Rola kopolimerów o strukturze porowatej jako nośników układów katalitycznych

• Autorzy: Kolarz B. N. , Owsik I.

Warianty tytułu

EN

The role of porous structure copolymers as catalytic systems carriers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ogólnie scharakteryzowano możliwości wykorzystania usieciowanych kopolimerów winylowych w charakterze nośników tzw. katalizatorów heterogenizowanych (układów wykazujących właściwości katalizatorów homogenicznych, a jednocześnie łatwych do wydzielenia z mieszaniny poreakcyjnej). Dużo uwagi poświęcono kationitom polistyrenosulfonowym (kopolimerom styren/diwinylobenzen) stosowanym w bardzo różnorodnych typach reakcji chemicznych, katalizatorom międzyfazowym, a zwłaszcza katalizatorom enzymopodob-nym. Spośród tych ostatnich szczegółowo omówiono katalizatory ze skoordynowanym jonem metalu, katalizujące reakcje utleniania. Przedstawiono wyniki badań własnych dotyczących wpływu budowy katalizatorów enzymopodobnych z grupami guanidynonowymi i karboksylowymi koordynującymi jony Cu(II), na przebieg utleniania w modelowej reakcji utleniania hydrochinonu do p-benzochinonu. Spośród nowych kierunków badań w omawianej dziedzinie wyróżniają się prace dotyczące tzw. odcisków molekularnych (Molecularly Im-printed Polymers - MIP).

EN

The possibilities of using of crosslinked vinyl copolymers as the carriers of heterogenic catalysts (systems showing properties as of homogenic catalysts and the same time being easy to separate from the post-reaction mixture) have been generally characterized. Special attention had been paid to polystyrene-sulfo-cation exchangers (styrene/divinylbenzene copolymers) (Table 1), used in various types of chemical reactions, as well as to interfacial catalysts (Table 2) and, specially, to enzyme-like catalysts. From the last group, the catalysts containing coordinated metal ion, catalyzing the oxidation reactions, were discussed in details. The results of own investigations concerning the effect of the structure of enzyme-like catalysts, containing guanidine and carboxyl groups [coordinating Cu(II) ions] on the course of oxidation during model reaction of hydroquinone oxidation to p-benzoquinone (Figs. 1 and 2, Tables 3-5) were presented. In new directions of investigations in this field, the research works on molecularly imprinted polymers (MIP) seem to distinguish.

Słowa kluczowe

PL

polimerowe nośniki katalizatorów; katalizatory heterogenizowane; katalizatory enzymopodobne; katalizowanie reakcji utleniania

EN

polymeric carriers of catalysts; heterogenic catalysts; enzyme-like catalysts; oxidation reaction catalyzing

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2003
• Tom: T. 48, nr 7-8
• Strony: 490--498
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz.

Twórcy

autor

Kolarz B. N.

• Politechnika Wrocławska, Instytut Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, Poland

autor

Owsik I.

• Politechnika Wrocławska, Instytut Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław, Poland

Bibliografia

• 1. Grzybowska-Świerkosz B.: „Elementy katalizy heterogenicznej", PWN, Warszawa 1993.
• 2. Praca zbiorowa: „Synthesis and Separations Using Functional Polymers" (reds. Sherrington D. C., Hodge R), John Wiley & Sons Ltd. 1988.
• 3. Kopylova V. D., Astanina A. N.: „Ionitnye kompleksy v katalizę", wyd. Khimiya, Moskwa 1987.
• 4. Kopylova V. D.: Solv. Extr. Ion Exch. 1998,16, 267.
• 5. Praca zbiorowa: „Ion Exchangers" (red. Dorfner K.), Walter de Gruyter, Berlin—Nowy Jork 1991.
• 6. Bortel E.: Przem. Chem. 1965, 44, 255.
• 7. Bortel E.: Przem. Chem. 1967, 46, 723.
• 8. Bortel E.: Przem. Chem. 1968, 47, 557.
• 9. Seidla J., Malyńsky Y., Dusek K., Heitz W.: Adv. Polym. Sci. 1967, 5,113.
• 10. Dusek K., Prins W.: Adv. Polym. Sci. 1969,6,1.
• 11. Kolarz В., Lindeman J.: Chem. Stos. 1970,14,265.
• 12. Kolarz В.: Chem. Stos. 1974,18,543.
• 13. Kolarz B.: Chem. Stos. 1974,18,575.
• 14. Kolarz B.: Chem. Stos. 1975,19,71.
• 15. Kolarz B.: Chem. Stos. 1976,20,399.
• 16. Krueger A.: „Badania polimerowych katalizatorów syntez chemicznych prowadzonych w środowisku fenolu", praca doktorska, IChP, Warszawa 2000.
• 17. Kolarz B. N.: „Technologia produkcji pentaerytrytu na wymieniaczach jonowych", praca doktorska, Politechnika Wrocławska, Wrocław 1966.
• 18. Akelah A., Moet A.: „Functionalized Polymers and Their Application", Chapman and Hall, Londyn 1990.
• 19. Trochimczuk A., Hradil J., Kolarz В. N., Svec F.: Polym. Bull. 1988,20,149.
• 20. Praca zbiorowa: „Chiral Catalyst Immobilization and Recycling" (red. De Vos D. E., Vankelecom I. F. J., Jacobs P. A.), Willey-VCH, Weinheim 2000.
• 21. Bekturov E. A., Kadaibergenov S. A.: „Catalysis by Polymers", Oxford, CT/USA: Huthing und Wepf 1996.
• 22. Owsik I., Kolarz В. N.: Wiad. Chem.(w druku).
• 23. Sharma R, Vigee G. S.: Inorg. Chem. Acta 1984,88,29.
• 24. Zaw K., Henry P.: J. Mol. Catal. A. Chem.1995,101, 187.
• 25. Srivatsan S. G., Nigam R, Rao M. S., Verma S.: Appl. Catal. A. General 2001,209,327.
• 26. Owsik I.: „Anionity z Ugandami guanidylowymi kompleksowanymi metalem jako katalizatory reakcji utleniania", praca doktorska, Politechnika Wrocławska, Wrocław 2003.
• 27. Owsik I., Kolarz B.: J. Mol. Catal. A. Chem. 2002,178, 63.
• 28. Pawłów B.: „Nośniki akrylowe do immobilizowania trypsyny", praca doktorska, Politechnika Wrocławska, Wrocław 1998.
• 29. Praca zbiorowa: „Molecularly Imprinted Polymers" (red. Sellergren В.), Elsevier, Amsterdam 2001.
• 30. Matsui J., Nicholis I. A., Karube I., Mosbach K.: J. Org. Chem. 1996,61,5414.
• 31. Matsui J., Nicholis I. A., Takeuchi T., Mosbach K., Karube I.: Anal. Chim. Acta 1996,335,71.
• 32. Ramstrom O., Mosbach K.: Curr. Opin. Chem. Biol. 1999,3,759.
• 33. Saluzzo C., Halle R., Touchard F., Fache F., Schulz E., Lemaire M.: J. Organometal. Chem. 2000, 603,30.
• 34. Locatell F. J., Gamez R, Lemaire M.: J. Mol. Catal. A. Chem. 1998,135, 89.
• 35. Herault D., Saluzzo C , Duval R., Lemaire M.: J. Mol. Catal. A. Chem. 2002,182—183,249.
• 36. Pernak J.: Przem. Chem. 2001,80,150.
• 37. Anastas P. T., Kirchhoff M. M., Willamson T. C: Appl. Catal. A. General. 2001,221,3.