Chemia jest nauką interdyscyplinarną i ma ogromne znaczenie w wielu innych dziedzinach

• Autorzy: Taniewski M.

Warianty tytułu

EN

Chemistry is an interdisciplinary science and is very important for many other disciplines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Omówiono rozwój i cechy współczesnej chemii, a także jej poznawczą i cywilizacyjną misję. Zwrócono uwagę, że po erze rolniczej, przemysłowej i naukowo-technicznej, świat wkracza w Wiek Środowiska (a także informatyki), w którym cywilizacja podąży drogami opartymi nie tylko na potrzebie opanowywania przyrody, ale także umiejętności harmonijnego z nią współżycia. Będzie to okres realizacji tzw. proekologicznej strategii zrównoważonego trwałego rozwoju (sustainable development), w którym wprowadzane będą zrównoważone technologie podporządkowane pokonywaniu barier rozwojowych (materiałowej, surowcowej, ekologicznej). W odniesieniu do chemii identyfikowana jest dodatkowo bariera psychologiczna - objawy niechęci społecznej i strachu przed chemią. Wspomniano o działaniach branży chemicznej na rzecz samodoskonalenia poprzez inicjowanie i realizację wielu prośrodowiskowych programów. Omówiono pojęcie "interdyscyplinarna chemia" oraz rolę chemii w rozwiązywaniu globalnych problemów świata. Konstatując, że chemia w istocie współkształtuje przyszłość, Autor wyraża opinię, że w interesie ludzkości jest rozkwit i słoneczna przyszłość chemii.

EN

This paper presents the development and features of contemporary chemistry, its cognitive and civilisation mission. It was noted that after the eras of agriculture, industry, science and technology, the world entered the "Age of Environment" (also informatics), where civilisation is to follow not only the roads of harnessing the nature, but also those of harmonious coexistence with it. This age, therefore, should be a period of implementing the strategy of sustainable development, when sustainable technologies, aimed at overcoming growth barriers (material, energy and environmental barriers), will be introduced. In the case of chemistry, one more barrier has been identified: a psychological barrier - manifested by social aversion to and fear of chemistry. Mention is made of "self-improvement" activities of the chemical sector consisting in initiating and carrying out a number of environmental programmes. The concept of "interdisciplinary chemistry" is discussed along with the role of chemistry in solving global problems of the world. Concluding that chemistry does, in fact, shape the future, the author expresses the opinion that the growth and sunny future of chemistry is in the interest of humankind.

Słowa kluczowe

PL

rozwój współczesnej chemii; cechy współczesnej chemii; nauki chemiczne multidyscyplinarne; misja chemii; technologie chemiczne proekologiczne zrównoważone; bariery rozwoju; chemofobia; chemia a globalne zagrożenia; przyszłość chemii

EN

features of contemporary chemistry; multidisciplinary chemical sciences; civilisation mission of chemistry; cognitive mission of chemistry; chemistry as central science; environment-friendly sustainable chemical technologies; growth barriers; chemistryphobia; interdisciplinary chemistry; chemistry threats; future of chemistry

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, ZW CHEMPRESS-SITPChem
• Czasopismo: Chemik
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 64, nr 5
• Strony: 327--336
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.

Twórcy

autor

Taniewski M.

Bibliografia

• 1. Taniewski M.: Rola chemii i przemysłu chemicznego w rozwoju technicznym i gospodarczym świata na przełomie XX i XXI wieku. Przem. Chem. 1993, 72/7, 263-266.
• 2. Taniewski M.: Chemia wobec cywilizacyjnych wyzwań XXI wieku. Wykład Inauguracyjny w Politechnice Śląskiej 1996/1997. Wyd. Pol. Śl. 1996.
• 3. Taniewski M.: Współczesna rola technologii chemicznej. Rozdział w książce „Misja chemii"; praca zbiorowa pod red. B. Marcińca. Wyd. Poznańskie, Poznań 2004, str. 329-363.
• 4. Brown T.L., LeMay H.E. Jr: Chemistry - The Central Science. Prentice-Hall, Inc., New Jersey 1977.
• 5. Balaban A.T., Klein A.J.: Is chemistry The Central Science1 Scientometrics 2006,69/3,615-637.
• 6. Ernst R. R.: Proceedings of the Forum Engelberg Chemistry and Quality of Life 1994, 12-15 April, Engelberg, Switzerland.
• 7. Agazzi E.: Proceedings of the Forum Engelberg Chemistry and Quality of Life 1994, 12-15 April, Engelberg, Switzerland.
• 8. Philosophy of Chemistry: Synthesis of a New Discipline. Ed. D. Baird, E. Scerri, L. Mclntyre, Springer, The Netherlands 2006.
• 9. UN Resolution 63/209, General Assembly GA/EF/3232, Nov. 2008.