Zagospodarowanie odpadów sztywnych pianek poliuratenowo-poliizocyjanuranowych w wyniku ich alkoholizy połączonej z aminolizą

• Autorzy: Czupryński B. , Paciorek-Sadowska J. , Liszkowska J. , Czupryńska J.

Warianty tytułu

EN

The utilization of rigid polyurethane-polyisocyanurate foams by the combined alcoholysis-aminolysis process

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sztywne pianki PUR-PIR otrzymane bez i z dodatkiem frakcji a wywaru żytniego lub ziemniaczanego poddawano rozkładowi i drodze alkoholizy połączonej z aminolizą. Produkty rozkładu wykorzystano do otrzymywania pianek, zastępując nimi pewną część (0,05-0,2 równoważnika - R) polieterolu stosowanego do syntezy pianek. Określono gęstość pozorną, wytrzymałość na ściskanie, kruchość, wskaźnik tlenowy, pozostałość po spaleniu, stabilność wymiarów liniowych, zmiany objętości (48 h w temp. 120°C) oraz temperaturę mięknienia pianek w zależności od ich składu. Wraz ze zwiększaniem udziału produktów rozkładu (wzrostem R w piankach otrzymanych bez dodatku frakcji stałej wywarów (pianki 1.1-1.4) rośnie ich wytrzymałość na ściskanie, a kruchość, wartość wskaźnika tlenowego i temperatura mięknienia, praktycznie biorąc nie ulegają zmianie w stosunku do pianki kontrolnej (1.0 -bez dodatku produktu rozkładu, R = 0). W wypadku pianek otrzymanych z dodatkiem produktów i rozkładu zawierających frakcję stałą wywaru żytniego (pianki 2.1-2.4), zwiększanie udziału tych produktów powoduje nieduży wzrost wytrzymałości na ściskanie, zmniejszenie kruchości i pewien spadek temperatury mięknienia. Podobnie, pianki zawierającej: produkt rozkładu oraz frakcję stałą wywaru ziemniaczanego (pianki 3.1-3.4) wykazują zmniejszenie kruchości i temperatury mięknie. jednak maleje też przy tym ich wytrzymałość na ściskanie. Wan: wskaźnika tlenowego i pozostałości po spaleniu w wypadku wsa kich badanych próbek nie ulega istotnym zmianom. Widma IR potwierdziły obecność ugrupowań uretanowych i izocyjanuranowych w omawianych piankach PUR-PIR.

EN

Rigid PUR-PIR foams prepared (i) with addition or (ii) with no addition of a solid fraction of rye slops or potato slops were both alcoholyzed and aminolyzed. The alcoholyzate was used to replace the original polyether polyol, 0.05-0.20 of chemical equivalent, which is used to prepare foams (Table 2). Three series of foams were prepared, varying in the amount of the alcoholyzate added. Apparent density, compression strength, brittleness, oxygen index, combustion residue, stability of linear dimensions, volume change (in 48 h at 120degreesC), and softening point (Table 3, Figs. 2-4) were determined. As the proportion of the alcoholyzate was raised from 0.05 to 0.2 chemical equivalent, the compression strength of the mode (ii) foams (foams 1.1-1.4) rose, whereas brittleness, oxygen index and softening point remained practically unaffected as compared with control foam (foam 1.0 with no alcoholyzate added). In the mode (i) foams (solid fraction of rye slops added) prepared with the alcoholyzate added (foams 2.1-2.4), the compression strength rose but slightly (from 208.7 kPa in control foam to 229.0 kPa in foam containing 0.2 chem. equiv. of alcoholyzate) and the brittleness and softening point fell. The foams containing the alcoholyzate and the solid fraction of potato slops (foams 3.1-3.4) exhibited not only lower brittleness and reduced softening points but also lower compression strengths. In each foam examined, the oxygen index and combustion residue remained practically unaffected as compared with controls. IR spectra confirmed the presence of the urethane and isocyanurate groups in the foams prepared.

Słowa kluczowe

PL

sztywne pianki poliuretanowo-poliizocyjanuranowe; recykling; alkoholiza z aminolizą; utylizacja wywaru żytniego i ziemniaczanego; fizyczne właściwości pianek; mechaniczne właściwości pianek

EN

rigid polyurethane-polyisocyanurate foams; recycling; alcoholysis and aminolysis; utilization of rye slops and potato

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej
• Czasopismo: Polimery
• Rocznik: 2002
• Tom: T. 47, nr 2
• Strony: 104--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Czupryński B.

• Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego, Instytut Techniki, ul. Chodkiewicza 30, 85-065 Bydgoszcz

autor

Paciorek-Sadowska J.

• Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego, Instytut Techniki, ul. Chodkiewicza 30, 85-065 Bydgoszcz

autor

Liszkowska J.

• Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego, Instytut Techniki, ul. Chodkiewicza 30, 85-065 Bydgoszcz

autor

Czupryńska J.

• Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego, Instytut Techniki, ul. Chodkiewicza 30, 85-065 Bydgoszcz

Bibliografia

• 1. Masłowski H.: Ekologia i Technika 1994, 11, nr 11, 7.
• 2. Kornetka Z. W., Muszyńska H.: Polimery 1987, 27, 111.
• 3. Pat. USA 3 832 220 (1974).
• 4. Pat. RFN 1 911 643 (1975).
• 5. Wood A. S.: Mod. Piast. Int. 1991, 21, 440.
• 6. Błędzki A. K., Kardasz D.: II Międzynarodowa Konferencja „Plastics Interpur 9 7" (Produkcja, za stosowanie i właściwości poliuretanow), Bydgoszcz, 19— 20 listopada 1997 r., str. 133— 144.
• 7. Frisch К. С.: II Międzynarodowa Konferencja „Plastics Interpur 9 7 " (Produkcja, zastosowanie i właściwości poliuretanow), Bydgoszcz, 19— 20 listopada 1997 r., str. 520.
• 8. Penczek P.: „Recykling surowcowy" w pracy zbiorowej „Recykling materiałow polimerowych" (red. Błędzki A. K.), WNT, Warszawa 1997, str. 119— 133.
• 9. Polaczek J., Machowska Z., Wielgosz Z.: „Recykling odpadów tworzyw sztucznych w Polsce — stan obecny i perspektywy", II Konferencja Naukowa, Jesenik (Czechy), 19— 22 września 2000 r., str. 25— 37.
• 10. Pat. RFN 3 232 461 (1984).
• 11. Pat. USA 3 117 940 (1964).
• 12. Pat. USA 3 708 401 (1973).
• 13. Pat. USA 3 109 824 (1963)
• 14. Pat. USA 3 880 97 7 (1975).
• 15. Pat. polski 94 455 (1978).
• 16. Masłowski H., Kozłowski K., Czupryński B.: Zeszyty Naukowe ATR, Bydgoszcz, 62, Chemia i Technologia Chemiczna 1979, nr 5, str. 99.
• 17. Pat. USA 4 3 1 7 939 (1982).
• 18. Czupryński B., Kłosowski G., Kotarska K., Sadowska J.: Polimery 2000, 45, 439.
• 19. Informator Wyrobów ZCh Rokita SA w Brzegu Dolnym, 1999, 43.