Wpływ zmian jakości wody w Potoku Toszeckim w latach 1976-2004 na stopień zanieczyszczenia wody w zbiorniku zaporowym Pławniowice

• Autorzy: Kozłowski J. , Kostecki M. , Nocoń W.

Warianty tytułu

EN

The effect of water quality variations recorded in the Potok Toszecki on the pollution of the Plawniowice dam-reservoir

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki analizy zmian jakości wody w Potoku Toszeckim w latach 1976-2004, głównego cieku zasilającego zbiornik zaporowy Pławniowice. Na podstawie tych wyników dokonano klasyfikacji wody w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z 11 lutego 2004 r., dotyczące prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych. Uzyskane wyniki badań i klasyfikacja potwierdziły, że Potok Toszecki prowadzi wody o małym stopniu mineralizowania. Wykazano, że na jakość wody w zbiorniku Pławniowice wpływają głównie wprowadzane do niego substancje biogenne, związki organiczne, metale ciężkie oraz zawiesiny. Zmiana tego stanu wymaga zdecydowanej poprawy gospodarki wodno-ściekowej w zlewni analizowanego cieku. Biorąc pod uwagę wyniki analiz z 2004 r. stwierdzono, że istotny wpływ na poprawę jakości wody i obniżenie zawartości zanieczyszczeń będzie miał oddany do eksploatacji w 2004 r. zbiornik wyrównawczy Słupsko, usytuowany powyżej zbiornika Pławniowice.

EN

The Potok Toszecki (which is the main watercourse supplying the Plawniowice dam-reservoir) was analyzed for the variations in the chemical parameters of water quality in the time span of 1976 to 2004 to determine how they contribute to the quality of the reservoir water. Making use of the results obtained, as well as of the Decree of the Ministry of Environment (11 February 2004), the water quality in the two water bodies under study was classified. The analyses have revealed the following. The mineralization of the Potok Toszecki water is low. A major threat to the Plawniowice reservoir is the discharge of nutrients, organic substances, heavy metals and suspended solids. To prevent further degradation of water quality in the Potok Toszecki and Plawniowice reservoir, it is necessary to radically improve the water and wastewater management system in this catchment area. Considering the results of analyses obtained in 2004, it can be assumed that the Slupsko equalizing reservoir (situated upstream from the Plawniowice reservoir and operated since 2004) will significantly upgrade the water quality of the two watercourses examined and reduce the concentrations of the inflowing pollutants.

Słowa kluczowe

PL

zlewnie rzeki; zbiorniki zaporowe; wskaźniki chemiczne; klasy czystości

EN

river basin; dam reservoir; chemical parameters; water quality classification

• Wydawca: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Dolnośląski
• Czasopismo: Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2006
• Tom: R. 28, nr 4
• Strony: 35--40
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Kozłowski J.

autor

Kostecki M.

autor

Nocoń W.

• Instytut Podstaw Inżynierii Polskiej Akademii Nauk, ul. M.Skłodowskiej-Curie 34, 41-819 Zabrze,

Bibliografia

• 1. A.T. JANKOWSKI, M. RZĘTAŁA, J. WACH: Problemy eksploatacji i ochrony antropogenicznych zbiorników wodnych na przykładzie zbiornika Pławniowice. Mat. konf. "Problemy ochrony, zagospodarowania i rekultywacji zbiorników antropogenicznych", Zabrze 1995, ss. 33-41.
• 2. M. KOSTECKI: Chemizm wody oraz podstawowe wskaźniki określające intensywność krążenia materii w zbiorniku zaporowym w Pławniowicach. Archiwum Ochrony Środowiska, 1977, nr 3-4, ss. 163-182.
• 3. M. KOSTECKI: Dynamika przemian oraz wstępny bilans podstawowych form azotu i fosforu w zbiorniku zaporowym w Pławniowicach. Archiwum Ochrony Środowiska, 1978, nr 1, ss. 57-85.
• 4. M. KOSTECKI: Problemy eksploatacji i ochrony antropogenicznych zbiorników wodnych na przykładziezbiornika Pławniowice. Mat. konf. "Problemy ochrony, zagospodarowania i rekultywacji zbiorników antropogenicznych", Zabrze 1995, ss. 33-41.
• 5. W. SZCZEPAŃSKI, E. SOŁTYSIK, Z. DZIDA: Charakterystyka zbiorników retencyjnych województwa katowickiego. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska, Katowice 1974 (praca niepublikowana).
• 6. S. DZIUBA, Z. MADEJ, I. BIELAŃSKA, H. KILKA, L. NARLOCH, K. PILARCZYK, T. SKALSKA, H. SKRZyŃSKI: Biologiczna sukcesja w zbiorniku wodnym Pławniowice Duże. I etap badań. Uniwersytet Śląski, Katowice 1976.
• 7. M. KOSTECKI, A. DOMURAD, E. KOWALSKI, J. KOZŁOWSKI, J. MAZIERSKI, J. SUSCHKA, Ł. RYCHLEWSKA, B. ZYCH: Badania limnologiczne zbiornika zaporowego wPławniowicach. Opracowanie systemu sterowania masami wodnymi w celu zmniejszenia stopnia eutrofizacji oraz zwiększeniazasięgu epilimnionu. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, projekt celowy nr 5569994 "C"11944, Zabrze 1998 (pracaniepublikowana).
• 8. M. KOSTECKI, J. KOZŁOWSKI, A. DOMURAD, B. ZYCH: Charakterystyka hydrochemiczna Potoku Toszeckiego w aspekcie oddziaływania na zbiornik zaporowy Pławniowice. Archiwum Ochrony Środowiska, 2001, nr 2, ss. 125-140.
• 9. M. KOSTECKI, E. KOWALSKI, J. KOZŁOWSKI, J. MAZIERSKI, Ł. RYCHLEWSKA, M. STENZEL: Określenie zmian jakości wód oraz ocena stopnia zagrożenia środowiska w rejonie zbiornika zaporowego Pławniowice po 18-letnim okresie eksploatacji. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, temat Cz-309, Zabrze 1994 (praca niepublikowana).
• 10. M. KOSTECKI, J. SUSCHKA, K. GŁOWALA, J. KOZŁOWSKI, W. NOCOŃ, Ł. RYCHLEWSKA: Transport i przemiany zanieczyszczeń w środowisku wodnym. Badanie stosunków termiczno-tlenowych i wybranych wskaźników hydrochemicznych zbiornika Pławniowice. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2004 (praca nie publikowana).
• 11. Rozporządzenie Ministra Środowiskaz 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. DzURPnr 32, poz. 284.
• 12. J. KONDRACKI: Geografia Polski - mezoregiony fizyczno-geograficzne. PWN, Warszawa 1994.
• 13. J. KONDRACKI: Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa 2000.
• 14. A. WRONA: Wpływ uprzemysłowieniana zmiany środowiska geograficznego i użytkowanie powierzchni ziemi w zachodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Praca doktorska, Zabrze 1975.
• 15. R. BUJOK: Opracowanie charakterystyki hydrologicznej Potoku Toszeckiego w przekroju ujściowym do zbiornika Pławniowice. Instytut Kształtowania Środowiska, Katowice 1984.
• 16. M. KOSTECKI, A. DOMURAD, J. KOZŁOWSKI, W. NOCOŃ, J. SUSCHKA: Ekologiczne skutki antropopresji jako efekt fizyczno-chemicznych przemian zawiesin w powierzchniowych wodach potamicznych. Rola zawiesin w transporcie i dyslokacji zanieczyszczeń toksycznych. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2005 (praca niepublikowana).