Depozycja zanieczyszczeń atmosferycznych i ich wpływ na roztwory glebowe ubogich gleb leśnych

• Autorzy: Walna B.

Warianty tytułu

EN

Deposition of atmospheric pollution and its impact on soil water in poor forest soils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w Stacji Ekologicznej położonej na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Określona wartość depozycji jonów kwasotwórczych przekraczała depozycję w stacjach monitoringowych badania tła zanieczyszczeń.

EN

The study was conducted at the University Ecological Station located in Wielkopolski National Park. The quantity of acid-forming ions deposited with precipitation was higher than the deposition recorded at the lowland stations monitoring background pollution. Detailed information on the composition and changes in soil water affected by acid deposition was compared with the deposition data. The washout of available nutrients from the topsoil may cause an irreversible loss of nutrients from the ecosystem. The low values of the stress parameter (Ca/Al) are indicative of a risk of acidification-related forest damage. The NO3 concentration in the C horizon was always very low, which indicates that all major processes in nitrogen mobilization occurred in the upper part of the soil profile. The high concentrations of ammonium ions in the deposition and in soil water could cause eutrophication and acidification.

Słowa kluczowe

PL

roztwór glebowy; gleba leśna; depozycja; zakwaszanie; eutrofizacja

EN

soil water composition; atmospheric deposition; eutrophication

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 14, nr 5
• Strony: 205--209
• Opis fizyczny: Bibliogr. 38 poz., wykr.

Twórcy

autor

Walna B.

• Stacja Ekologiczna Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Jeziorach

