Architektura modernizmu w zabytkowym otoczeniu - Stare Miasto w Poznaniu (lata 30. XX W.)

• Autorzy: Klause G.

Warianty tytułu

EN

Modernism architecture in historic surroundings - Old Town in Poznan (1930's)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dla architektury Poznania okresu międzywojennego, symboliczną cezurę czasową między formami odwołującymi się do tradycji a nowoczesnością utożsamianą z Werkbundem i stylem międzynarodowym, stanowiła Powszechna Wystawa Krajowa z 1929 r. Dzieła awangardowych warszawskich architektów tam prezentowane niewątpliwie przyspieszyły pojawienie się, również na konserwatywnym poznańskim gruncie, modernizmu. Wkroczył on nie tylko na obrzeża miasta, ale także w tkankę zabytkową Starego Miasta, które w 1934 r. uznane zostało za obszar chroniony prawem. Powyższy fakt, jak i pojawienie się nowoczesnych form w zabytkowym otoczeniu oraz dostosowanie struktury historycznego miasta do nowych standardów miały miejsce w czasie, kiedy funkcje konserwatora pełnił dr Witold Dalbor. Dzięki jego akceptacji na Starym Mieście został przebudowany Dom Mody The Gentleman (1936-38) na narożniku ul. Paderewskiego i Szkolnej, oraz zbudowany Ośrodek Zdrowia (1936-37) przy placu Kolegiac-kim.

EN

For Poznan architecture in the interwar period, a symbolic turning point between forms relating to traditions and modernism associated with Werkbund and the international style was the General National Exhibition of 1929. Works of avant-garde Warsaw architects that were presented there undoubtedly triggered the appearance of modernism also in Poznan which was quite conservative then. Modernism entered not only the city suburbs but also the historic core of the Old Town which in 1934 was acclaimed a legally protected area. This as well as the appearance of modern forms in historic surrounding and adjustment of historic town structure to new standards took place when dr Witold Dalbor was the City Conservator. Thanks to his approval of the design, Fashion House 'The Gentleman' (1935-38) on the comer of Paderewskiego and Szkolna Streets was reconstructed and a health service centre building at pl. Kolegiacki was built (1936-37) in the Old Town area.

Słowa kluczowe

PL

architektura; modernizm; konserwacja; nowoczesność; Poznań

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka
• Rocznik: 2008
• Tom: Z. 15
• Strony: 261--272
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Klause G.

• Politechnika Poznańska, Wydział Architektury

Bibliografia

• [1] Czarnecki W., Wspomnienia architekta, t. 2, 1931-1939, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2006.
• [2] Dalbor W., O charakter zabytkowy miasta Poznania, Dziennik Poznański, nr 43 z 21.02.1935.
• [3] Grzeszczuk-Brendel H., Architektura i budownictwo Poznania w pierwszej połowie XX wieku, w: Architektura i urbanistyka Poznania w XX wieku, red. T. Jakimowicz, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2005.
• [4] Jarzewicz M., Ochrona zabytków w międzywojennym Poznaniu, KMP, 1993, nr 3-4.
• [5] Jasieński H., Dom „Feniksa", Rocznik Krakowski, 1933, t. 24.
• [6] Klause G., Wybrane problemy ochrony zabytków początku XX wieku i odbudowa Poznania po II wojnie światowej, w: Architektura i urbanistyka Poznania w XX wieku, red. T. Jakimowicz, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2005.
• [7] Lewicki J., Nowa architektura w otoczeniu zabytkowym w świetle Polskiej teorii i praktyki ochrony zabytków okresu międzywojennego, KAiU, 2000/2, Warszawa 2001.
• [8] Małachowicz E., Stare Miasto we Wrocławiu, PWN, Warszawa-Wrocław 1976.
• [9] Niziołek A., Gentleman Schaefer. Ze Stefanem Schaeferem rozmawia A. Niziołek, Kronika Miasta Poznania, 1994, nr 1-2.
• [10] R. [inicjał autora], Witold Dalbor, Sprawozdania PTPN 19, nr 1, Poznań 1955.
• [11] Ruszczyńska T., Sławska A., Poznań, Poznań 1953.
• [12] Tarnowski J., Nowa architektura w mieście historycznym. Casus Targu Węglowego w Gdańsku, w: Aksjologiczne spektrum sztuki. 3. Estetyczne przestrzenie, red. P. Kawiecki, J. Tarnowski, Gdańsk 2005.
• [13] Wietrzychowski B., Odkryty fragment średniowiecznego muru miejskiego przy ul. Wietrznej i pl. Kolegiackim, Kronika Miasta Poznania, 1937.