Czasowo-przestrzenne zróżnicowanie opadów atmosferycznych we Wrocławiu

• Autorzy: Kotowski A. , Dancewicz A. , Kaźmierczak B.

Warianty tytułu

EN

Space-time distribution of precipitation in the city of Wroclaw

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzone badania czasowo-przestrzennego zróżnicowania opadów we Wrocławiu na podstawie wieloletnich pomiarów wykazały, że obecna sieć pomiarowo-obserwacyjna nie sprosta zapotrzebowaniu na informacje, niezbędne do projektowania bądź modernizacji, w tym modelowania hydrodynamicznego, systemów odwodnieniowych. Dotyczy to zwłaszcza intensywnych opadów krótkotrwałych stwarzających duże zagrożenie funkcjonowania kanalizacji deszczowej i ogólnospławnej. W pracy wykazano znaczne różnice ilościowe wysokości i intensywności opadów w różnych rejonach Wrocławia. W szczególności w rejonie stacji meteorologicznej Wrocław-Strachowice (na zachodzie miasta) występują wyższe wartości natężeń opadów o ok. 20% w stosunku do rejonu stacji Wrocław-Swojec (na wschodzie). Wnioskowanie oparte na materiałach pochodzących z dwóch stacji może zatem powodować niedoszacowanie natężeń opadów w rejonach północnym i południowym miasta, na co wskazują wyższe wartości opadów dobowych na Psim Polu czy Oporowie. Należy zatem zwiększyć liczbę stacji automatycznie rejestrujących wysokość opadów w czasie, co w efekcie przyczyni się do lepszej ochrony całej aglomeracji wrocławskiej przed lokalnymi wylewami z kanalizacji czy podtopieniami.

EN

Analysis of the space-time distribution of precipitation for the city of Wroclaw obtained from many years' measurements has demonstrated that the existing net-work of gauging stations fails to provide reliable data for the design or modernization, and primarily for the hydrodynamic modeling of draining systems. This finding holds true particularly for high-intensity rainfalls of a short duration, as they pose a real threat to the functioning of the storm water drain and combined sewage systems. The results of the study have revealed considerable differences in the amount and intensity of precipitation between particular parts of the city. Within the area of the Wroclaw-Strachowice station (in the western part of the city) the amount of precipitation received was by approx. 20% higher as compared to that within the Wroclaw-Swojec station (in the eastern part of the city). Drawing conclusions based on the data obtained from the two meteorological stations may lead to the underestimation of the precipitation amounts received in the northern and southern parts of the city, as can be inferred from the higher values of daily precipitation amounts measured in Wroclaw-Psie Pole and Wroclaw-Oporów. It is therefore recommendable to increase the number of stations that will provide automatic records of the precipitation amounts received with time. This will guarantee a more efficient protection of the municipality of Wroclaw against local flooding or outflow from the sewerage system.

Słowa kluczowe

PL

opad deszczu; wysokość opadu; intensywność opadu; sieć pomiarowa

EN

rainfall; precipitation amount; rainfall intensity; network of gauging stations

• Wydawca: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Dolnośląski
• Czasopismo: Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 32, nr 4
• Strony: 37--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kotowski A.

autor

Dancewicz A.

autor

Kaźmierczak B.

• Politechnika Wrocławska, Wydział Inżynierii Środowiska, Zakład Usuwania Ścieków, Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław,

