Żużle miseczkowe ze starożytnego centrum hutniczego w Górach Świętokrzyskich

• Autorzy: Suliga I. , Orzechowski Sz. , Góra M. , Cieśla W.

Warianty tytułu

EN

Bowl - shaped slags descended from ancient metallurgy center in the Świętokrzyskie Mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem badań były próbki żużli dymiarskich i żużli miseczkowatych z tego samego stanowiska archeologicznego w Pokrzywnicy. Badania potwierdziły koncepcję o pochodzeniu żużli miseczkowatych z pewnych stadiów przetwórczych starożytnego hutnictwa żelaza. Dostarczyły dowodów na to, że żużle miseczkowate duże i bardzo duże mogą pochodzić ze stadium oczyszczania łupki żelaznej, a żużle miseczkowate małe z ognisk kowalskich służących nagrzewaniu łupki przed kuciem na postać handlową.

EN

Specimens of the bloomery and bowl - shaped slags have been tested from the same archeological stand located in Pokrzywnica. The investigations have confirmed the conception that the origin of bowl - shaped slags is due to attribute to certain stages of the ancient ferrous metallurgy processing. They have proved that the big and very big bowl - shaped slags may proceed from the stage of purification of the iron slate and the small ones - from smithy forges used for heating of the slate before forging to make the product of commercial value.

Słowa kluczowe

PL

archeologia; archeometalurgia; żużle dymiarskie; żużle miseczkowe; starożytne hutnictwo w regionie świętokrzyskim

EN

archeology; archeometallurgy; bloomary slags; bowl shaped slags; ancient metallurgy in the Świętokrzyskie Mountains

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Hutnik, Wiadomości Hutnicze
• Rocznik: 2004
• Tom: Vol. 71, nr 10
• Strony: 512--517
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tabl.

Twórcy

autor

Suliga I.

• Akademia Górniczo-Hutnicza - Kraków

autor

Orzechowski Sz.

• Akademia Świętokrzyska. Instytut Historii - Kielce

autor

Góra M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza - Kraków

autor

Cieśla W.

• Akademia Górniczo-Hutnicza - Kraków

Bibliografia

• 1. Bielenin K.: Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich, 1992, Kielce.
• 2. Bielenin K.: Kilka dalszych uwag dotyczących starożytnego hutnictwa świętokrzyskiego, w: Hutnictwo świętokrzyskie oraz inne centra i ośrodki starożytnej metalurgii żelaza na ziemiach polskich, Sz. Orzechowski., (ed.), Kielce, 2002.
• 3. Bielenin K.: Starożytne hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich kilka uwag bardziej ogólnych, w: Szkice Prahistoryczne. Źródła - Metody - Interpretacje, Toruń, 1999, 197-216.
• 4. Nosek E.: The Metallography of gromps, in. La siderurgie ancienne de L'Est de la France dans son contexte europeen. Archeologie et archeometrie. Actes du Colloque de Besangon, M. Mangin., 1994, (ed.), 65-73.
• 5. Bielenin K.: Sprawozdanie z badań nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim w 1962 r., Materiały Archeologiczne, t. 5, 1964, 225-229.
• 6. Bielenin K., Mangin M., Orzechowski S.: La siderurgie ancienne et l'exploitation miniere dans les Montagnes Sainte-Croix (Petite Pologne). III Archeometrie et histoire: les Montagnes Sainte-Croix et les regions productives europeennes (fin de l'Age de Fer - debut du Moyen Age), Dialogues d'Histoire Ancienne, 24/1, 1998, 139-193.
• 7. Bielenin K., Mangin M., Orzechowski S.: La siderurgie ancienne et l'exploitation miniere dans les Montagnes Sainte-Croix (Petite Pologne). II Atelirs, Habitat, Chronologie, Dialogues d'Histoire Ancienne, 22/1, 1996, 327-373.
• 8. Holewiński S.: Wstępne badania starożytnych żużli hutniczych skupionych na niektórych terenach Polski, Archiwum Hutnictwa, l, 1956, z. 2, s. 251-282.
• 9. Suligal., KarbowniczekM., Góra M., Orzechowski S.: Studia porównawcze żużli dymarskich i miseczkowatych z rejonu Pokrzywnicy, w: Hutnictwo świętokrzyskie oraz inne centra i ośrodki starożytnej metalurgii żelaza na ziemiach polskich, Sz. Orzechowski., (ed.) Kielce, 2002.