Analiza strat wody w systemach wodociągowych

• Autorzy: Hotloś H.

Warianty tytułu

EN

Analysis of water losses in water supply systems in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analizę strat wody w systemach wodociągowych przeprowadzono na podstawie wyników badań własnych i dostępnych w piśmiennictwie krajowym i zagranicznym. Straty wody w Polsce stanowią znaczącą część wyprodukowanej wody (nawet do 50% i więcej). Na rzeczywiste straty wody składają się głównie przecieki z sieci wodociągowej do gruntu wskutek nieszczelności złączy, uszkodzeń rurociągów, kształtek i armatury. Podstawowymi przyczynami wysokich wskaźników awaryjności i strat wody są zły stan techniczny sieci oraz nadmierne ciśnienie wody występujące w sieci wodociągowej. Na podstawie danych uzyskanych z wieloletniej eksploatacji sieci wodociągowych w kilku miastach Polski zbadano zależności pomiędzy wysokością ciśnienia w sieci a uszkadzalnością przewodów wodociągowych i stratami wody. Wykazano, że wraz z obniżaniem wysokości i wahań ciśnienia w sieci malały wskaźniki uszkodzeń i wskaźniki strat wody. We wszystkich systemach wodociągowych wskaźniki strat wody malały liniowo wraz ze spadkiem wskaźników uszkodzeń przewodów. Dla tych samych wskaźników uszkodzeń przewodów (w poszczególnych systemach wodociągowych) straty wody były ponaddwukrotnie wyższe w systemie, w którym maksymalne ciśnienie wynosiło ok. 0,6 MPa niż w systemie o ciśnieniu 0,4 MPa. Na podstawie dokonanej analizy wykazano konieczność modernizacji sieci wodociągowych (wymiany lub renowacji przewodów z żeliwa szarego o największej uszkadzalności) oraz minimalizacji wysokości ciśnienia w istniejących i projektowanych systemach wodociągowych.

EN

The analysis has been based on the author's own observations and on the results reported by other investigators. In Poland, losses in the water supply system account for over 50% of the total volume of the water produced. What contributes to the actual water loss is leakage to the ground due to joint, pipe, fitting and plumbing damage. The main cause of the high failure rate and the resulting water loss is the bad condition of the pipeline and the high water pressure. Many year's investigations into the relationship between the pressure head, failure rate and water loss in pipelines have been carried out for a number of water supply systems in service. The results have revealed that when the pressure head and pressure variations decrease, so do the failure rates and the resulting water losses. In one of the investigated systems, where the maximum pressure in the pipe network and the daily pressure was reduced by about 20% and 40%, respectively, in the time span of 1991-2000, the rate of failure decreased, thus reducing water loss due to leakage by about 15%. In all of the investigated water-pipe networks, the values of the water loss parameters decreased linearly with the decrease in the pipe damage indicator values. With the same indicators of pipe damage, water loss in the pipe system with a maximal pressure of 0.6 MPa was twice as high as in the system with a 0.4 MPa maximal pressure. The results have substantiated the need of replacing or rehabilitating grey cast-iron pipes (which show the highest failure rate) and minimizing the pressure head in the water-pipe networks which are in service or under design.

Słowa kluczowe

PL

sieć wodociągowa; straty wody; uszkodzenia sieci

EN

water supply system; water losses; pipe damage; pipe failure rate

• Wydawca: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Dolnośląski
• Czasopismo: Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2003
• Tom: R. 25, nr 1
• Strony: 17--24
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz.

Twórcy

autor

Hotloś H.

• Politechnika Wrocławska, Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska, Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław

