Wykorzystanie badań siarczanów do identyfikacji wód w prognozach zagrożenia wodnego kopalń południo-wo-zachodniego obszaru GZW

• Autorzy: Pluta I.

Warianty tytułu

EN

Use of research on sulfates for waters identification in water hazard prognoses for collieries of south-west area od GZW (Uppersilesian Coal Basin)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania jonów siarczanowych w naturalnych wodach dopływających do kopalń południowo-zachodniego obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, a także różnych odpadów energetycznych powstających w elektrowniach, elektrociepłowniach tego regionu (elektrownie: "Rybnik" i "Łaziska", elektrociepłownie: "Czechowice-Dziedzice" i " Bielsko-Biała") oraz odpadach górniczych wykazały, że możliwa jest ich identyfikacja na podstawie składu izotopów siarki i tlenu. Generalnie wartości 5MS i S18O siarczanów wynikają z technologii wytwarzania odpadów i są odmienne aniżeli w naturalnych solankach. Wartości 818O w popiołach lotnych ze spalania węgla kamiennego mieszczą się w granicach od +23 %o do + 28 %o, a w produktach odsiarczania spalin od około +13 %o do około +16 %o. W odpadach górniczych (poflotacyjnych) 818O wzbogacone są w lekki izotop tlenu pochodzący z wody. W siarczanach naturalnych w solankach dopływających do kopalń wartości 534S są większe od +20 %o, a 618O od +11 %o. Identyfikacja polegająca na analizach zawartości i składu izotopowego siarczanów pozwala na określenie pochodzenia wody dopływającej do wyrobisk górniczych, a więc może być wykorzystana do prognozowania zagrożenia wodnego.

EN

Research on sulfate ions in the waters inflowing naturally the collieries of the south-west area of GZW and also on varous wastes from power plants, thermal-electric power stations of this region (power plants "Rybnik" and "Łaziska", thermal-electric power stations: "Czechowice-Dziedzice" and "Bielsko-Biała") as well as mines proved, that identification based on the composition of sulfur and oxygen isotopes is possible. In general the values of S^S and 518O of sulfates result from waste producing technology and are different from those in the natural brines. The values of 518O in the fly-ashes from hard coal burning are in the limits from + 23 %o to + 28 %o and in the products of flue gas desulfurization from approx. +13 %o to approx. +16 %o. 518O in the flotation tailings are enriched by the light oxygen isotope originating from water. In the mines inflowing brines the values S-^S are higher than +20 %o and 818O than +11 %>. Identification based on the sulfates content and isotopes composition analyses allows to determin mine inflowing water origin and thus can be used for water hazard forecasting.

Słowa kluczowe

PL

oznaczanie; izotopy; wody kopalniane

EN

determination; isotopes; mine waters

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2000
• Tom: T. 56, nr 6
• Strony: 18--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pluta I.

• Główny Instytut Górnictwa, Zakład Ochrony Wód, Katowice