Modyfikacja stopów miedzi

• Autorzy: Górny Z.

Warianty tytułu

EN

Copper alloys modification

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano kinetykę krzepnięcia, strukturę, właściwości mechaniczne, dylatometryczne i kalorymetryczne brązu aluminiowego CuA110Fe3Mn2 z zastosowaniem dodatków modyfikujących I rodzaju, tzn. opartych na teorii elektronowej budowy substancji i będących nośnikami swobodnych elektronów w ciekłym metalu (sód, potas, wapń), oraz II rodzaju, powodujących powstawanie dodatkowych ośrodków krystalizacji (cyrkon, tytan, bor). Podjęto również wyrywkowe badania modyfikowania wapniem brązu cynowego CuSnlO. Uzyskano odpowiednie i zgodne z normą właściwości mechaniczne (Rm, HB, A, Z) z wyjątkiem R_0,2, a w określonych przypadkach dobry kształt, częściową sferoidyzację faz i dystrybucję faz bogatych w żelazo w brązie aluminiowym. Modyfikatory I i II rodzaju dają zbliżone, efektya istotne były różnice pomiędzy odlewami testowymi stopu CuA110Fe3Mn2. Występowały one w odlewach przygotowanych w kokili, formie piaskowej i formie z udziałem masy izolacyjnej.

EN

Structural examinations and investigations of the solidification kinetics of CuA110Fe3Mn2 bronze enabled stating some small differences between the applied modifiers of I and II type with preference for the former ones (sodium, potassium and, though to a less degree, calcium). A limited range of the eutectoid transformation, more uniform distribution of iron-rich phases in phases a and P (P') and practically total absence of oxide inclusions were observed. The main mechanical properties (Rm, R02, A, Z and HB) were tested along with the dilatometry and calorimetry carried out on random samples. The obtained values of Rm and HB were higher than the values required by respective standard, the elongation and reduction in area were much higher, while the values of R02 were slightly lower than the required levels. Investigations also included modification of CuSn10 bronze with calcium, applying this treatment three times (modification and two consecutive operations of post-modification). The basic mechanical properties were examined, and the results identical as in the case of CuA110Fe3Mn2 bronze, i.e. the majority of the properties higher or much higher than the requirements of a respective standard except the slightly lower values of R_0,2, were obtained. Because of very high melting loss in the case of calcium modification, the operations of post-modification gave practically no results.

Słowa kluczowe

PL

stop miedzi; modyfikacja

EN

copper alloy; modification

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 28, nr 1
• Strony: 15--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz.

Twórcy

autor

Górny Z.

• Prof. zw. dr hab. inż. dr h.c. multi - Instytut Odlewnictwa w Krakowie

Bibliografia

• [1]Balandin G. F., Formirovanie kristallićeskogo stroenia otlivok, Moskva, Maśinostroenie 1973.
• [2]Chalmers B., Principles of Solidification, New York, Wiley 1964.
• [3] Cibula A., Proc.: IBF vol. 48A, 1955, no 73; FTJ v. 30, VI 1955, s. 713-716; J. Inst. Met. vol. 82, VII 1954, s. 513-524.
• [4]Gavrilin I. V., Topienie i krystalizacja metali i stopów (tłumaczenie, skróty i uzupełnienia Z. Górny), Kraków, Instytut Odlewnictwa 2005.
• [5]Gazda A., Górny Z., KIuska-Nawarecka S., Połcik H., Archiwum Odlewnictwa, 2006, nr 20, s. 10-16.
• [6]Górny Z., KIuska-Nawarecka, Połcik H., Archiwum Odlewnictwa, 2006, nr 8, s. 231-238.
• [7]Górny Z., KIuska-Nawarecka S., Połcik H., Warmuzek M., Polska metalurgia w latach 2002-2006, Wyd. Komitetu Metalurgii PAN, Krynica 2006, s. 397-102.
• [8]Górny Z. i in., Sprawozdanie z grantu badawczego KBN 4 TO8A 02625, Kraków, Instytut Odlewnictwa 2006.
• [9]Górny Z i in., Archiwum Technologii Maszyn i Automatyzacji, 2004, vol. 24, nr 2 spec., s. 53-65.
• [10]Górny Z., Sobczak J., Nowoczesne Tworzywa Odlewnicze na Bazie Metali Nieżelaznych, Kraków, Za-pis 2005.
• [11]Gulaev B. B., Teoria litejnyh processov, Leningrad, Maśinostroenie 1978.
• [12]Hansen M., Anderko K., Constitation of Binary Alloys, New York, Mc. Graw-Hill 1958.
• [13]Jocz Z., Romankiewicz F., Rudy i Metale Nieżelazne, 1977, vol. 22, nr 12, s. 698-699.
• [14]Mannheim R. i in., Giesserei-Forschung, 1988, vol. 40, s. 1-16.
• [15]Raynor G. V., Annotated Equilibrium Diagrams; no 4: System Al-Cu, the Inst. of Metals, 1946.
• [16]Reynolds J. A., Tottle J., Inst. Met. 1951, vol. 80, s. 93-98.
• [17]ReifW., Weber G., Metali, 1987, noil, s. 1131-1137.
• [18]Romankiewicz F., Rudy i Metale Nieżelazne, 1979, vol. 20, nr 2, s. 25; 1980, nr 5, s. 193-196.
• [19] Romankiewicz F., Przegląd Odlewnictwa, 1978, vol. 27, nr 10, s. 239-242; 1981, vol. 30, nr 4, s. 128-131.
• [20]Romankiewicz F., Głazowska L, Rybakowski M., Metali, 1994, vol. 48, no 11, s. 805-871.
• [21]Romankiewicz F., Ellenbrok R., Engler S., Giesserei-Forschung, 1987, Nr l, s. 25-33.
• [22]Ryznikov A. A., Teoretićeskie osnovy litejnogo proizvodstva, Moskva, Maśgiz. 1971.
• [23]Sadayappan M., Fasoyuno F. A., Thomson J., Sahoo M., AFS Trans, 1999, vol. 107, s. 337-342.
• [24]Sadayappan M., Cousineu D., Zavadil R., Sahoo M., Michels H., AFS Trans., 2002, vol. 108,8.505-514.
• [25]Schad C., Warlimont H., Metali, 1972, vol. 26, no l, s. 10-21.
• [26]Stucky M., Fonderie-Foudeur d'Aujourd'hui, 2006, vol. 72, no 1, s. 45-53