Wykorzystanie odcieków ze składowisk odpadów górniczych do oczyszczania wód kopalnianych z baru i radu

• Autorzy: Pluta I. , Szczepańska J.

Warianty tytułu

EN

Use of drain water from mining refuse dump for mine water purifying from barium and radium

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W solankach dopływających do kopalń południowej części GZW występują warunki redukcyjne generujące obecność jonów baru i promieniotwórczych izotopów radu. Przeważająca ilość tych szkodliwych i radiotoksycznych składników usuwana jest z wód kopalnianych bezpośrednio w miejscach ich wypływu z górotworu w wyrobiskach górniczych poprzez wytrącenie z jonami siarczanowymi uwalniającymi się z odpadów górniczych i energetycznych lokowanych w pustkach podziemnych. Ze względu na konieczność stałego usuwania baru i radu a jednocześnie nieciągłość procest lokowania, czy też okresowe zmiany w dostawach odpadów istnieje potrzeba dostarczenia w tym czasie siarczanów z innych źródeł. Zaproponowano wykorzystanie do tego celu wód odciekających ze składowisk odpadów górniczych. Wody te są bogate w jony siarczanowe, będące końcowymi produktami procesu utleniania związków siarki zawartych w odpadach górniczych. Wytrącenie siarczanów baru i radu z wód powoduje oczyszczanie solanek kopalnianych z tych szkodliwych pierwiastków, a także chroni grunty i wody powierzchniowe płynące w otoczeniu składowisk odpadów górniczych, przed zanieczyszczeniem jonami siarczanowy-

EN

Reduction conditions, occuring in the brines inflowing into the mines of the southern part of GZW (Uppersilesian Coal Basin) generate the presence of barium ions and radioactive ions of radium. The oveihel-ming quantity of those harmful and radiotoxic components is removal from mine waters directly at the places of their outflow from the rock mass in the mining workings by means of precipitation with sulfate ions setting free from mining and power plant refuse stored in underground goafs. Because of the necessity of permanent removal of barium and radium, and at the same time temporary occurence of breaks and changes in refuse disposal, it is necessary to supply sulfates from the other sources. Use of drain water from a mining refuse dump for this purpose has been proposed. These waters are rich in sulfate ions being an end product of the oxidation of the sulfur compounds contained in mining refuse. Precipitation of barium and radium sulfates from waters causes purification of mine brines from these harmful elements and also protects groud and surface waters flowing in the surrounding of mining refuse dumps against contamination by sulfate ions.

Słowa kluczowe

PL

wody kopalniane; oczyszczanie wód dołowych

EN

mine waters; mine water treatment

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2002
• Tom: T. 58, nr 5
• Strony: 24--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Pluta I.

• Główny Instytut Górnictwa - Katowice

autor

Szczepańska J.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Zakład Hydrogeologii i Ochrony Wód - Kraków

Bibliografia

• 1. Pluta I.: Przeszłość i przyszłość kolektora ,,Olza" w świetle badań chemizmu wód południowo-zachodniego obszaru GZW. Przegląd Górniczy, 1998, nr 1, s. 29-32
• 2. Mazurkiewicz M., Pirowski Z., Tajduś A.: Lokowanie odpadów w kopalniach podziemnych. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Kraków 1997
• 3. Pluta I., Waleczek E., Badurski R.: Możliwość lokowania zasiarczonych odpadów w kopalniach Jastrzębskej Spółki Węglowej S.A. Przegląd Górniczy, 1997, nr 5, s. 26-29
• 4. Pluta I., Pałys J.: Bar w wodach kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Przegląd Górniczy, 1999, nr 4, s. 16-22
• 5. Różkowska A., Ptak B.: Bar w węglach kamiennych Górnego Śląska. Przrgląd Geologiczny, t. 43, 1995, nr 3, s. 223-226
• 6. Pluta I.: Promieniotwórczość wód karbonu GZW a ich pochodzenie określane z badań izotopowych i hydrochemicznych. Praca doktorska AGH 1988
• 7. Pluta i in.: Dokumentacja GIG pt.: Koncepcja oczyszczania z baru i radu solanki odprowadzanej z kopalni ,,Krupiński" z wykorzystaniem odpadów przemysłowych i wód kopalni ,,Pniówek". 2000, Du-52301360-342
• 8. Szczepańska J., Twardowska I.: Distribution and environmental impact of coal mine wastes in Upper Silesia, Poland. Environmental Geology, t. 38(3), 1999, nr 3, s. 249-258
• 9. Skarżyńska K.M.: Odpady powęglowe i ich zastosowania w inżynierii lądowej i wodnej. Akademia Rolnicza Kraków, 1997
• 10. Twardowska I.: Mechanizm i dynamika ługowania odpadów karbońskich na zwałowiskach. Wydaw. PAN, Prace i Studia, Kraków 1981, nr 25
• 11. Twardowska I., Szczepańska J., Witczak S.: Wpływ odpadów górnictwa węglowego na środowisko wodne. Ocena zagrożenia. Prognozowanie. Zapobieganie. Wydaw. PAN, Prace i studia, Kraków 1988, nr 36