Ewolucja znaczenia "modernizm" w architekturze. Próba uporządkowania pojęcia

• Autorzy: Wojtas J.

Warianty tytułu

EN

Evolution of the notion of "modernism" classification attempt

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Powstawanie, rozwój i przemijanie kolejnych nurtów w architekturze i sztuce od czasów dawnych po współczesne wynika ze zmagania się różnych, nieraz przeciwstawnych tendencji. Znaczenie określenia „modernizm" do dzisiaj prowokuje dyskusje. Autorka artykułu doszukuje się tendencji modernistycznych przede wszystkim w chęci zerwania z historią i wykorzystania postępu technicznego w architekturze. Wychodząc z tego założenia uznaje, że już architektura około 1900 jest wczesną odmianą modernizmu (secesja -oderwanie, Art. Nouveau - nowa sztuka itd.). Awangarda architektoniczna od lat 20 jest tworem dojrzałego modernizmu, a rzeźbiarska forma architektury począwszy od schyłku lat 50 i brutalizm, wpisuję się w schyłkową formę modernizmu.

EN

Since the old days and as far as today, the emergence, development and passing of subsequent trends in architecture and in fine arts have all effected from the struggle of different, if not contradictory, tendencies. Even today the notion of 'modernism' arouses some stormy debates. The author has recognised the modernist tendencies mostly as the will to quit the past and to implement the technological progress in architecture. Having assumed this, she recognises the architecture of around the year 1900 as the early form of modernism (secession - breaking off, Art Nouveau - new art, etc.) The architectural avant-garde of the twenties was the offspring of the mature modernism while the sculpting shapes in architecture of the late fifties and the brutalism would mark the decaying stage of modernism.

Słowa kluczowe

PL

architektura; modernizm; nurt międzynarodowy; Łódź międzywojenna

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka
• Rocznik: 2008
• Tom: Z. 15
• Strony: 346--358
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Wojtas J.

• Politechnika Śląska w Gliwicach, Wydział Architektury

Bibliografia

• [1] Bahnam R., Rewolucja w architekturze, WAiF, Warszawa 1979.
• [2] Baran B., Postmodernizm, Kraków 1992.
• [3] Blanch A., Kilka uwag o powieści postmodernistycznej, Twórczość, 1988, nr 5.
• [4] Gadomska B., Gliński A., Obecność przeszłości, Architektura, 1982, nr 2.
• [5] Harm N. A., Encyclopdia of 20th Century Architecture, New York 1986.
• [6] Huxtable A. L., Architektura na rozdrożu, Architektura, 1982, nr 2.
• [7] Jawłowska A., Drogi kontrkultury, Warszawa 1975.
• [8] Jencks Ch., Architecture Today, Academy Editions, London 1993.
• [9] Jencks Ch., Architektura postmodernistyczna, Arkady, Warszawa 1987.
• [10] Jencks Ch., Architektura późnego modernizmu i inne eseje, Arkady, Warszawa 1989.
• [11] Jencks Ch., Genealogy of Post - Modern Architecture, Architectural Designe, 1977, nr 4.
• [12] Jencks, Ch., Pluralizm jest dobry na wszystko, Architektura, 1982, nr 2.
• [13] Karpiński D., Nazajutrz po modernizmie, Architektura, 1982, nr 2.
• [14] Kosiński, W., Zmierzch postmoderny - wnioski dla architektury regionalnej, w: Kierunki i metody współczesnego regionalizmu w architekturze, OSAR 5, Kraków-Zakopane 1984.
• [15] Lenartowicz K., O psychologii architektury. Próba inwentaryzacji badań, zakres przedmiotowy i wpływ na architekturę, Wydawnictwo PK, Kraków 1992.
• [16] Lisiecki P., Błogosławiona błogość języka, Więź, 2006, nr 440.
• [17] Pevsner N., Historia architektury europejskiej, WAiF, Warszawa 1976.
• [18] Rossi A., The Architecture of the City, The Mit Press, Cambridge 1991.
• [19] Rossi A., Architectura Razionale, w: XV Triennale di Milano 1973.
• [20] Sławińska J., Charakterystyka architektury postmodernistycznej, w: Wątki kulturowe i symboliczne w architekturze współczesnej, Prace naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki, PWr., Wrocław 1980.
• [21] Sławińska J., Ruchy protestu w architekturze współczesnej, OW Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1995.
• [22] Trachtenberg M., Architecture from Prehistory to Post - Modern, Inc, New York 1986.
• [23] Venturi R., Complexity and Contradiction in Architecture, The Museum of Modern Art, New York 1977.
• [24] Venturi R., Learning from Las Vegas, The MIT Press, Cambridge 1972.