Przegląd metod specjacyjnego oznaczania glinu w glebach kwaśnych

• Autorzy: Ciba J. , Zołotajkin M. , Kluczka J.

Warianty tytułu

EN

A review of speciation methods for determination al in acid soils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Występowanie na obszarach Polski kwaśnych deszczy doprowadziło do zmian składu i obniżenia odczynu pH gleby. Między innymi obserwuje się wzrost stężenia bioprzyswajalnych form jednego z podstawowych składników gleby - glinu. Przez lata uważany za nieszkodliwy glin okazał się być w pewnych wypadkach pierwiastkiem toksycznym, szczególnie niebezpiecznym dla drzew iglastych. Z tego powodu na obszarach leśnych sąsiadujących z terenami przemysłowymi powinno prowadzić się prace monitorowe, pozwalające na podjęcie, z odpowiednim wyprzedzeniem, zabiegów agrotechnicznych nie dopuszczających do przekroczenia poziomu stężenia toksycznego. W pracy przedstawiono przegląd metod oznaczania glinu w glebach kwaśnych.

EN

An occurrence of acid rains on the terrains of Poland caused composition changes and decreasing of soil pH. Between other, aluminum bioavailable forms concentration increase is observed. Aluminum, supposed to be harm-less, happened to be a toxic element in some cases, especially dangerous for coniferous trees. That is why monitoring of the environment should be led on woodland neighboring industrial terrains. The work should allow to lead an agrotechnical operation causing not to pass toxic concentration level. The re-view of the acid soils aluminum concentration assay is showed in this paper.

Słowa kluczowe

PL

glin; specjacja; gleba kwaśna

EN

aluminium; speciation; acid soils

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, ZW CHEMPRESS-SITPChem
• Czasopismo: Chemik
• Rocznik: 2005
• Tom: Vol. 58, nr 6
• Strony: 320--322
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Ciba J.

• Katedra Chemii i Technologii Nieorganicznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Śląska

autor

Zołotajkin M.

• Katedra Chemii i Technologii Nieorganicznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Śląska

autor

Kluczka J.

• Katedra Chemii i Technologii Nieorganicznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Śląska

Bibliografia

• 1. Badora A.: Mobilne formy wybranych metali w glebach oraz niektóre aspekty ich immobilizacji. Rozprawa habilitacyjna. Wyd. Akademii Rolniczej, Lublin, 1999.
• 2. Kabata Pendias A., Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa, 1999
• 3. Cox R A.: Krótkie wykłady. Chemia nieorgoniczna. PWN, Warszawa, 2003
• 4. Barabasz W., Albińska D., Jaśkowska M., Lipiec J.: Ecotoxicology of Aluminium. Pol. J. of Environ. Stud., 2002, 11, 3, 199-203.
• 5. Matczak-Jon E.: Rola glinu w środowisku. Wiad. Chem., 1995, 49, 9-10, 483-500.
• 6. Motowicka Terelak T., Stuczyński T.: Wpływ zanieczyszczeń chemicznych na glin w glebach. Chrom, Nikiel i Glin w Środowisku. Problemy ekologiczne i metodyczne, Ossolineum 1993.
• 7. Kotowski M., Pawłowski L., Zhu X.: Glin w środowisku. Wyd. Politechniki Lubelskiej, 1995
• 8. Smal H., Misztal M.: Siol solution chemistry in the profiles of forest and arable light textured soils, S. E. Poland, App. Geochem., 1996, 11, 81-85.
• 9. van Hees P., Lundström U., Danielsson R., Nyberg L.: Controlling mechanisms of aluminium in soil solution - an evaluation of 180 podzolic forest soils. Chemosphere, 2001 45, 1091-1101.
• 10. Pyrzyńska K., Bulska E., Guçer S., Hulanicki A.: Aluminium speciation in natural waters. Chem. Anal., 1999, 44, 1-14
• 11. Berggren D., Mulder J.: The role of organic matter in controlling aluminium solubility in acidic mineral soil horizons. Geochim. et Cosmochim. Acta. 1995, 59, 20, 4167-4180.
• 12. van Hees P. A. W , van Hees A. M. T., Lundström U. S.: Determination of aluminium complex of low molecular organic acids in soil solution from forest soils using ultrafiltration. Soil Biology & Biochem., 2001, 33, 867-874.
• 13.Clarke N, Danielsson L. G., Sparén A.: The determination ofguickly reacting aluminium in natural waters by kinetic discrimination in a flow system. Int. J. Anal. Chem, 1992,48, 77-100.
• 14. Alvarez E., Monterroso C., Marcos M. L. F.: Aluminium fractionation in Galician (NW Spain) forest soils as related to vegetation and parent material. Forest Ecol. and Managem., 2002 166, 193-206.
• 15. Driscoll C. T.: A procedure for the fractionation of aqueous aluminium in dilute acidic waters. Int. J. Environ. Anal. Chem., 1984, 16, 267-283
• 16. Ostrowska A., Gawliński St., Szczubiałka Z.: Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Inst. Ochr. Środ., Warszawa, 1991.
• 17. Dong D., Xie Z., Du Y.: The bioavailability of AI in soils to tea plants. App. Geochem., 2001, 16, 1413-1418.
• 18. Soon Y. K.: Fractionation of extractable aluminium in acid soils: a review and proposed procedure. Commun. Soil Sci. Plant Anal, 1993 24, I3&I4, 1683-1708.
• 19. Drabek O., Borvka L., Mladkova L., Kocarek M.: Possible method of aluminium speciation in forest soils. J. of Inorg. Biochem., 2003, 97, 8-15.
• 20. Zhu M., Jiang X., Ji G.: Experimental investigation on aluminium release from haplic acrisols in southeastern China. App. Geochem., 2001, 19, 981-990.
• 21. Porębska G.: Porównanie metody Sokołowa i metody ASA w badaniu zawartości glinu wymiennego w glebach. Ochr. Środ. i Zas. Natur., 1994, 7, 67-77.
• 22. Gustafsson J. P, Berggren D. , Simonsson M., Zysset M., Mulder J.: Aluminium solubility mechanisms in moderately acid Bs horizons of podzolized soils. Europ. J. of Soil Sc., 2001, 52, 10, 655-665.
• 23. Raport z badań monitorowych nad jakością gleb, roślin, produktów rolniczych i spożywczych w 1997 r, MRiGŻ Państw. Insp. Skupu i Przetwórstwa Art. Rol., Gł. Inspekt. Warszawa 1998.