Problematyka kruchości wodorowej miedzi stosowanej na żyły przewodzące w kablach ognioodpornych

• Autorzy: Knych T. , Smyrak B. , Walkowicz M.

Warianty tytułu

EN

Problem of hydrogen embrittlement of copper used for conductors in fireproof cables

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podczas projektowania instalacji elektrycznych stosowanych w obiektach użyteczności publicznej należy zwrócić szczególną uwagę na zachowanie się kabli w wysokich temperaturach. W momencie powstania pożaru ważne jest, aby w jak największym stopniu ograniczyć możliwość rozprzestrzeniania się płomienia i jednocześnie oddalić niebezpieczeństwo powstawania toksycznych dymów. Powyższe wymagania spełniają kable ognioodporne samogasnące, których powłoka izolacyjna wykonana jest z materiałów bezhalogenowych trudnopalnych. W tego typu konstrukcjach, jako materiał na żyłę przewodzącą stosuje się głównie miedź Cu-ETP. Jednakże z uwagi na fakt podatności miedzi Cu-ETP na kruchość wodorową w wysokich temperaturach, w jej miejsce stosuje się coraz częściej miedź beztlenową. Brak tlenu w miedzi oddala bowiem niebezpieczeństwo choroby wodorowej, a tym samym daje gwarancję jak najdłuższej pracy systemów kablowych w warunkach pożaru. W pracy przeprowadzono badania, których głównym celem była ocena odporności na chorobę wodorową żył miedzianych w gatunku Cu-ETP i Cu-OFE gołych i w izolacji bezhalogenowej. Istotnym źródłem informacji oceniającym zachowanie się kabli poddanych działaniu wysokich temperatur było określenie ich własności wytrzymałościowych oraz obserwacje struktury po procesie wygrzewania w różnych temperaturach.

EN

During wiring system design used in public utility facility there is necessary to pay particular attention to the conservation of cables in high temperature. At the moment when the fire appeared the important is to reduce, in high step, the possibility of flames spreading and simultaneously avert danger of toxic smoke formation. Above requirements fulfill so-called fireproof and self-extinguishing cables, which insulating coat is made of slow-burning and halogen-free materials. In such way of construction, as a conductor material is Cu-ETP copper mainly used. However, in view of susceptibility of Cu-ETP copper to so-called hydrogen embrittlement in high temperatures, in those place is mostly used oxygen free copper. Lack of oxygen in copper removes danger of hydrogen disease, thereby, gives warranty the longest works of systems of the cables in fire conditions. In work there were made tests which main aim was resistance’s estimation on hydrogen disease of copper conductors of Cu-ETP and Cu-OFE class, both with halogen-free isolation and without. Essential source of information estimating conservation of cables under high temperature were description of their properties resistance and structure observation after the process of annealing in different temperatures.

Słowa kluczowe

PL

kable ognioodporne; kruchość wodorowa; miedź beztlenowa; OFE; ETP; bezhalogenowe kable; uniepalniacze

EN

OFE; ETP; fireproof cables; hydrogen embrittlement; oxygen-free copper; retardans

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Elektrotechniczny
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 87, nr 6
• Strony: 218--222
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Knych T.

autor

Smyrak B.

autor

Walkowicz M.

• Akademia Górniczo- Hutnicza, Wydział Metali Nieżelaznych, Katedra Przeróbki Plastycznej i Metaloznawstwa Metali Nieżelaznych, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków,

Bibliografia

• [1] Kornowska K. , Szota B. : Kable w ogniu. Broszura V Międzynarodowej Konferencji i Wystawy Inteligentny Budynek
• [2] PN-EN1977:1998 – Produkt do ciągnienia z miedzi (walcówka).
• [3] ASTM B49-08a – Norma na walcówkę miedziana przeznaczoną dla celów elektrycznych
• [4] Smart J. S. , Smith A. A. : Effect of certain elements on some properties of high purity copper, Trans. Am. Inst. Min. Eng., 1971, nr 143, s. 272÷283
• [5] Nonferrous Wire handbook, 1995, vol. 3. Principles and practice, The wire Association International
• [6] Badania własne
• [7] Horrigan V. M.: Solubility of oxygen in solid copper, Metallurgical Transactions A, vol. 8A, may 1977, s. 785÷787
• [8] Davis J. R. : Copper and Copper alloys, ASM Speciality Handbook, 2001