Bibliografia

• 1. P. DOHNALIK: Straty wody w miejskich sieciach wodociągowych. Polska Fundacja Ochrony Zasobów Wodnych, Bydgoszcz 2000.
• 2. H. HOTLOŚ, E. MIELCARZEWICZ: Dynamika zmian wskaźników zużycia i strat wody w sieciach wodociągowych wybranych miast Polski. Mat. konf. „Zaopatrzenie w wodę miast i wsi", PZITS, Poznań 1998, tom 1, ss. 61-72.
• 3. H. HOTLOŚ: Ograniczenie ciśnienia w sieci wodociągowej jako czynnik zmniejszający uszkadzalność i koszty napraw uszkodzeń przewodów. GWiTS, 1999, nr 5, ss. 180-184.
• 4. H. HOTLOŚ: Wpływ modernizacji pompowni na parametry eksplo¬atacyjne sieci wodociągowej. Ochrona Środowiska, 2002, nr 4, ss. 27-31.
• 5. Z. SIWOŃ, J. CIEŻAK, W. CIEŻAK: Problemy identyfikacji strat wody w sieciach wodociągowych. Mat. konf. „Zaopatrzenie w wodę i jakość wód", PZITS, Poznari-Gdańsk 2002, ss. 897-907.
• 6. P. DOHNALIK, T. ZAPIÓR: Rzeczywiste straty wody w syste¬mach wodociągowych regionu południowej Polski. Mat. konf. „Zaopatrzenie w wodę miast i wsi", PZITS, Poznań 1996, tom 1. ss. 509-534.
• 7. K. KUŚ: Podstawy kwalifikacji sieci wodociągowej do wymiany. Mat. konf. „Modernizacja komunalnych wodociągów i kanalizacji - aspekty finansowe, organizacyjne i techniczne”, Warszawa 1996, ss. 119-127.
• 8. C. MEYER, R. WEHR: Formelmassige Bestimmung der Verlustmen- gen in Wasserrohrnetzen ais Anteil gemessener minimaler NetzzuflUsse. GWF Wasser-Abwasser, 1998, Nr. 1, S. 24-31.
• 9. R. K. HERZ: Erneuerungsbedarf kommunaler Wasserrohrnetze in den óstlichen Bundesliindem. Ergebnisse einer Untersuchung. GWF Was¬ser-Abwasser, 1999, Nr. 13, S. 54-60.
• 10. D. SCHMIDT: Zulassige Schadensrate in Wasserrohrnetzen aus Sicht der Wirtschaftlichkeit und Versorgungssicherheit am Beispiel des Versorgungsgebietes Erfurt. GWF Wasser-Abwasser, 1999, Nr. 1, S. 45-50.
• 11. H. J. IRLE, R. WEHR: Systematische Reduzierung von Wasserverlu- stcn. GWF Wasser-Abwasser, 1990, Nr. 5, S. 286-292.
• 12. R. WEHR, B. SCHNICHELS: Reduzierung der Wasserverlustedurch grossrSumige Netziiberpriifung am Beispiel der Wasserversorgung Bonn. GWF Wasser-Abwasser, 1993, Nr. 6, S. 330-335.
• 13. W. HOCH: Zonenmessung zur Ermittlung von Wasserverlusten. GWF Wasser-Abwasser, 1999, Nr. 13, S. 76-82.
• 14. National Reports: Water demand management and conservation in- cluding water losses control. Water Supply 2000, Vol. 18, No. 1/2.
• 15. T. ASKEW, M. KALINOWSKI: Przecieki wody - praktyczna konie¬czność? Mat. konf. „Modernizacja komunalnych wodociągów i kana¬lizacji - aspekty finansowe, organizacyjne i techniczne”, Warszawa 1996 (suplement).
• 16. D. WEIMER: Technische und wirtschaftliche Bewertungskriterien fiir Wasserverluste. GWF Wasser-Abwasser, 1999, Nr. 13, S. 83-90.
• 17. L. M. BUIE: Accounting for lost water. Journal AWWA, 2000, Vol. 92, No. 7, pp. 67-71.
• 18. M. BUCKLER, R. SATTLER: DVGW-Schadenstatistik Wasser, er- ste Auswertung und Umsetzung. GWF Wasser-Abwasser, 1999, Nr. 13, S. 48-53.
• 19. G. KOPISCHKE: Erneuerungsbedarf óffentlicher Wasserrohrnetze aus Sicht eines Versorgungsuntemehmens. GWF Wasser-Abwasser, 1999, Nr. 13, S. 61-64.
• 20. H. J. IRLE: Zusammenhange von Wasserverlusten, Bodenaggressivitat und Schadenshijufigkeit in Rohmetzenerdverleg- ter Rohrleitungen aus Stahl. GWF Wasser-Abwasser, 1984, Nr. 4, S. 163-169.
• 21. H. SCHIMECZEK: Pcrmanentc Rohrnctziibcrwachung (PRU). Ein Verfahren zur Friiherkennung von Lecks in Wasserrohrnetzen. GWF Wasser-Abwasser, 1993, Nr. 6, S. 322-325.
• 22. H. HOTLOŚ: Badania eksploatacyjne wpływu wysokości ciśnienia i materiału rur na uszkadzalność sieci wodociągowej. GWiTS, 2002, nr 11, ss. 402-407.
• 23. L. PAWŁOWSKI: Die Wasserversorgung Berlins. 10 Jahre nach dcm Fali der Mauer. GWF Wasser-Abwasser, 1999, Nr. 11, S. 763-768.
• 24. F. PIECHURSKI: Przyczyny i ocena awaryjności rozdzielczej sieci wodociągowej. Rynek Instalacyjny, 1999, nr 5, ss. 11-17.
• 25. H. HOTLOŚ: Wpływ czasu eksploatacji i wysokości ciśnienia w sieci wodociągowej wybranego rejonu Wrocławia na uszkadzalność prze¬wodów żeliwnych. GWiTS, 1999, nr 4, ss. 129-132.
• 26. H. HOTLOŚ: Wpływ wysokości ciśnienia na uszkadzalność i ko¬szty napraw sieci wodociągowej. Ochrona Środowiska, 2001, nr 2, ss. 31-34.