/1951-1999/2000. The average yearly air temperature amounted to 5.6°C. In the observed period, the yearly outflows in different hydrological years were similar and constituted from 49 to 55% of precipitations. The lowest average monthly outflow ratio was registered in the period from May to August (26-38%), the highest in March (152%). The yearly outflow amounted from 358 mm in a dry year (1992/1993) to 511 mm in a wet year (1995/1996). Values of average six-month outflows were slightly different. They were a little higher in the winter half-year, althought the precipitations were almost two times lower. The results of research may serve to elaborate principles of water management in small storage reservoirs in mountain areas.

Słowa kluczowe

PL

zasoby wodne; mała zlewnia

EN

water resources; small catchment

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2010
• Tom: Nr 7
• Strony: 279--282
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Kanownik W.

autor

Kowalik T.

• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska

Bibliografia

• 1. T. BORECKI, E. PIERZGALSKI, J. ŻELAZO (2003). Aktualny stan i niektóre zadania gospodarki wodnej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich. Wiad. Mel. i Łąk. 3, 103-108.
• 2. A. BYCZKOWSKI (1996). Hydrologia, t. II. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• 3. J. FATYGA, M. WIATKOWSKI (2003). Rola małych eksperymentalnych zlewni w badaniach hydrologicznych w Sudetach. Wiad. Mel. i Łąk. 3, 139-142.
• 4. W. KANOWNIK (2005). Impact of Mountainous Areas Management System upon Biogenes Content in Surface Waters. EJPAU. 8 (2), #11.
• 5. J. KONDRACKI (1998). Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
• 6. A. KOSTURKIEWICZ, S. CZOPOR, M. KORYTOWSKI, R. STASIK, CZ. SZAFRAŃSKI (2002). Odpływy i retencja siedlisk leśnych w małych zlewniach. Rocz. AR Poznań, CCX-LII, Melior. Inż. Środ. 23, 217-227.
• 7. T. KOWALIK (2002). Wskaźniki i współczynniki odpływu w dwu mikrozlewniach rolniczych na terenie Beskidu Małego. Acta Scientiarum Polonorum - Formatio Circumiectus 1-2 (1-2), 85-94.
• 8. J. LAMBOR (1971). Hydrologia inżynierska. Arkady, Warszawa.
• 9. W. MIODUSZEWSKI (1996). Mała retencja a ochrona zasobów wodnych. [W:] Mała retencja w kształtowaniu środowiska. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, 289, Konferencje XI Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska, 127-134.
• 10. J. MOSIEJ, CZ. SOMOROWSKI (2001). Aktualne problemy gospodarowania wodą w rolnictwie dla zrównoważonego i wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. Wiad. Mel. i Łąk. 1, 2-7.
• 11. K. OSTROWSKI, A. BOGDAŁ (2006). Ocena zasobów wód odpływających z wybranych małych zlewni rolniczych Pogórza Wadowickiego. Woda, Środowisko, Obszary Wiejskie. 6, z. 2(18), 281-292.
• 12. W. RAJDA, T. KOWALIK, K. OSTROWSKI (2001). Wskaźniki i współczynniki odpływu w dwu mikrozlewniach rolniczych na Pogórzu Wielickim. Zesz. Nauk. AR w Krakowie. 390, Inż. Środ., 22, 47-56.
• 13. W. RAJDA, K. OSTROWSKI, T. KOWALIK, J. MARZEC (1995). Reżim hydrologiczny mikrozlewni rolniczej w latach suszy atmosferycznej. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 298, Sesja Naukowa, 45, 35-43.
• 14. J. ZIELIŃSKI, H. SŁOTA (1996). Stan i wykorzystanie zasobów wód powierzchniowych w Polsce. IMGW, Warszawa.