Możliwości i skutki wprowadzenia narzutu ekologicznego na paliwa

• Autorzy: Kudełko M. , Suwała W.

Warianty tytułu

EN

Product tax on fuels as a toll of environmental regulation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy podjęto zadanie oceny wpływu wprowadzenia narzutu ekologicznego na rynek paliw w Polsce i związane z tym skutki ekonomiczne. Narzut ekologiczny jest rodzajem dodatkowej opłaty doliczanej do cen paliw, które w trakcie zużycia są poważnym źródłem zanieczyszczenia środowiska. Objąłby swym zasięgiem węgiel kamienny (w tym energetyczny i koksowy), węgiel brunatny, "benzyny, olej opałowy, olej napędowy, gaz ziemny, ciekły i koksowniczy. W szczególności w pracy zbadano kierunek zmian w strukturze rynku paliw oraz możliwy wzrost cen nośników energii i skutek inflacyjny. Badaniu poddano rynek paliw w Polsce i przeanalizowano obecną strukturę zużycia paliw, ich ceny oraz koszty, jakie ponoszą użytkownicy paliw. Pozwoliło to oszacować ekonomiczne skutki wprowadzenia narzutu ekologicznego na paliwa. Analizowano kilkanaście scenariuszy różniących się wysokościami stawek narzutu ekologicznego. Stwierdzono, że rozsądny (nie powodujący nadmiernej inflacji) poziom narzutu ekologicznego nie spowoduje radykalnych zmian na rynku paliw. Ewentualne negatywne skutki wprowadzenia narzutu ekologicznego na paliwa powinny być zrekompensowane korzyściami z wprowadzenia tego instrumentu, takimi jak możliwość zmian w strukturze zużycia paliw oraz wysokimi przychodami finansowymi do funduszy ekologicznych.

EN

The environmental protection in Poland is far from being perfect. Both its state and legal framework still require improvements. The product tax is considered as one of the measures, which could control fuel and energy system development. It would support the existing environment protection system and allow to influence activities which are not regulated. These are those sectors which up to now have not paid for the pollution they cause, such as households, transport, tertiary sector. The implementation of product tax could be acceptable if the benefits surmount its costs. The benefit which we expect is the decrease of the pollution from fuel use, either through overall decrease of fuel consumption or through changes of fuel consumption pattern, such as the share of clean fuels increase. Revenues for environmental protection funds would constitute the additional benefit. The negative result of the product tax would be the increase of costs for the intensive fuel consumption sectors. The paper analyses the influence of 19 variants of fuel tax on different aspects of Polish economy. The pattern of fuel consumption was analysed for the two most fuel consuming activities - power generation and space heating. Their costs indicated which fuel tax variant could stimulate switching to a different fuel. Th e price elasticities of demand were used to estimate changes of fuels consumption for other sectors. Generally the change of fuels consumption pattern requires high and heavily differentiated taxes. The industry production costs, household budgets and inflation are not expected to be heavily affected by fuel tax. Only the variants of extremely high taxes could substantially deteriorate the above - mentioned factors. The fuel tax would create substantial revenues for environment protection fund which can be later distributed to subsidise environmentally friendly investments. The analysis leads to the conclusion that low tax imposed on those sectors which presently are not environmentally regulated would be most effective. The tax should be differentiated substantially according to pollution caused by particular fuel utilisation. The highest 8% is proposed for high sulphur coal, 4% for leaded petrol while the tax on low - sulphur coal and unleaded petrol would be 4% and 1% respectively. The tax for other fuels ranges from 0.6% to 1% (natural gas).

Słowa kluczowe

PL

narzut ekologiczny na paliwa; instrumenty ekologiczne; ochrona środowiska; gospodarka paliwami i energią

EN

coal tax; environmental protection; energy policy; economic instruments

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Polityka Energetyczna
• Rocznik: 1998
• Tom: T. 1, z. 1-2
• Strony: 66--111
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kudełko M.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Paliw

autor

Suwała W.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Paliw

Bibliografia

• ALFSEN K., BIRKELUND H., AASERUD M., 1995 — Impacts of an ec carbon/energy tax and deregulating thermal power on CO2, SO2 and nox emisions. Environmental and Resource Economics Vol. 5, No. 2, Kluwer Academic Publisher, Dordrecht,
• BATES R., COFAŁA J., TOMAN M., 1994 — Alternative policies for the control of air polution in Poland. World Bank Environment Paper No. 7, Washington.
• Bilans przepływów międzygałęziowych w 1989 r. GUS, Warszawa 1992.
• Biuletyn statystyczny GUS. Warszawa 1995.
• Carbon Taxes, IEA Coal Research, March 1992.
• COFAŁA J., PARCZEWSKI Z., BALANDYNOWICZ H., UMER A., 1989 — Badania możliwego wpływu zmian cen paliw i energii na gospodarkę kraju, [W1 Scenariuszowe badania przyszłości energetycznej i gospodarczej Polski do roku 2010. ZPE IPPT PAN, Warszawa.
• DAHL C., 1993 — A survey of energy demand elasticities in supprt of the development of the NEMS. United States Department of Energy.
• Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach 1993-1994. GUS, Warszawa 1995.
• GOULDER L., 1994 — Economy-wide emission impacts of alternative energy tax proposal. Integrated economic and ecological modelling for public policy decision making. Resources for the Future, Washington, DC.
• JAEGER W., 1995 — The welfare cost of a global carbon tax when tax revenues are recycled. Resource and Energy Economics Vol. 17, No. 1.
• Porównanie konkurencyjności ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych przy pomocy różnych nośników energii. Fundacja na Rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii, Katowice 1996.
• POSKROBKO B. i in., 1995 — Nowe instrumenty realizacji polityki ekologicznej w Polsce. Biblioteka Ekonomia i Środowisko nr 18, Kraków.
• Program wykonawczy do polityki ekologicznej państwa do roku 2000. Rada Ministrów, Warszawa 1994.
• Rekonstrukcja systemu opiat ekologicznych. Koncepcja wprowadzenia opiat produktowych — narzut ekologiczny od paliw. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa, grudzień 1994.
• Rocznik statystyczny 1995. GUS, Warszawa 1996.
• Rocznik statystyczny ochrony środowiska. GUS, Warszawa 1995.
• ROSE A., BENAVIDES J., Lim D., FRIAS O., 1996 — Global warming policy, energy, and the Chinese economy. Resource and Energy Economies Vol. 18, No. 1, Kluwer Academic Publisher, Dordrecht.
• Statystyka elektroenergetyki polskiej. Warszawa 1994.
• STEPFIAN G., NIEUKKOOP R., 1992 — Social incidence and economic costs of carbon limits. Environmental and Resource Economics Vol. 2, No. 6, Kluwer Academic Publisher, Dordrecht.
• VERNON J., 1990 — Market mechanisms for pollution control. IEA Coal Research, August 1990.
• Założenia polityki energetycznej Polski. Ministerstwo Przemysłu i Handlu, Warszawa 1995.
• Zużycie energii w gospodarstwach domowych w mieście i na wsi w 1993 r. GUS, Warszawa 1995.