Wysokowytrzymała ulepszana cieplnie stal bainityczna do zastosowań w niskiej temperaturze

• Autorzy: Lis J. , Wieczorek P. , Lis A. K.

Warianty tytułu

EN

High strength quenched and tempered bainitic steel for low temperature applications

• Konferencja: Krajowa Konferencja ,,Nowe Materiały - Nowe Technologie w Przemyśle Okrętowym i Maszynowym" (III; 28.05 - 01.06.2006; Międzyzdroje, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem badań jest opracowana niskoweglowa bainityczna stal 5NiCrMoCu14-2-6-5 z dodatkiem miedzi 0,5%. Wyznaczono wykres CTPc badanej stali. Przeprowadzono badania struktury po procesie hartowania z temperatury austenityzacji 9000C i odpuszczania w zakresie temperatur 450-6400 stopni C. Określono udziały objętościowe składników strukturalnych oraz stopień dyspersji umacniających faz węglikowych i E_Cu. Ustalono zależność Aaw ( przyrost granicy plastyczności z tytułu umocnienia wydzieleniowego) od parametru P Hollomona-Jaffe. Wyznaczono Re02, Rm, A5, Z uraz udarność w zakresie temperatur od + 20 do -1960 stop. C. Stwierdzono, że badana stal przy wysokich własnościach wytrzymałościowych, Re>690 MPa, może znaleźć zastosowanie dla urządzeń pracujących w niskiej temperaturze do -1200 stopni C, jak również w konstrukcjach hydrotechnicznych i morskich.

EN

For low carbon bainitic steel 5NiCrMoCu14-2-6-5 CCT diagram was determined (Fig.1). Depending on cooling rate, bainite microstructure and martensite-austenite islands (Fig.2) as well as bainite- martensite structures (Fig.3 and Fig5) were formed from small primary austenite grains (Fig.4, Table 1). After quenching from 9000C and tempering at temperatures 450-6400 degree C during 0.6-10 hours the changes of hardness were measured as function of Hollomon-Jaffe parameter P in the range 14,3 - 19,173 (Fig 6). Mechanical properties Re0,2, Rm, A5, Z (Fig.7) and Charpy V impact energy at temperatures +20 down to -1960 degree C as function of parameter P were determined (Fig.8). The stereological parameters of the precipitates (Fig.9, Table 3) allowed for determination of the yield strength increase W as function of P (Table 4).Mechanical properties of the investigated steel are very good for low temperature applications to -1200 degree C (Table 5).

Słowa kluczowe

PL

stal bainityczna; niska temperatura; ulepszana cieplnie stal

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Inżynieria Materiałowa
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 27, nr 3
• Strony: 186--189
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Lis J.

autor

Wieczorek P.

autor

Lis A. K.

• Politechnika Częstochowska, Instytut Inżynierii Materiałowej

Bibliografia

• [1] Lis A.K., Lis J., Jeziorski L: Advanced ultra low carbon bainitic steels with high toughness, Journal of Materials Processing Technology 64, 1997, 255-266
• [2] Lis A.K., Lis J., Jeziorski L.: Nowe bainityczne stale dla przemysłu okrętowego i do pracy niskich temperaturach, Konferencja Naukowo-Techniczna „Nowe Materiały- Nowe Technologie Materiałowe w Przemyśle Okrętowym i Maszynowym” Szczecin-Świmoujście, T.1, 1998, s.139-144
• [3] Staub F.: Metaloznawstwo, n ląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice, 1994
• [4] Foularis G, Baker A.J., Papadimitrion GD.: Effect of copper additions on the isothermal bainitic transformation in hypereutectoid copper and copper - nickels steels, Acta Mater. 44, 1996, no12, 4791-4805
• [5] Mujahid M., Lis A.K., Garcia CI, DeArdo A.J.: Structureproperty studies of Cu-containing HSLA steels, Proc. Int. Conf. Processing, Microstructure and Properties of Mcroalloyed and Other Modern High Strength Low Alloy Steels, Edt. DeArdo, Iron and Steel Society, Warrendale, 1992, 345-357
• [6] Lis J., Wieczorek P.: Umocnienie wydzieleniowe i własności mechaniczne ultraniskowęglowej stali bainitycznej z dodatkiem miedzi, Inżynieria Materiałowa 121, 2001, nr2, 96-101
• [7] Nordberg H, Aronson B.:” Solubility of niobium carbide in austenite, J. Iron Steel Inst., vol. 206, 1968, s. 1263
• [8] DeArdo A. J., Grey M., Meyer L.: Fundamental mettalurgy of niobium in steel, Niobium Procedings of the International Symposium Niobium 81, San Francisco, California 1981, s. 685
• [9] Narrita K. Physical chemistry of the groups IVa (Ti, Zr) V, Nb, Ta and the rare earth elements in steel, Trans. Iron Steel Institute of Japan, 1975
• [10] Roberts W. Sandberg A.:Rep. IM, Swedish Institute for Research, Stockholm, 1980
• [11] Irwin J. K., Pickering F. B., Gladman F. B.: Grain-retained Cu- Mn steels, J. Iron Steel Inst., 1967
• [12] Crafts W., Lament J.L.: Hartowność i dobór stali, PWN, Warszawa, 1958
• [13] Martin J.W.: Micromechanisms in particie-hardened alloys, Cambridge University Press, 1980