Bibliografia

• 1. A. KOTOWSKI, B. KAŹMIERCZAK, A. DANCEWICZ: Analiza maksymalnych wysokości opadów we Wrocławiu w latach 1960–2009. Modelowanie opadów miarodajnych do wymiarowania kanalizacji. Raporty Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej, Seria SPR nr 26/2009.
• 2. A. KOTOWSKI: Dyskusja nad zaleceniami normy PN-EN 752 odnośnie zasad wymiarowania odwodnień terenów w Polsce. Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN 2007, Vol. 46, ss. 27–37.
• 3. A. KOTOWSKI, B. KAŹMIERCZAK: Ocena przydatności dotychczasowych wzorów na natężenie opadów deszczowych do projektowania odwodnień terenów w Polsce. Gaz, Woda i Technika Sanitarna 2009, nr 11, s. 11–17.
• 4. A. ŚWIĄTECKI: Analiza możliwości zastosowania typowych krzywych natężenia deszczów w funkcji czasu trwania opadu. Prace i Studia Komitetu Gospodarki Wodnej PAN, t. VIII, Warszawa 1965.
• 5. P. PROKOP: Maksymalne opady oraz czas ich trwania na świecie i w Polsce. Przegląd Geofizyczny 2006, R. LI, nr 2.
• 6. IMGW: Opady atmosferyczne 1973. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1978.
• 7. J. PIASECKI, M. SZYMANOWSKI, J. REHAK: Opady atmosferyczne lipcu 1997 w Masywie Śnieżnika Kłodzkiego. Inicjacja powodzi w regionie. Materiały forum „Powódź 1997: Wstępna ocena przyczyn, rozmiarów i skutków” Ustroń 1997.
• 8. B. GŁOWICKI, A. DANCEWICZ, I. OTOP: Katalog maksymalnych opadów dobowych w Polsce południowo-zachodniej w latach 1971–2000. Współczesne problemy klimatu Polski – fakty i niepewności. Monografie IMGW, Warszawa 2006, ss. 7–22.
• 9. IMGW: Atlas Klimatyczny Polski. PPWK, Warszawa 1973.
• 10. H. LOREC [red]: Atlas klimatu Polski. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa 2005.
• 11. M. KIRSCHENSTEIN, D. BARANOWSKI: Sumy opadów atmosferycznych w Polce w latach 1951–1995. Badanie Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Seria A – Geografia Fizyczna 2005, t. 56, ss. 55–72.
• 12. www.twojapogoda.pl.
• 13. Praca zbiorowa: Atlas Śląska Dolnego i Opolskiego. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 1977.
• 14. B. GŁOWICKI, I. OTOP, G. URBAN, K.TOMCZYŃSKI: Klimat. Opracowanie fizjograficzne dla województwa dolnośląskiego. Wojew. Biuro Urbanistyczne, Wrocław 2005, ss. 53–61.
• 15. M. SOBIK: Klimat. Przyroda Dolnego Śląska [red. J. FABISZEWSKI], PAN, Wrocław 2005, ss. 39–57.
• 16. S. BAC, M. ROJEK: Warunki klimatyczne Dolnego Śląska. Rolnictwo na Dolnym Śląsku. PWN, Warszawa 1984, ss. 25–42.
• 17. B. GŁOWICKI: Klimat Śnieżki. Wysokogórskie obserwatorium meteorologiczne na Śnieżce. Biblioteka Monitoringu Środowiska, IMGW-PIOŚ, Wrocław1995, ss. 37–64.
• 18. A. DANCEWICZ: Pole opadów atmosferycznych w otoczeniu sztucznych zbiorników wodnych Otmuchów i Nysa przed i po ich powstaniu. Wiadomości IMGW 1993. t. XVI, z. 4, ss. 71–85.
• 19. J. BAC-BRONOWICZ, A. DANCEWICZ: Evaluation of the influence of precipitation conditions on the transformations of the land usage. Proc. 19th International Cartographic Conference, Ottawa 1999.
• 20. J. BAC-BRONOWICZ, A. DANCEWICZ: The density of precipitation network of urban area as a base for evaluating the interpretation of spatial differentiation of precipitation with the example of Wroclaw agglomeration. GIS Conference. By interoperability to mobility. Ostrava-Poruba 2005.
• 21. J. WOŁOSZYN: Średnie natężenie, średni czas trwania i rozkład natężenia normalnych opadów we Wrocławiu. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu, Melioracja 1961, nr 61, ss. 23–41.
• 22. M. SOWIŃSKI: Wyznaczenie maksymalnego natężenia opadu o T-letnim okresie powtarzalności na przykładzie Wrocławia. Wiadomości IMGW 1980, t. VI, z. 3–4, ss. 117–126.
• 23. P. LICZNAR, J. ŁOMOTOWSKI: Analiza średnich natężeń deszczów miarodajnych we Wrocławiu. Ochrona Środowiska 2005, vol. 27, nr 1, ss. 29–34.
• 24. P. LICZNAR, J. ŁOMOTOWSKI: Analiza chwilowych natężeń deszczów miarodajnych we Wrocławiu. Ochrona Środowiska 2005, vol. 27, nr 2, ss. 25–28.
• 25. J.L. PYKA: Temperatura i opady atmosferyczne we Wrocławiu w latach 1881–1980. Acta Universitatis Wratislaviensis 1991, Prace Inst. Geogr. Seria A, t. VI, ss. 19–54.
• 26. M. DUBICKA: Opady atmosferyczne we Wrocławiu i ich związek z cyrkulacją atmosfery. Acta Universitatis Wratisla-viensis 1991, Prace Inst. Geogr. Seria A, t. VI, ss. 55–84.
• 27. S. BAC: Estimate of reliability of information on atmospheric precipitation. Acta Universitatis Wratislaviensis 1997, Prace Inst. Geogr. Seria C, t. IV, ss. 163–170.
• 28. A. DUBICKI, M. DUBICKA, M. SZYMANOWSKI: Klimat Wrocławia. Środowisko Wrocławia – Informator, Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju, Wrocław 2002, ss. 9–25.
• 29. W. WISZNIEWSKI: Atlas opadów atmosferycznych w Polsce 1891–1930. PIHM, Wydawnictwa Komunikacyjne, Warszawa 1953.
• 30. Zasoby archiwalne IMGW Oddział we Wrocławiu (prace niepublikowane).
• 31. Zasoby archiwalne Uniwersytetu Przyrodniczego. Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska we Wrocławiu (prace niepublikowane).
• 32. Zasoby archiwalne Uniwersytetu Wrocławskiego. Zakład Meteorologii i Klimatologii we Wrocławiu (prace niepublikowane).
• 33. T.G. SCHMITT: Kommentar zum Arbeitsblatt A 118 „Hydraulische Bemessung und Nachweis von Entwässerungs-systemen“. DWA, Hennef 2000; Wydawnictwo Seidel-Przywecki, Warszawa 2007.
• 34. M. WORSA-KOZAK, A. KOTOWSKI, A. WARTALSKI: Monitoring stanów wód podziemnych w rejonie Śródmiejskiego Węzła Wodnego we Wrocławiu. Przegląd Geologiczny 2008, t. 56, nr 4, ss. 302–307.