Badania prędkości ultradźwięków i jej związku z heterofazową strukturą multiblokowych elastomerów złożonych z poli(tereftalanu butylenu) i poli(1,2-oksypropylenu) lub dimeryzowanego kwasu tłuszczowego

• Autorzy: Lembicz F. , El Fray M.

Warianty tytułu

EN

Investigations of the ultrasounds velocity and its relation to the heterophase structure of multiblock elastomers consisting of poly(butylene terephthalate) and poly(1,2-oxypropylene) or dimerized fatty acid

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania dotyczą analizy wybranych elastomerów multi-blokowych różniących się budową chemiczną segmentów giętkich [poli(l,2-oksypropylen) (PO3) lub dimeryzowany kwas tłuszczowy (DFA)] oraz zawartością segmentów sztywnych - poli(tereftalan butylenu) (PBT). Scharakteryzowano przebiegi zależności prędkości ultradźwięków (v) od temperatury (T) i zawartości segmentów sztywnych (wu). Przedstawiono przy tym rezultaty prób dopasowania wyników doświadczalnych do obliczonych na podstawie zaproponowanego uprzednio dwuwarstwowego modelu elastomeru; model ten opierał się na danych dotyczących tłumienia ultradźwięków, obecnie natomiast testowano go na wynikach badań prędkości ultradźwięków. Zaproponowano wyjaśnienie zaobserwowanych niedoskonałości modelu. Okazało się, że w dwufazowych elastomerach multiblokowych zależności v=f(T) jednak w ramach omawianego modelu w przybliżeniu powiązać z wartościami vh. Model ten należy jednak traktować jako przypadek graniczny w uproszczonej interpretacji struktury badanych elastomerów ze względu na ich skomplikowaną budowę morfologiczną i różny stopień separacji mikrofazowej. Ocenę takiej separacji oparto na badaniach struktur krystalograficznych powstających w różnych warunkach chłodzenia próbek.

EN

Investigations concern analysis of chosen multiblock elastomers differing with chemical structure of flexible segments [poly(1,2-oxypropylene) (PO3) or dimerized fatty acid (DFA)] and rigid segments content-poly(butylene terephthalate) (PBT). The dependences of ultrasounds velocity (v) on the temperature (T) and rigid segments content (W-h) have been characterized. The results of the trials of experimental results' fitting to those calculated from the formerly proposed two-layer model of elastomer have been presented. That model based on the data concerning ultrasounds attenuation while recently it was tested with results of utrasounds velocity investigations. An explanation of observed imperfection of the model has been proposed. It appeared that-for two-phase multiblock elastomers- dependences v=f(T) can be approximatively linked to W-h values in the frame of the model. However this model should be treated as a frontier one in simplified interpretation of a structure of investigated elastomers because of their complicated morphological structure and various degrees of microphase separation. The microphase separation has been estimated on the base of investigations of crystalographic structures fromed in various conditions of samples cooling.

Słowa kluczowe

PL

multiblokowe elastomery termoplastyczne; badania ultradźwiękowe; heterofazowa struktura elastomerów; model strukturalny dwuwarstwowy

EN

multiblock thermoplastic; elastomers; ultrasonic investigations; heterophase structure of elastomers; two-layer structural model

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2002
• Tom: T. 47, nr 9
• Strony: 630--636
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Lembicz F.

• Politechnika Szczecińska, Instytut Fizyki, Al. Piastów 17, 70-310 Szczecin

autor

El Fray M.

• Politechnika Szczecińska, Instytut Polimerów, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin

Bibliografia

• 1. Pietkiewicz D., Rosłaniec Z.: Polimery 2000, 45, 69.
• 2. Holden G., Legge N. R., Quirk R. R, Schroeder H. E.: „Thermoplastic Elastomers", Hanser Publisher, Nowy Jork 1996.
• 3. Słonecki J.: „Struktura i niektore właściwości kopoli( estroeterow)", Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 1992 i literatura tam cytowana.
• 4. El Fray M., Słonecki J.: Angew. Makrom. Chem. 1996, 234, 103.
• 5. El Fray M., Słonecki J., Broza G.: Polimery 1997, 42, 35.
• 6. El Fray M., Słonecki J.: Polimery 1996, 41, 214.
• 7. Lembicz F., Majszczyk J., Słonecki J., El Fray M.: J. Macromol. Sci.-Phys. 1998, B37, nr 2, 161.
• 8. Lembicz F., Majszczyk J., Słonecki J., El Fray M.: „Block Copolymers" (red. Balta C., Rosłaniec Z.), Marcel&Dekker, Nowy Jork 2000, str. 251—265.
• 9. Lembicz F., El Fray M., Słonecki J.: Macromol. Mater. Eng. 2000, 280/281, 54.
• 10. Lembicz F.: Polimery 2000, 45, 536.
• 11. Hartmann В.: „Acoustic Properties" w „Encyclopedia of Polymer Science and Technology" (red. Mark H. F., Bikales N. M., Overberger C. G., Menges G.), tom 1, Wiley 1985, str. 131—160.
• 12. Arman J., Lahrouni A., Monge Ph.: Eur. Polym. ). 1986, 22, 995.
• 13. Sahnoune A., Massines F, Piche L.: J. Polym. Sci.: Part B: Polym. Phys. 1996, 34, 341.
• 14. Alig I., Tadjbaksch S., Zossel A.: J. Polym. Sci.: Part В Polym. Phys. 1998, 36, 10.
• 15. Lembicz F., El Fray M., Słonecki J.: Elastomery 2000, 4, nr 4, 27.
• 16. Piorkowska E.: Polimery 2001, 46, 323.
• 17. Królikowski W.: „Polimerowe materiały specjalne", Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 1998.
• 18. Galina H.: „Fizykochemia polimerow", Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszow 1998.
• 19. Van Krevelen D. W.: „Properties of Polymers", Elsevier, Amsterdam 1997.
• 20. Zallen R.: „Fizyka ciał amorficznych", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.