Ryzyko żywnościowe i żywność ekologiczna w opinii mieszkańców regionu rzeszowskiego

• Autorzy: Cichocka I.

Warianty tytułu

EN

Food risk and organic food in Rzeszów region inhabitants' opinion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem wykonanych badań było ukazanie opinii mieszkańców regionu Rzeszowa na temat ryzyka żywnościowego i zróżnicowania tej opinii według wybranych kryteriów (wiek, płeć, poziom wykształcenia lub poziom dochodu ankietowanych). Przedstawiono również rozumienie przez respondentów pojęcia "żywność ekologiczna", a także ukazano te produkty żywnościowe, które ankietowani uważają za żywność ekologiczną. Eksperyment wykonano na przełomie 2000 i 2001r. na terenie Rzeszowa i okolicznych gmin. Badaniami objęto 1096 respondentów obojga płci, w różnym wieku, o różnym poziomie wykształcenia oraz zróżnicowanym poziomie dochodu. Jako najważniejszy czynnik zagrażający zdrowiu ze strony żywności ankietowani wymienili skażenia chemiczne oraz dodatki stosowane w przetwórstwie żywności. W dalszej kolejności postrzegane są zagrożenia w postaci bakteryjnych zatruć pokarmowych po spożyciu produktów żywnościowych. Nieprzestrzeganie zasad prawidłowego odżywiania się nie jest dostrzegane jako istotne zagrożenie dla zdrowia, co jest sprzeczne z doniesieniami fachowej literatury na ten temat. Pod pojęciem "żywność ekologiczna" ankietowani rozumieją produkty bezpieczne dla zdrowia, bez pozostałości skażeń chemicznych, a także bez chemicznych dodatków stosowanych w przetwórstwie. Połowa ankietowanych zadeklarowała fakt spożywania żywności ekologicznej; do najczęściej spożywanych należą owoce i warzywa. Konsumowane przez respondentów produkty w głównej mierze pochodzą z własnych upraw i hodowli, co nie jest równoznaczne z prowadzeniem gospodarstwa w sposób ekologiczny, tak więc ankietowanych uważających się za ekokonsumentów nazwać można quasi-ekokonsumentami.

EN

The research was investigated to show the opinion of Rzeszów region inhabitants about food risk and the differences in understanding this problem according to some criteria (such as age, sex, education level or income). Besides the trial of describing the idea "organic food" and kinds of organic food consumed by the respondents was conducted. The survey took place in 2000 and 2001 in Rzeszów and its area. There were 1096 respondents, both men and women, of various age, education level and income. Contaminants in food and additives used in food production were the main factors threatening human's health. Then the danger of bacterial food poisoning was observed. The danger of not-good-balanced diet is not perceived as risk factor, which is inconsistent with professional literature. The respondents consider as "organic food" products safe for their health, without contaminants and without any additives used in food production. Half of the respondents declared consumption of organic foodstuff; more often there were fruits and vegetables. Consumed foodstuff comes mainly from the respondents' farms or gardens, which isn't synonymous with organic farming. Thus the respondents named 'eco-consumers' may be also called 'quasi-eco-consumers'.

Słowa kluczowe

PL

żywność ekologiczna; ryzyko żywnościowe; przetwórstwo żywności; skażenie chemiczne; zagrożenie bakteryjne

EN

food safety; food risk; contaminants of food; organic food; nutrition education

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 12, nr 2
• Strony: 55--63
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., tab.

Twórcy

autor

Cichocka I.

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 35-225 Rzeszów, ul. Sucharskiego 2

