Zmienność geometrii koryta dolnej Wisły w okresie zlodzenia rzeki

• Autorzy: Pawłowski B.

Warianty tytułu

EN

Changes in the lower Vistula riverbed geometry in the period of river freezing

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zlodzenie rzek nizinnych powoduje wystąpienie w korycie skomplikowanych sytuacji hydraulicznych. W przypadku zdarzeń zatorowych o ekstremalnym przebiegu mogą mieć one poważne następstwa gospodarcze. W artykule przedstawiono wyniki kilkudziesięciu sondowań przekrojów poprzecznych koryta dolnej Wisły, wykonanych w okresie zalegania pokrywy lodowej. Dokonano porównania parametrów dla uregulowanego i nieuregulowanego odcinka Wisły.

EN

Freezing of lowland rivers results in complicated hydraulic situations occurring in the riverbed. In case of extreme ice-jams they may have serious economic consequences. The article presents results of several dozen of lower Vistula riverbed cross-section soundings, performed in the period of river freezing. It also compares parameters for regulated and nonregulated sections of the Vistula.

Słowa kluczowe

PL

Wisła; zlodzenie; koryto rzeki; zmienność geometrii koryta

EN

Vistula river; freezing; river-bed

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gospodarka Wodna
• Rocznik: 2008
• Tom: Nr 7
• Strony: 276--280
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Pawłowski B.

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Instytut Geografii, Zakład Kriologii i Badań Polarnych

Bibliografia

• 1. Z. BABIŃSKI, 1992. Współczesne procesy korytowe dolnej Wisły, Prace Geograficzne IGiPZ PAN Toruń, s. 171.
• 2. M. BANACH, M. GRZEŚ, 1985. Struktura zatoru na Wiśle w rejonie Płocka w styczniu 1982 r. [W:] W. Majewski, red., Powódź zatorowa na Wiśle w rejonie zbiornika „Włocławek" w zimie 1982 r., Wydawnictwa Geologiczne, s. 198-217.
• 3. P. GIERSZEWSKI, 1991. Zatorowe deformacje poziomu zalewowego Wisły w rejonie Ciechocinka, Przegl. Geogr. 63, 1-2, s. 133-141.
• 4. M. GRZEŚ, 1989. Rola zjawisk lodowych w kształtowaniu koryta rzeki na przykładzie dolnej Wisły, Informator Projektanta CBSiPBW „Hydroprojekt", 1/2, s. 1-20.
• 5. M. GRZEŚ, 1991. Zatory i powodzie zatorowe na dolnej Wiśle. Mechanizmy i Warunki, IG i PZ PAN, Warszawa, s. 184.
• 6. M. GRZEŚ, 1999. Rola zjawisk lodowych w kształtowaniu koryta dolnej Wisły. Acta Uni-versitatis Nicolai Copernici, Toruń, Geografia XXIX - nauki matematyczno-przyrodnicze, zeszyt 103, s. 113-128.
• 7. M. GRZEŚ, B. PAWŁOWSKI, 2005. Monitoring zatorów na dolnej Wiśle [W:] A. Kostrzewski, R. Kolander, Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego - Funkcjonowanie geoekosystemów Polski w warunkach zmian klimatu i różnokierunkowej antropopresji, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Poznań 2005, s. 465-474.
• 8. M. GRZEŚ, B. PAWŁOWSKI, 2006. Metody identyfikacji zatorowych odcinków rzek [W:] Idee i praktyczny uniwersalizm geografii - Geografia Fizyczna, Dokumentacja Geograficzna nr 32, s. 94-98.
• 9. IMiGW, 1982, Rocznik Hydrologiczny Wód Powierzchniowych: Dorzecze Wisły i rzeki Przymorza na wschód od Wisły: 1982, Wydawnictwa Geologiczne, s. 435.
• 10. J. KARABON, 1980. Morfogenetyczna działalność wód wezbraniowych związana z zatorami lodowymi w dolinie Wisły Środkowej. Przegl. Geolog. nr 9 (329), 512-515.
• 11. W. MAJEWSKI, 1987. Wpływ pokrywy lodowej na charakterystykę hydrauliczną zbiorników przepływowych na rzekach nizinnych na przykładzie zbiornika Włocławek, Polska Akademia Nauk, Instytut Budownictwa Wodnego w Gdańsku, s. 132.
• 12. W. MAJEWSKI, M. GRZEŚ, 1986. Formation ice cover on impounding reservoir and its influence on roughness coefficients and flow conditions, IAHR Ice Symposium, Iowa City, Pro-ceedings I, s. 63-73.
• 13. R. MELIN, 1954. Stream erosion and sedimentation at Iow water in winter. Union geodesique geophys., International Association Hydrologic Scs. Comp. Reud., Assemb. Gen., Rome, vol. 3.
• 14. J.A. MILNE, 1979. The morphological relation-ships of bends in confined stream channels in upland Britain, Geographical Approaches to fluvial processes, s. 215-239.
• 15. Monografia hydrologiczna Dolnej Wisły, 1979, Koryto rzeki, układ nurtu, istniejąca zabudowa, Maszynopis opracowania CBSiPBW Hydroprojekt w Warszawie.
• 16. Z. PASŁAWSKI, 1970. Wpływ zjawisk lodowych na przepływ rzeczny, Prace PIHM, s. 99.
• 17. B. PAWŁOWSKI, 2006. Zlodzenie Wisły w Toruniu, Materiały konferencji: Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych - procesy ekstremalne w środowisku geograficznym, Kołobrzeg 20-22.09.2006, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, s. 99.
• 18. J. SUI, F.E. HICKS, B. MENOUNOS, 2006. Observations of riverbed scour under a developing hanging ice dam, Can. J. Civ. Eng. 33:, s. 214-21.
• 19. A. ŚLIWCZYŃSKI, S. OŁDAKOWSKI, 1972. Ogólna koncepcja poprawienia regulacji Wisły Dolnej na odcinku Silno - Nogat w aspekcie zwiększenia głębokości żeglugowych, Prace Inst. Gosp. Wodnej, Warszawa.
• 20. W. ŚLIWIŃSKI, 1987. Realizacja prac pogłębiarskich w czaszy zbiornika „Włocławek", Informator Projektanta CBSiPBW Hydroprojekt, 1/2, 1-10.
• 21. J. SŁOWIKOWSKI, 1881. Stany wody na Wiśle pod Warszawą od 1860 do r. 1880 z oznaczeniem peryjodów stawania i puszczania lodów, Pam. Fizjogr. 1. Warszawa, 55-73.
• 22. J. WIERZBICKI, 1986. Wybrane zagadnienia koryt rzecznych i zasad regulacji rzek nizinnych, Informator Projektanta CBSiPBW Hydroprojekt, Warszawa, nr 2, s. 11-33.
• 23. M. WOJTKIEWICZ, 1926, Wisła Pomorska, [W:] Drogi Wodne w Polsce, t. II, Warszawa.