The effect of lattice distortion on the course of the martensitic transformations in NiTi shape memory alloys

• Autorzy: Stróż D. , Chrobak D.

Warianty tytułu

PL

Oddziaływanie zniekształceń sieciowych na przebieg przemiany martenzytycznej w stopach NiTi

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The analysis of the influence of precipitation processes as well as dislocation structure on the transformation course and its characteristic parameters in NiTi shape memory alloys was carried out in the work. In order to describe structural changes caused by thermo-mechanical treatment, transmission electron microscopy technique was applied; the study included in situ observations during cooling and heating the specimen in the microscope. The structural changes were related to the evolution of the martensitic transformation determined from the differential scanning calorimetry (DSC) measurements. It was found that the non-homogeneity of stress fields caused by presence of coherent precipitates or by specific dislocation structure results in a multi-stage martensitic transformation. The transformation is preceded by the R-phase transition. Also this transformation can occur in many stages. A thermodynamical model of the multi-stage martensitic transformations occurring in the two-component NiTi alloys was elaborated, which allows anticipation of the transformation sequences in these alloys.

PL

W pracy przeprowadzono analizę wpływu procesów wydzieleniowych oraz struktury dyslokacyjnej na przebieg przemiany martenzytycznej w stopach z pamięcią kształtu NiTi. W badaniach zastosowano technikę transmisyjnej mikroskopii elektronowej, w tym obserwacje podczas chłodzenia i grzania in situ w mikroskopie. Zmiany struktury powiązano z ewolucją przebiegu przemian wyznaczoną metodą różnicowej kalorymetrii skaningowej. Stwierdzono, że niejednorodność zniekształceń sieciowych, wywołanych obecnością w stopie koherentnych cząstek lub specyficzną strukturą dyslokacyjną, powoduje, iż przemiana martenzytyczna zachodzi wielostopniowo. Jest ona poprzedzona przemianą w fazę R. Także ta przemiana może zachodzić wielostopniowo. Opracowano termodynamiczny model wielostopniowej przemiany martenzytycznej, pozwalający przewidzieć sekwencje przemian w dwuskładnikowych stopach NiTi.

Słowa kluczowe

EN

NiTi alloys; shape memory alloys; martensitic transformations

PL

stopy NiTi; stopy z pamięcią kształtu; przemiana martenzytyczna

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Inżynieria Materiałowa
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 31, nr 3
• Strony: 272--275
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys.

Twórcy

autor

Stróż D.

autor

Chrobak D.

• Institute of Materials Science, University of Silesia, Katowice,

Bibliografia

• [1] Nishida M., Wayman C. M., Honma T.: Precipitation process in near-equiatomic TiNi shape memory alloys. Metall. Trans. 17A (1986) 1505-1515.
• [2] Todoroki T., Tamura H.: Effect of heat treament after cold working on the phase transformation in TiNi alloy. Trans. Jpn. Inst. Met. 28 (1987) 83-94.
• [3] Stróż D., Kwarciak J., Morawiec H.: Effect of againg on martensitic transformation in NiTi shape memory alloy. J. Mater. Sci. 23 (1988) 4127- 4131.
• [4] Zhu J. S., Gotthardt R.: New phase transition peak in NiTi. Phys. Lett. A132 (1988) 279-282.
• [5] Bataillard L., Gotthardt R.: Influence of thermal treatment on the appearance of a three step martensitic transformation in NiTi. J. de Physique IV 5 C8 (1995) 647-652.