Główne tezy raportu organizacji narodów zjednoczonych i światowej rady energetycznej pt. "Światowa ocena energetyczna - energia i wyzwanie szans rozwojowych".

• Autorzy: Soliński J.

Warianty tytułu

EN

Main theses of the report of united nations organisation and world energy council on "World energy assessment - energy and challenge of sustainability".

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Część 1 zaczyna się informacjami wstępnymi o energii, a szczególnie o jej związkach z rozwojem gospodarczym. Następnie rozważane są powiązania między obecnymi strukturami energetycznymi a największymi wyzwaniami światowymi, takimi jak potrzeba złagodzenia biedy, problemy zdrowotne, ochrona środowiska, bezpieczeństwo energetyczne i równouprawnienie kobiet. W części tej zawarty jest wniosek, że choć energia jest decydująca dla wzrostu gospodarczego i rozwoju społecznego, to jedna trzecia ludzkości nie ma dostępu do komercyjnych nośników energii, a wiele krajów i wielu członków społeczeństw jest narażonych na nieregularność dostępu. Co więcej, produkcja i zużycie energii mają negatywny wpływ na ludzkie zdrowie i równowagę ekologiczną na szczeblach lokalnych, regionalnych i globalnym. Część 2 bada zasoby energetyczne i opcje technologiczne, które mogą posłużyć do złagodzenia problemów opisanych w części 1. Autorzy dochodzą do wniosku, że zasoby naturalne są wystarczająco bogate do zaspokojenia światowych potrzeb energetycznych w ciągu XXI stulecia, a nawet dłużej, natomiast wykorzystanie tych zasobów może być ograniczone aspektami ekologicznymi lub innymi. Analizowane są więc możliwości zmniejszenia tych ograniczeń - dzięki mniejszej energochłonności, wykorzystaniu źródeł odnawialnych oraz technologiom nowych generacji. Analiza wykazuje, że potencjał techniczny i ekonomiczny redukcji energochłonności jest niedoceniany, a także, że większy wkład źródeł odnawialnych do światowego bilansu energii jest już obecnie uzasadniony ekonomicznie. W perspektywie długoterminowej różne źródła odnawialne i nowoczesne technologie energetyczne mogą zapewnić znaczące ilości energii w sposób bezpieczny, po dostępnych cenach i przy bliskich zera emisjach. Część 3 syntetyzuje i scala materiał przedstawiony w poprzednich rozdziałach w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie, czy zrównoważony rozwój - który złagodziłby problemy opisane w części 1 za pomocą technik określonych w części 2 - jest możliwy. W celu uzyskania takiej odpowiedzi w rozdziale 9 wzięte są pod uwagę trzy scenariusze zawierające różne założenia co do narzędzi polityki gospodarczej i trendów technologicznych. Analiza wykazuje, że scenariusz bazowy (odniesienia), zakładający kontynuację obecnych trendów, nie spełnia niektórych kryteriów trwałości rozwojowej. Dwa pozostałe scenariusze, szczególnie wariant ekologiczny, spełniają te kryteria w większym stopniu. W rozdziale 10 rozpatrywany jest problem zapewnienia dostaw energii do obszarów wiejskich w krajach rozwijających się. Przedstawione są sposoby podejścia do problemu rozszerzenia dostępu do paliw ciekłych i gazowych użytkowanych do przygotowywania posiłków i ogrzewania pomieszczeń oraz dostępu do energii elektrycznej w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i stymulowania możliwości podejmowania działalności gospodarczej. Część 4 analizuje aspekty i opcje polityki gospodarczej, które mogłyby przekształcić obecne praktyki niezrównoważonego rozwoju w praktykę trwałych zdolności rozwojowych, używając energii jako instrumentu do osiągania takiego celu. Stworzenie struktur energetycznych, które wspierałyby rozwój zrównoważony, wymagałoby decyzji politycznych wykorzystujących możliwości jakie daje rynek w celu promocji większej efektywności energetycznej, zwiększonego stosowania energii odnawialnej oraz rozwoju i rozprzestrzeniania czystszych form energii należących do nowych generacji. W przypadku otrzymania właściwych sygnałów rynek może dostarczyć to, co jest potrzebne. Ale ponieważ siły rynkowe nie są w stanie same zaspokoić potrzeb energetycznych ubogich społeczeństw ani odpowiednio chronić środowiska, wyzwanie trwałych zdolności rozwojowych wymaga odpowiednich ram (w tym spójnych decyzji politycznych i przejrzystych zasad regulacyjnych).