Bibliografia

• [1] Ersiman J.W., Grennfelt P., Sutton M. 2003. The European perspective on nitrogen emission and deposition. Environment International. 29, 311-325.
• [2] Matson R., Lohse K.A., Hall S.J., 2002. The globlization of nitrogen deposition: consequences for terrestial ecosystems. Ambio. 31. 113-119.
• [3] Galloway J.N., 1998. The global nitrogen cycle: changes and consequences. Environmental Pollulion. 102. 15-24.
• [4] Rodhe H., Langner J., Gallardo I., Kjelstom E. 1995. Global scale transport of acidifying pollutants. Water. Air. and Soil Pollution. 85. 37-50.
• [5] Rodriguez L., Macias F. 2006. Eutrofication trends in forest soils in Galicia (NW Spain) caused by the atmospherie deposition of nitrogen eompounds. Chemosphere. 63, 9, 1598-1609.
• [6] Lukina N., Nikonov V. 1995. Acidity of podzolic soils subjected to sulphur pollulion near a Cu-Ni smelter at Kola Penisula. Water. Air. and Soil Pollution. 85. 1057-1062.
• [7] Bredmeier B. Dohrenbush A. Murach D. 1995. Response of soil water chemistry and fine-roots to clean rain in a spruce ibrest ecosystem at Solling. FRG. Water. Air. and Soil Pollution. 85. 3. 1605-1611.
• [8] Raben G., Andreae H., Meyer-Heising M. 2000. Long-term acid load and its consequences in forest ecosystems of Saxony (Germany). Water. Air. and Soil Pollution. 122. 93-103.
• [9] Barton D, Gammack S. M., Billett M. F., Cresser M.S. 1999. Sulphate adsorption and acidification of Calluna heathland and scots pine forest podzol soils in north-east Scotland. Forest Ecology and Management. 114, 151 - 164.
• [10] Brunner L, Rigling D., Egli S., Blaster P. 1999. Response of Norway spruce seedlings in relation to chemical properties of forest soils. Forest Ecology and Management. 116. 71 - 81.
• [11] Schulze E.D. 1989. Air pollution and forest decline in a spruce (Heca abies) forest. Science. 244. 776-783.
• [12] Vogt R. D., Seip H., M., Orefellen H., Skotte G., Irgens C., Tyszka J. 2001. Aluminium mobility at an acid sensitive site with high S deposition. Water. Air. and Soil Pollution. 130. 745-750.
• [13] Walna B., Siepak J. 1999: Research on the variability of phisical-chemical parameters characterizing acidic atmospheric precipitation at the Jeziory Ecological Station in the Wielkopolski National Park (Poland). The Science of the Total Environment. 239. 173-187.
• [14] Walna B., Polkowska Ż., Małek S., Mędrzycka K., Namiesnik J., Siepak J. 2003: Tendencies of change in the chemistry of precipitation at three monitoring stations 1996-1999. Polish Journal of Environmental Studies. 12. 4. 467-472.
• [15] Walna B., Kurzyca L., Siepak J. 2004: Local effects of pollution on chemical eomposition of precipitation, in areas differing in human impact. Polish Journal of Emvironmental Studies. 13. 36-42.
• [16] Walna B., Siepak J. 2005: Aktualne problemy naukowe w badaniach opadów atmosferycznych na przykładzie Stacji Ekologicznej UAM w Jeziorach Zeszyty Naukowe Wydziału Budownictwa i Inżynierii Srodowiska Politechniki Koszalińskiej. 22. 903-934.
• [17] Walna B. Composition and soil water changes as a measure of atmospheric precipitation impact in forest ecosystem. W druku.
• [18] Śnieżek T. 2004. Monitoring tła zanieczyszczeń atmosfery w Polsce dla potrzeb EMEP i GAW/WMO. Raport Syntetyczny 2003, Inst. Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Instytut Ochrony Środowiska. Warszawa.
• [19] Walna B., Siepak J., Drzymała S. 2001. Soil degradation in the Wielkopolski National Park (Polandj as an effect of acid rain simulation. Water. Air. and Soil Pollution. 130. 1727-1732.
• [20] Bini C., Bresolin F. 1998. Soil acidificat by acid rain in forest ecosystems: A case study in northern Italy. The Science of the Total Emironment. 222. 1-15.
• [21] Arduini I., Kettner C., Godbold D.L., Onnis A., Stefani A. 1998. pH influence on root growth and nutricent uptake of Pinus pinaster seedlings. Chemosphere. 36. 4-5. 733-738.
• [22] Degórska A., Przybylska G., Twarowski R., Dygas. Ciołkowski L. 2003. Zakwaszenie. [W]: Raport o stanie środowiska w Polsce w latach 1996-2001. Biblioteka Monitoringu Środowiska. Warszawa.
• [23] Rustad L.E., Fernandcz I.J., Fuller R.D., David M.B., Nodvin S.C., Halterman W.A. 1993. Soil solution response to acidic deposition in a northern hardwood forest. Agriculture, Ecosystems and Environment. 47. 117-134.
• [24] Boudot J.P., Maitat O., Merlet D., Rouiller J. 2000 Soil solutions and surface water analysis in two contrasted watersheds by acid deposition. Vosges mountains. NE France: interpretations in terms of Al impact and nutrient imbalance. Chemosphere 41. 1419-1429.
• [25] Lyon J., Sharpe W. 1999. An assessment of the Ca/Al ratios of selected Pennsylvania forest soils. Water, Air and Soil Pollution. 109. 53-65.
• [26] Cronan C.S., Grigal D.F. 1995. Use of Ca/Al ratios as indicators of stress in forest ecosystems. Journal of Environmental Quality. 24. 209-226.
• [27] Łabętowicz J. 1995. Skład chemiczny roztworu glebowego w zróżnicowanych warunkach glebowych i nawozowych. Katedra Chemii Rolniczej SGGW. Fundacja Rozwój SGGW. Warszawa.
• [28] Porębska G. 2003. Przydatność składu chemicznego roztworów glebowych do oceny jakości gleb leśnych. IOŚ. Warszawa.
• [29] Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2004 roku. 2005. WIOŚ. Wrocław.
• [30] Twarowski R. 2005. Monitoring chemizmu opadów atmosferycznych i depozycji zanieczyszczeń do podłoża. Raport roczny z badań monitoringowych w 2004 roku dla G1OŚ/PMŚ. IMGW. Wrocław.
• [31] Wesselink L.G., Mulder J., Matzner E. 1994. Modelling scasonal and long term dynamics of anions in an acid forest soil, Solling. Germany. Geoderma 64. 21-39.
• [32] Barton C.D., Karathanasis A.D., Chalfant G. 2002. Influence of acidic atmospheric deposition on soil solution composition in the Daniel Boone National Forest. Kentucky, USA. Environmental Geology. 41, 672-682.
• [33] Kotowski M., Wieteska E., Pawłowski L., Kozak Z. 1994. Charakterystyka występowania różnych form glinu w wybranych elementach środowiska w Polsce. Biblioteka Monitoringu Środowiska. Warszawa.
• [34] Mulder J., van Grinsven J.J.M., van Breemen N. 1987. Impact of acid atmospheric deposition on woodland soils in the Netherland: III Aluminium chemistry. Soil Sci. Soc. Am. J., 51, 6, 1640-1646.
• [35] van Breemen, Mulder J., Driscoll 1983. Acidification and alkalinization of soils. Plant and Soil. 75:283-308.
• [36] Reolofs J.G.M. 1986. The effect of airborne sulphur and nitrogen deposition on aquatic and terrestial heathland vegetation. Experienta. 42, 372-377.
• [37] Walna B., Kurzyca I. Fluor - zanieczyszczenie lokalne czy transregionalne. Wyniki badań opadów na terenach o zróżnicowanej antropopresji. XVI Ogólnopolskie Sympozjum Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego. Funkcjonowanie i monitoring geoekosystemów Polski w warunkach narastającej antropopresji. Wigry. W druku
• [38] Mili W. 2002. Obciążenia ekosystemów leśnych Polski związkami siarki i azotu wg koncepcji ładunków krytycznych. Instytut Ochrony Środowiska. Warszawa.