Badania warstwy wierzchniej stopu tytanu technikami wykorzystującymi anihilację pozytonów

• Autorzy: Zalewski K. , Zalewski R.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych wpływu kulkowania wibracyjnego próbek ze stopu tytanu Ti6Al2Mo2Cr na rozkład naprężeń własnych określonych metodą mechaniczną, rozkład kątowy promieniowania pochodzącego z anihilacji dwufotonowej pozytonów oraz średnie czasy życia pozytonów. Stwierdzono istnienie korelacji między stosunkiem parametrów S/W, określonych nieniszczącymi metodami anihilacyjnymi a średnią rozkładu naprężeń własnych, ważoną po zasięgu pozytonów. Na podstawie spektroskopii czasów życia wnioskowano o zmianach rodzaju i koncentracji defektów struktury krystalicznej w badanych próbkach.

EN

The influence of burnishing the Ti6Al2Mo2Cr titanium alloy by shot peening on mechanically determined distribution of residual stresses, distribution of angular correlations of two-quantum annihilation radiation and mean lifetimes of positrons was studied experimentally. Correlation between ratio of S/W parameters, obtained by non-destructive annihilation methods, and the weighted average of residual stresses over positron range was found. Results obtained by positron annihilation lifetime spectroscopy allowed to draw conclusions about changes of types and concentration of structural defects in the investigated samples.

Słowa kluczowe

PL

stop tytanu; metoda mechaniczna; anihilacja dwufotonowa; anihilacja pozytonów

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Inżynieria Materiałowa
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 30, nr 5
• Strony: 302--305
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zalewski K.

autor

Zalewski R.

• Wydział Mechaniczny, Politechnika Lubelska,

Bibliografia

• [1] Bylica A., Sieniawski J.: Tytan i jego stopy. PWN, Warszawa (1985).
• [2] Łunarski J.: Właściwości fizyczne i użytkowe stopów tytanu po procesie nagniatania dynamicznego. Rozprawy 35. Wyd. Politechniki Rzeszowskiej (1982).
• [3] Oczoś K.: Kształtowanie ubytkowe tytanu i jego stopów w przemyśle lotniczym i technice medycznej. Mechanik, 8-9/2008, s. 639-656.
• [4] Melechow R., Tubielewicz K., Błaszczuk W.: Tytan i jego stopy. Wyd. Politechniki Częstochowskiej (2004).
• [5] Górecka R., Polański Z.: Metrologia warstwy wierzchniej. WNT, Warszawa (1983).
• [6] Withers P. J., Bhadeshia H. K. D. H.: Residual stress. Part 1 – Measurement techniques. Materials Science and Technology 17 (2001) 355-375.
• [7] Zaleski K., Gustaw W., Parol A., Goworek T.: Badania warstwy wierzchniej stopów tytanu metodą anihilacyjną. [w:] Łunarski J. (red.): Materiały III Konferencji N-T „Wytwarzanie elementów maszyn ze stopów metali o specjalnych własnościach”. Rzeszów (1985) 270-276.
• [8] Dupasquier A., Kögel G., Somoza A.: Studies of light alloys by positron annihilation techniques, Acta Materialia. 52 (2004) 4707-4726.
• [9] Dryzek J.: Badania defektów sieci krystalicznej metodą anihilacji pozytonów. Wyd. Instytutu Fizyki Jądrowej. Kraków (1994).
• [10] Hautojärvi P. (red.): Positrons in solids. Sprinter-Verlag, Berlin, Heidelberg, New York (1979).
• [11] Burakowski T., Wierzchoń T.: Inżynieria powierzchni metali. WNT, Warszawa (1995).
• [12] Papšev D. D.: Otdeločno – upročniajuščaja obrabotka poverhnostnym plastičeskim deformirovaniem. Mašinostroenie. Moskva (1978).
• [13] Zaleski R., Zaleski K.: Positron annihilation in steel burnished by vibratory shot peening. Acta Physica Polonica A. 110/5 (2006) 739-746.
• [14] Ziaja W., Sieniawski J., Motyka M.: Wpływ mikrostruktury na proces pękania dwufazowego stopu tytanu Ti-6Al-2Mo-2Cr. [w:] Gierzyńska – Dolna M. (red.): Tytan i jego stopy. Przetwórstwo i zastosowanie w technice i medycynie. Wyd. Politechniki Częstochowskiej (2002) 203-209.
• [15] Kansy J., Nucl. Instrum. Methods A. 374 (1996) 235-244.
• [16] Birger I. A.: Ostatočnye naprjaženia. Mašgiz. Moskva (1962).
• [17] Schaefer H.-E.: Investigation of Thermal Equilibrium Vacancies in Metals by Positron Annihilation. Phys. Status Solidi A. 102 (1987) 47-65.
• [18] Nagai Y., Toyama T., Tang Z., Hasegawa M., Matsumoto H., Hanada S.: Quenched-in vacancies in a β Ti-Nb-Sn alloy studied by positron lifetime spectroscopy. Scripta Materialia 54 (2006) 1751-1753.