EN

Paper presents the main theses of the report on world energy assessment worked out by UNO and WEC and issued in September 2000. The report is composed of four parts and includes comprehensive data, information, present materials and analysis related to all aspects of energy and its impact on economic development and human life. Part 1 describes current problems of energy development, present energy structures and global energy challenge (like poverty in developing countries, demographic and health problems, women's rights, environment protection, energy safety, etc.). Energy resources and reserves and technological options aiming to mitigate the problems described in part 1, are presented in part 2 (energy intensity, use of renewables, new-generation technology). Part 3 presents three energy development cases (in 2050 and 2100 compared with 1990) unfold into six scenarios of energy system alternatives and analyses them. Aspects and energy policy options to achieve sustainable development are discussed in Part 4.

Słowa kluczowe

PL

energia; rozwój zrównoważony; scenariusze rozwoju energetycznego

EN

energy; sustainable development; energy development scenarios

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Polityka Energetyczna
• Rocznik: 2001
• Tom: T. 4, z. 1
• Strony: 5--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., tab.

Twórcy

autor

Soliński J.

• Sekretarz Polskiego Komitetu Światowej Rady Energetycznej

Bibliografia

• De ALMEIDA E., DE OLIVEIRA A., 1995 — Styl życia i zużycie energii w Brazylii. [W:] Zapotrzebowanie na energię. Zmiany stylu życia i postęp techniczny. Londyn, WEC.
• IEA (Międzynarodowa Agencja Energii), 1999. Bilanse energii krajów OECD. Paryż.
• MORITA T., LEE H.-C., 1998— Baza danych IPCC SRES, wersja 0.1, Scenariusz emisji. Baza danych przygotowana do Specjalnego Raportu IPCC na temat scenariuszy emisji. http://www.cger. ni es. go Ipicger-e/db/ipcc. html
• NAKIĆENOVIĆ N., GRUEBLER A., McDONALD A., 1998 — Globalne perspektywy energetyczne. Cambridge, Cambridge University Press.
• NAKIĆENOVIĆ N., VICTOR N., MORITA T., 1998— Scenariusze emisji. Baza danych i przegląd scenariuszy. Strategie redukcji i adaptacji do globalnych zmian 3 (2-4), 95-120.
• UN (ONZ), 1992 — Szczyt Ziemi, Agenda 21. Program działań Narodów Zjednoczonych. Nowy Jork.
• UNDP (Program Rozwoju Narodów Zjednoczonych), 1997. Energia Po Rio. Nowy Jork.
• WCED (Światowa Komisja Środowiska i Rozwoju), 1987 — Nasza wspólna przyszłość. Oxford, Oxford University Press.
• WEC (Światowa Rada Energetyczna), 1998 — Podsumowanie XVII Kongresu Światowej Rady Energetycznej. Londyn.
• WEC, 2000 — Deklaracja 2000: Energia dla jutrzejszego świata—decyzje dzisiaj! Londyn.
• WEC-FAO (Światowa Rada Energetyczna i Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa), 1999 — Wyzwanie ubóstwa energetycznego wsi w krajach rozwijających się. Londyn.
• World Bank (Bank Światowy), 1996 — Energia dla wsi a rozwój: poprawa dostaw energii dla 2 miliardów ludzi. Waszyngton, D.C.
• World Bank, 1997 — Wskaźniki rozwoju świata 1997, Waszyngton, D.C.
• WRI (Światowy Instytut Zasobów), 1998 — Przewodnik po światowym środowisku. Oxford, Oxford University Press.