Znaczenie i zastosowania glicydolu

• Autorzy: Fajdek A. , Wróblewska A. , Milchert E.

Warianty tytułu

EN

Significance and use of glycidol

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono zastosowania glicydolu jako półproduktu w syntezie wielu związków aktywnych biologicznie stosowanych w medycynie, kosmetologii i chemii gospodarczej. Glicydol jest półproduktem w syntezie środków powierzchniowo czynnych, które wchodzą w skład preparatów kosmetycznych do nawilżania i oczyszczania skóry, a także do produkcji detergentów i środków dezynfekujących. Inne zastosowania glicydolu polegają na wytwarzaniu plastyfikatorów, barwników do tkanin, związków fotochemicznych, kauczuków, lakierów i tworzyw sztucznych. Stosuje się go również w syntezie wielu związków biologicznie aktywnych, które pierwotnie otrzymywano z organizmów żywych (alg, grzybów). Jednym z najważniejszych zastosowań glicydolu jest synteza leków przeciwwirusowych i przeciwbólowych. Szczególnie ważną grupę leków przeciwwirusowych stanowią związki aktywne w zwalczaniu wirusa HIV.

EN

There were presented the applications of glycidol as an intermediate in the syntheses of many biologically active compounds used in medicine, cosmetology, and in economic chemistry. Glycidol is half-finished product in the synthesis of surfactants. These agents are used as components of cosmetic products for moistening and cleansing of skin, hair shampoo, toothpastes, washing detergents and disinfectants. Another applications of glycidol are plasticizers, fabric dyes, photochemical compounds, caoutchouc, varnish and plastics. Glycidol is also used in the synthesis of many biologically active compounds, which originally were obtained from living organisms (algae, fungi). One of the most important applications of glycidol is the synthesis of antiviral and analgesic drugs. The especially important group of antivirial drugs comprise the active compounds against the HIV virus.

Słowa kluczowe

PL

glicydol; środki powierzchniowo-czynne; lek przeciwirusowy

EN

glycidol; surfactants; antivirial drugs

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, ZW CHEMPRESS-SITPChem
• Czasopismo: Chemik
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 64, nr 5
• Strony: 362--375
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., 1 tab., 5 wykr.

Twórcy

autor

Fajdek A.

autor

Wróblewska A.

autor

Milchert E.

• Instytut Technologii Chemicznej Organicznej, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Szczecin

Bibliografia

• 1. Karta charakterystyki glicydolu, Merkblatt 765.
• 2. Kłopotek A., Kłopotek B.: 2,3-Epoksypropanol jako substrat do syntezy środków powierzchniowo czynnych. Przem. Chem. 1990, 69, 248.
• 3. Weigert M., Kleemann A., Schreyer G.: Glycid - Herstellung und Eigen-Schaften. Chem. Zeit. 1975, 99, 1,19.
• 4. Hanson R.: The synthetic methodology of nonracemic glycidol and related 2,3- epoxy alcohols. Chem. Rev. 1991, 91,4,437 .
• 5. Rider T., Hill A.: Studies of glycidol. I. Preparation from glycerol monochlorohy- drin. J. Amer. Chem. Soc. 1930, 52, 1521.
• 6. Ulsperger E.: Addition von fettsauren, fettaminen oder phenolen an glycid zu grenzflachenaktiven ftoffen. Tenside 1965, 2, 331.
• 7. Kłopotek B., Kijeński J.: New non-ionic surfactants based on fatty alcohol maleic acid monoesters and glycidol. Tenside Surf. Det. 1997, 34, 174.
• 8. Marszall L.: Cloud point of mixed ionic-nonionic surfactant solutions in the presence of electrolytes. Colloids and Surfaces 1967, 25, 279.
• 9. Dworak A., Trzebicka B., Walach W., Utrata A.: Nowe termowrażliwe reaktywne polietery oparte na glicydolu. Polimery 2003, 48, 7-8, 484.
• 10. Dworak A., Trzebicka B., Walach W, Baran K.: Polyglycidol-block-poly(ethylene oxide)-block-polyglycidol: synthesis and swelling properties. React. Funct. Polym. 1999,42, 31.
• 11. Toshima K., Okuno Y., Matsumura S.: Glycidol-Carbohydrate Hybrids: A New w Family of DNA Alkylating Agents. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2003, 13, 3281.
• 12. Breydo L., Zang H., Gates K.: Synthesis and noncovalent DNA-binding properties of thiazole derivatives related to leinamycin. Tetrahedron Lett. 2004, 45,5711.
• 13. Aragones S., Bravo F., Diaz Y., Matheu M., Castillón S.: Stereoselective synthesis of L-isonucleosides. Tetrahedron Lett. 2003, 44, 3771.