Zagrożenie gazami kopalnianymi w obiektach budowlanych na terenach zlikwidowanych kopalń podziemnych

• Autorzy: Szlązak N. , Obracaj D. , Borowski M.

Warianty tytułu

EN

Mine gas hazard in building objects on areas of liquidated underground mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono sposoby badań i kontroli intensywności dopływu gazów do stref przypowierzchniowych po zlikwidowaniu kopalni. Migracja gazów może powodować ich przenikanie do dolnych kondygnacji budynków i budowli naziemnych stwarzając potencjalne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Omówiono wyniki pomiarów stężeń gazów w podglebiu, ich emisji do atmosfery i nagromadzeń w pomieszczeniach na terenach zlikwidowanych kopalń wałbrzyskich. Scharakteryzowano zasady klasyfikacji obszarów zagrożonych w Republice Czeskiej i Wielkiej Brytanii. Na podstawie wyników pomiarów migracji i kontroli stężeń gazów w pomieszczeniach zaproponowano klasyfikację obszarów powierzchniowych na strefy zagrożenia gazami kopalnianymi. Przedstawiono podstawowe środki i metody zwalczania zagrożenia gazowego w istniejących i projektowanych budynkach.

EN

Methods of research and control of the intensity of gas inflow to the near surface zones after mines liquidation are presented. Gas migration causes penetration into lower storeys of buildings and surface structures causing health and life hazard. The results of gas concentration measurements in the undersoil layers, gas emission to the atmosphere and gas accumulation in buildings on the ground of closed mines are presented. The principles of classification of lands of liquidated mines in Czech Republic and Great Britain are characterized. On the basis of the results of gas emission measurements and monitoring of gas concentration in buildings a classification of lands into zones is suggested. Basic means of the gas hazard control in existing and planed buildings are presented as well.

Słowa kluczowe

PL

kopalnie nieczynne; zagrożenie metanowe; zagrożenie powierzchni

EN

closed mines; methane hazard; surface hazard

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2002
• Tom: T. 58, nr 7-8
• Strony: 42--48
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szlązak N.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Górniczy - Kraków

autor

Obracaj D.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Górniczy - Kraków

autor

Borowski M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Górniczy - Kraków

Bibliografia

• 1. Card G.B.: Protection development from methane. Raport CIRIA 1995, nr 149
• 2. Dzieniewicz M., Sechamn H.: Sposób oraz zestaw do ręcznego pobierania próbek gazowych z warstw przypowierzchniowych. Zgłoszenie patentowe nr P-318 479 z mocą od dnia 12.02.1997
• 3. Kasimov O.I., Kocherga V.N., Yakovenko E.A., Yermakov V.N.: Predicition and prevention of gas dager emissions from closed mines to the surface. Materiały Konferencyjne XXVIII Międzynarodowej Konferencji Instytutów Bezpieczeństwa Górniczego, Petrosani, Rumunia - 1999
• 4. Kotarba M.: Wyniki badań geochemicznych wokół otworów degazacyjnych. KGP - AGH. 2000 [niepublik.]
• 5. Kotarba M., Dzieniewicz M., Korus A., Sechman H., Kominiowski K., Winnicki A., Trentowski J., Gogolewska A.: Zagrożenia gazowe w strefie przypowierzchniowej związane z likwidacją kopalń wałbrzyskich w dolnośląskim zagłębiu węglwym. Konferencja SITG pt. ,,Doświadczenia w likwidacji zakładów górniczych", Wałbrzych-Książ, maj 1999
• 6. Kowalski A., Jędrzejec E., Kłyż J.: przytadność terenu do zabudowy ze względu na oddziaływanie dokonanej eksploatacji w obszarze górniczym Wałbrzyskich Kopalń Węgla Kamiennego. Materiały Konferencyjne Szkoły Eksploatacji Podziemnej - 1999, s. 413-431
• 7. Kral V., Paletnik M., Novotny R.: Methane from closed-down mines in the soil air endangers civil engineering structures. Materiały Międzynarodowej Konferencji na temat technologii odzyskiwania i utylizacji metanu ze złóż węgla. Ustroń 27-29 maj 1998. Procs. of International Conference on Coal-Bed Methane-Technologies of Recovery and Utilisation, Ustroń 27-29 maj 1998
• 8. Kral V., Medak J.: Możliwości realizacji budownictwa na terenach zagrożonych emisją gazów kopalnianych na powierzchnię. Materiały Konferencyjne Międzynarodowej Konferencji nt.: Najnowsze osiągnięcia w zakresie przewietrzania kopalń oraz zwalczania zagrozeń pożarowych, gazowych i klimatycznych. Szczyrk, 22-24 kwietnia 1999, Wydaw. GIG, Katowice, 1999, s. 325-335
• 9. Kulczycki Z., Grzybek I.: Gazy kopalniane jako zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego. Bezpieczeństwo Pracy w Górnictwie, Miesięcznik WUG 1999, nr 1
• 10. Pokryszka Z., Tauziede C.: Metody pomiarów powierzchniowych emisji metanu. Materiały Konferencyjne Międzynarodowej Konferencji nt.: Najnowsze osiągnięcia w zakresie przewietrzania kopalń oraz zwalczania zagrozeń pożarowych, gazowych i klimatycznych. Szczyrk, 22-24 kwietnia 1999, Wydaw. GIG, Katowice, 1999, s. 325-335
• 11. Praca zespołowa: Badanie efektu oddziaływania kontrolowanych upustów na emisję gazów w obszarach zlikwidowanych kopalń - z wykonywaniem wylotów szybów, sztolni i otworów drenażowych na powierzchni w charakterze zaworów bezpieczeństwa. AGH - KGP 2000 [niepublik.]
• 12. Roszkowski J., Szlązak N.: Wybrane problemy odmetanowania kopalń węgla kamiennego. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków 1999
• 13. Szlązak N., Borowski M., Obracaj D.: Methane hazard in a mine, which is abandoned, and the possibility of bringing it down. Materiały Konferencyjne XXVIII Międzynarodowej Konferencji Instytutów Bezpieczeństwa Górniczego, Petrosani, Rumunia - 1999
• 14. Szlązak N., Obracaj D., Borowski M.: Zagrożenie gazowe w strefie przypowierzchniowej w likwidowanych kopalnianach. Materiały Szkoły Eksplotacji Podziemnej 2001, Kraków, luty 2001, s. 307-317
• 15. Szlązak N., Obracaj D., Borowski M.: Sposoby klasyfikacji terenów pogórniczych zagrożonych emisją gazów kopalnianych. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej ,,Przemysł wydobywczy - 2001" AGH, Kraków, grudzień 2001