Tytuł artykułu
Autorzy
Wybrane pełne teksty z tego czasopisma
Identyfikatory
Warianty tytułu
Zmiany przepuszczalności w przepływach roztworów soli w skałach osadowych
Języki publikacji
Abstrakty
Experimental investigations of the change of permeability in the flows of water and water solutions of some inorganic salts, are presented. The changes of permeability in such flows are caused by some physico-chemical phenomena of the interaction of water and dissolved salts with some rock components, mainly clay minerals. This interaction may cause internal swelling or internal shrinkage of the rock, consisting in the change of pores dimensions and a change in the permeability. The results of experiments with the flows in some sandstones and coal are discussed. The observed phenomena can find application in many technical undertakings in mining and environment protection.
W przepływie wody i wodnych roztworów w skałach przepuszczalność może zmieniać się w czasie. Taka zmiana przepuszczalności zachodzi przede wszystkim w przepływach wody i roztworów soli w skałach osadowych zawierających minerały iłowe, na przykład w piaskowcach, wapieniach lub marglach oraz w przepływie w węglu, który zawiera aktywną substancję organiczną (Skawiński & Dyrga, 1986, Skawiński et al. 1987). Zmiany przepuszczalności w czasie w przepływach w skałach osadowych zawierających minerały iłowe oraz w węglu zachodzą zawsze po zmianie nasycenia tych skał wodą oraz po zmianie składu i stężenia płynących wodnych roztworów. Wielkość tych zmian przepuszczalności może być różna i w niektórych układach może sięgać dwóch, a nawet trzech rzędów wielkości. Przyczyną zmiany przepuszczalności w przepływie wody w skałach osadowych są zjawiska wewnętrznego pęcznienia i wewnętrznego kurczenia się tych skał. Te dwa zjawiska są z kolei efektem oddziaływania wody i zawartych w niej jonów z aktywnymi składnikami skał - minerałami iłowymi, prowadzącym do zwiekszania lub zmiejszania ilosci wody związanej przez te składniki. Badanie zmian przepuszczalności w przepływach wody i różnych roztworów prowadzone były głównie w próbkach piaskowców pochodzących z różnych polskich złóż ropy naftowej, piaskowców towarzyszących pokładom węgla i niektórych innych skał oraz w próbkach węgla. W pracy przedstawione są wyniki niektórych z tych badań w postaci wykresów zmian przepuszczalności w czasie wraz z omówieniem przebiegu tych zmian i zachodzących zjawisk w róznych technicznych zabiegach prowadzących do zmiany przepływów w skałach.
Wydawca
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
543--561
Opis fizyczny
Twórcy
autor
- Instytut Mechaniki Górotworu, Polska Akademia Nauk, 30-059 Kraków, ul. Reymonta 27
Bibliografia
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BPL9-0005-0004
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.