Bibliografia

• [1] Anonim, 2000. Żywność ekologiczna. Przemysł Spożywczy, nr 1, s. 43-44.
• [2] Babicz-Zielińska E. 1998. Food preferences among the university students. Polish J. of Food and Nutrition Sci., nr 1, s. 135-139.
• [3] Bartnik M., Moroz A. 1998. Żywność ekologiczna w opinii konsumentów. Przemysł Spożywczy, nr 10, s. 18-21.
• [4] Baryłko-Pikielna N. 1995. Konsument a jakość żywności. Żywność-Technologia-Jakość, nr 4, s. 3-10.
• [5] Baryłko-Pikielna N. 1997. Żywność minimalnie przetworzona z perspektywy konsumenta. Mater. Konf. Nauk. „Żywność minimalnie przetworzona”, AR, Kraków, s. 5-14.
• [6] Batt P.J., Giblett M. 1999. A pilot study of consumer attitudes to organic fresh fruit and vegetables in Western Australia. Food Australia, nr 11, s. 549-550.
• [7] Bołtromiuk, A. 1998. Ograniczenia wzrostu popytu na produkty rolnictwa ekologicznego w Polsce. Mat. Konf. Nauk. „Agrobiznes w regionie południowo-wschodniej Polski. Rzeszów, 17-18.09.1998, s. 337-346.
• [8] Bonny S. 2000. Consumer concerns about industrialized agriculture and food safety: importance, origin and possible solutions. Ann. Zootech., nr 49, s. 273-290.
• [9] Cichocka I., Pieczonka W. 2001. Eko-konsumpcja i niektóre jej uwarunkowania wśród młodzieży szkolnej i akademickiej. Żywność-Technologia-Jakość, nr 3, s. 18-125.
• [10] Frewer L.J., Miles S. Risk perception, communication and trust. How might consumer confidence in the food supply be maintained? (maszynopis). Institute of Food Research, Norwich, UK.
• [11] Gulbicka B. 1997. Bezpieczeństwo żywnościowe (główne problemy). Zagadn. Ekon. Rolnej, nr 4/5, s. 67-78.
• [12] Johnson A.E i inni. 1998. Food safety knowledge and practice among elderly people living at home. Journal Epidemiol. Community Health, nr 52, s. 745-748.
• [13] Kowrygo B i inni. 1997. Ocena preferencji konsumenckich w zakresie żywności i żywienia. Żywność, Technologia, Jakość, nr 2, s. 51-59.
• [14] Lappalainen R., Kearney J., Gibney M. 1998. A pan EU survey of consumer attitudes to food, nutrition and health: an overview. Food Quality and Preference, nr 6, s. 467-478.
• [15] Łuczka-Bakuła, W. 1995. Uwarunkowania produkcji i konsumpcji żywności ekologicznej. Zesz. Nauk.AE Poznań, s. 142-143.
• [16] Malinowska, E., Wiśniewska, M.,2000. Eko-etykiety produktów żywnościowych w świadomości konsumenta. Mat. Konf. Nauk. ”Ekologia wyrobów”, AE Kraków, 17-18.05.2000, s. 267-269.
• [17] Meer R.R., Misner S.L. 2000. Food safety knowledge and behavior of expanded food and Nutrition Education Program participants in Arizona. Journal of Food Protection, nr 12, s. 1725-1731.
• [18] Mesarovic M., Pestel E. 1977. Ludzkość w punkcie zwrotnym. Drugi raport dla Klubu rzymskiego. PWE, Warszawa, s. 66.
• [19] Miles S., Braxton D.S., Frewer L.J. 1999. Public perception about microbiological hazards in food. British Food Journal, nr 10, s. 744-762.
• [20] Miles S., Frewer L.J. 2001. Investigating specific concerns about different food hazards. Food Quality and Preference, nr 1, s. 47-61
• [21] Ozimek I. 1994. Konsument żywności ekologicznej w świetle badań ankietowych. Gosp. Domowe, nr 3, s. 25-27.
• [22] Szponar L., Traczyk I. 1999. Zagrożenia zdrowia poprzez żywność i pożywienie w Polsce - hipotezy i fakty. Mater. Konf. Nauk. „Zanieczyszczenia chemiczne i fizyczne żywności. Analiza ryzyka zdrowotnego i żywieniowego”, SGGW, Warszawa, s. 139-152.
• [23] Tyszkiewicz S. 1997. To nie żywność szkodzi zdrowiu - to brak wiedzy o niej skraca nam życie. Przem. Spoż., nr 3, s. 40-43.
• [24] Wądołowska, L., Cichoń, R. 1993. Preferencje pokarmowe młodzieży akademickiej. XXIV Sesja Naukowa KTiChŻ PAN, Wrocław, s. 363- 372.
• [25] Ziemiański Ś. 1996. Żywienie a zdrowie. Przem. Spoż., nr 10, s. 4-9.