The use of INAA for the evaluation of air pollution at three urban sites in Poland

• Autorzy: Szopa Z. , Dybczyński R. , Kulisa K. , Bysiek M. , Biernacka M. , Sterliński S.

Warianty tytułu

PL

Zastosowanie INAA do oceny zanieczyszcenia powietrza w trzech polskich miastach

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

An instrumental neutron activation analysis (INAA) has been applied to the routine determination of 26 elements present in airborne particulate matter (APM) collected on filters from three urban sites in Poland. This method could also be applied for any other industrial, urban or rural site. The proposed procedure utilizes mixed elemental standards, pelletized samples, and medium- and long-lived radionuclides induced in the irradiated objects. Final results were corrected for the neutron flux gradient observed along the irradiated package. The analytical results are indicative for similarities, as well as differences between APM patterns, depending on the collection period (year, months) and site. The elemental enrichment factors calculated for the average seasonal concentration at the investigated sites have been compared. The detectability and reliability of the method has been evaluated.

PL

Opracowano metodą instrumentalnej neutronowej analizy aktywacyjnej (INAA) do rutynowego oznaczania zawartości 26 pierwiastków w zanieczyszczeniach powietrza zgromadzonych na filtrach. Zastosowano ją do analiz filtrów z zanieczyszczeniami pochodzącymi ze stanowisk znajdujących się wpobliżu trzech polskich miast lecz może być wykorzystana również do monitorowania zanieczyszczeń pochodzących z innych przemysłowych, miejskich lub wiejskich obszarów. W metodzie wykorzystuje się mieszane wzorce wielopier-wiastkowe. pastylkowanie próbek, radionuklidy średnio- i długo-życiowe oraz ostateczną korekcją wyników końcowych na gradient strumienia neutronów obserwowany podczas napromieniania pakietu w reaktorze. Wyniki analiz przedstawiono tak aby pokazać podobieństwa i/lub różnice w zależności od czasu gromadzenia zanieczyszczeń i miejsca. Podano i przedyskutowano przykłady wyników obejmujących poszczególne miesiące gromadzenia zanieczyszczeń oraz ich wkład w wyniki całoroczne. Porównano współczynniki wzbogacenia obliczone dla średnich wyników 3-miesięcznych dla poszczególnych miejsc gromadzenia zanieczyszczeń. Przedstawiono i przedyskutowano wykrywalność i wiarygodność metody.

Słowa kluczowe

EN

air pollution; instrumental neutron activation analysis; enrichment factors

PL

zanieczyszczenie powietrza; analiza neutronowa aktywacyjna; współczynnik wzbogacenia

• Wydawca: Komitet Chemii Analitycznej PAN
• Czasopismo: Chemia Analityczna
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 49, No. 6
• Strony: 915--928
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Szopa Z.

• Department of Analytical Chemistry, Institute of Nuclear Chemistry and Technology, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa

autor

Dybczyński R.

• Department of Analytical Chemistry, Institute of Nuclear Chemistry and Technology, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa

autor

Kulisa K.

• Department of Analytical Chemistry, Institute of Nuclear Chemistry and Technology, ul. Dorodna 16, 03-195 Warszawa

autor

Bysiek M.

• Central Laboratory for Radiological Protection, ul. Konwaliowa 7, 03-194 Warszawa

autor

Biernacka M.

• Central Laboratory for Radiological Protection, ul. Konwaliowa 7, 03-194 Warszawa

autor

Sterliński S.

• Central Laboratory for Radiological Protection, ul. Konwaliowa 7, 03-194 Warszawa

Bibliografia

• 1. Boubel R.W., Fox D.L. and Turner B., Fundamentals of Air Pollution, 3rd edn, Academic Press, London 1994.
• 2. Seinfeld J.H. and Pandis S.N., Atmospheric Chemistry and Physics: From Air Pollution to Climate Change, John Wiley and Sons, 1997.
• 3. Environmental Development, IAEA Bulletin, vol. 38, No. 2, 1996.
• 4. Air Pollution and Its Trends, UNDP/RCA/IAEA Project RAS/97/030/A/01/18, 1997.
• 5. IAEA/ANL Interregional Training Course on Nuclear Related Analytical Techniques in Air Pollution Monitoring and Research, Lectures, 26 April-28 May, 1993.
• 6. Steinnes E., Rambaek J.P. and Hanssen J.E, Chemosphere, 25, 735 (1992).
• 7. Kuik P. and Wolterbeek H.Th., Water, Air and Soil Pollution, 84, 323 (1995).
• 8. Rühling Ĺke Ed., Atmospheric Heavy Metal Deposition in Europe, Nordic Council of Ministers, Copenhagen, Nord 1994:9.
• 9. Compendium of Methods for Determination of Inorganic Compounds in Ambient Air, Center for Environmental Research Information, U.S. Environmental Protection Agency, June 1999.
• 10. Non-Destructive Activation Analysis, [Amiel S., Ed.], Elsevier, New York 1981.
• 11. Dybczyński R., Chem. Anal. (Warsaw), 46, 133 (2001).
• 12. Barnett V. and Turkman K.F., Statistics for the Environment, Vol. 3, Pollution Assessment and Control, John Wiley and Sons, 1997.
• 13. Hashimoto Y., Sekine Y., Kim H.K., Chen Z.L. and Yang Z.L., Atmospheric Environment, 28, Pergamon Press, 1994.
• 14. Hopke P.K. Gladney E.S., Gordon G.E., Zoller W.H. and Jones A.G., Atmospheric Environment, 10, 1015 (1976).
• 15. Cheng M.D., Hopke P.K. Rippe A., Barrie L.A., Olson M. and Landsberger S., Environ. Sci. And Technol., 27, 2063 (1993).
• 16. Landsberger S. and Biegalski S.R., Report to Atmospheric Environmental Service, 1996.
• 17. Biegalski S.R., Landsberger S. and Hoff R., J. of Air and Waste Management, 48, 227 (1998).
• 18. Szopa Z., Dybczyński R., Kulisa K. and Sterliński S., Chem Anal. (Warsaw), 39, 497 (1994).
• 19. Bysiek M., Biernacka M. and Jagielak J., Raport CLOR Nr 142, Warszawa 2000.
• 20. Szopa Z. and Dybczyński R., INCT Annual Report 2000, Warszawa 2001, p. 70.
• 21. Currie L.A., Anal.Chem., 40, 586 (1968).
• 22. Frigge M., Hoaglin D.C. and Iglewicz B., American Statistician, 43, 50 (1989).
• 23. Carr D.B., Statistical Computing and Statistical Graphics Newsletter, 5, 19 (1994).
• 24. Szopa Z., Jaszczuk J. and Dybczyński R., Nukleonika, 41, 117 (1996).
• 25. Heide F. and Wlotzka F., Meteorites, Messengers form Space, Springer-Verlag, Berlin 1995.
• 26. Rizzio E., Giaveri G. and Gallorini M., Sci.Total Environ., 256, 11, 2000.
• 27. Bem H., Gallorini M., Rizzio E. and Krzemińska M., Environ. Int., 29, 421, 2003.
• 28. Heller-Zeisler S.F., Fajgelj A., Bernasconi G., Tajani A. and Zeisler R., Fresenius' J. Anal. Chem., 360, 435 (1998).