Schody w architekturze miasta : wybrane aspekty

• Autorzy: Świt-Jankowska B.

Warianty tytułu

EN

Stairs as an element of a city's architecture

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy historii rozwoju schodów, jako elementu wpisanego trwale w architekturę miasta. Ich podstawowy kształt pozostał niezmieniony od czasów pierwszych, nieporadnie wyrobionych w ziemi stopni. Schody pełniły jednak różnorodne funkcje. Od najprostszych, utylitarnych do złożonych, łączących w jednym obiekcie funkcję użytkową np. z reprezentacyjną. Zwielokrotnione biegi schodowe, o skomplikowanym kształcie, często uzyskiwały również znaczenie symboliczne, będąc integralną częścią rytuałów religijnych. W architekturze miasta możemy odnaleźć dwa kierunki rozwoju schodów. W miastach usytuowanych na terenie górzystym rośnie rola użytkowa schodów, w miastach na terenie płaskim różnice wysokości wprowadzane są często sztucznie, by uzyskać pożądany efekt - monumentalności, podkreślenia znaczenia budynku lub wnętrza urbanistycznego czy odgrodzenia części założenia przeznaczonej dla wybranych użytkowników. Schody są elementem budowlanym o ogromnej sile wyrazu i bogatym potencjale znaczeń. Umiejętnie stosowane, mogą stać się ważnym narzędziem w pracy współczesnych urbanistów.

EN

This article presents the history of the evolution of stairs, as an element being a persistent part of a city's architecture. Their basic shape has stayed the same since the times of first stairs dug in ground. Throughout the ages stairs have been assigned many functions; from the simplest utilitarian ones to the more complex functions e.g. ones that joined together usable and representative ones. Multiplicated flights of stairs of a complex shape have often been given a symbolic meaning. In the architecture of a city one may find two main directions of stairs' evolution. In the cities located in mountain areas the usable functions of stairs grows significantly, whereas in the plains differences in heights are usually introduced on purpose to achieve desired effect of monumentally, to put a focus on the role of a building or an urbanistic interior, or to separate a space designed for certain groups of users. Stairs are a constructional element that has a great potential of meanings and an expression power. Being used in a proper way they may become a powerful tool in a work of contemporary urbanists.

Słowa kluczowe

PL

architektura miast; schody

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka
• Rocznik: 2006
• Tom: Z. 6
• Strony: 193--199
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz.

Twórcy

autor

Świt-Jankowska B.

• Zakład Historii Architektury i Urbanistyki Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej

Bibliografia

• [1]Ballenstedt J., Architektura. Historia i teoria, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 2000.
• [2]Bańka A., Architektura psychologicznej przestrzeni życia. Behawioralne podstawy projektowania, Gemini-Print, Poznań 1999.
• [3]Jiricna E., Moderne Treppen. Architektur, Konstruktion, Gestaltung, , Deutsche Verrlags-Anstalt, Stuttgart-München 2001.
• [4]Koch W., Style w architekturze europejskiej. Arcydzieła budownictwa europejskiego od antyku po czasy współczesne, Bertelsmann Publishing, Warszawa 1996.
• [5]Norberg-Schulz Ch., Bycie, przestrzeń i architektura, Wydawnictwo MURATOR, Warszawa 2000.
• [6]Norberg-Schulz Ch., Znaczenie w architekturze Zachodu, Wydawnictwo MURATOR, Warszawa 1999.
• [7]Sztuka świata, tomy 1-10, Wydawnictwo Arkady , Warszawa 1993.
• [8]Watkin D., Historia architektury zachodniej, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2001.