Teoria nieliniowa prognozowania wpływów eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu w świetle wyników obserwacji geodezyjnych

• Autorzy: Zych J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W Polsce największe zastosowanie praktyczne dla celów prognozowania wpływów eksploatacji górniczej znalazły teorie geometryczno-całkowe. Ze szczegółowych badań wynika, że teorie te charakteryzują pewne systematyczne rozbieżności pomiędzy teoretycznymi wartościami wskaźników deformacji a wynikami pomiarów geodezyjnych. Do tych najważniejszych rozbieżności należy zaliczyć to, że niecka osiadania otrzymana z pomiarów geodezyjnych dla eksploatacji w kształcie nieskończonej półpłaszezyzny jest niesymetryczna względem punktu przegięcia oraz nie jest spełniony w praktyce związek Awierszyna. Stosując teorie geometryczno-całkowe, w praktyce można uzyskać ograniczony stopień ich dokładności, którego dalej nie da się zwiększyć. Rozwiązaniem, które daje możliwości znacznego zwiększenia dokładności prognozowania wpływów eksploatacji w stosunku do stosowanych teorii, jest teoria przedstawiona w niniejszym artykule, opisująca przemieszczenia i deformacje powierzchni terenu przy Do opisu przemieszczeń pionowych (osiadań) zastosowano nieliniową funkcję, która posiada trzy szczególnie korzystne cechy wynikające z analizy dużej ilości pomiarów, a mianowicie: ˇˇ funkeja ta, dla eksploatacji w kształcie nieskończonej półpłaszczyzny, jest niesymetryczna względem punktu przegięcia, ˇ całkując po faktycznie wyeksploatowanej powierzchni punkt przegięcia tej funkcji znajduje się nad przestrzenią wybraną, w pewnej odległości od krawędzi; nie ma więc potrzeby stosowania obrzeża, ˇ dobrze opisuje dalekie zasięgi, zgodnie z obserwowanymi na podstawie pomiarów geodezyjnych. przyjmowanych Do opisu przemieszczeń poziomych zastosowano odrębną nieliniową funkcję, dzięki czemu uzyskano dużo większą zgodność przemieszczeń poziomych, a zwłaszcza odkształceń poziomych z wynikami pomiarów. W drugiej części artykułu dokonano porównania teoretycznych obliczeń z wynikami pomiarów geodezyjnych. W tym celu opracowano sposób analizy, który pozwala na porównanie nie tylko maksymalnych wartości wskaźników deformacji i miejsca ich występowania, ale również przebiegu poszczególnych wskaźników deformacji w całym zasięgu wpływów. Przeprowadzona analiza potwierdziła dużą zgodność proponowanej teorii z wynikami pomiarów geodezyjnych.

EN

In Poland, geometric-integral theories have found the inmost practical application in forecasting mining extraction inttuences. Detailed investigations have shown that these theories characterise certain differences between theoretical values of deformation indices and results of geodesic measurements. Of the differences, the two most importand are the following: the measured subsidence trough for extraction in the shape of an infinite half plane is asymmetrical in relation to the inflexion point; the Avershin relation is not satisfied in practice. Only a limited level of accuracy can be achieved when geometric-integral theories are applied. The solution, which yields a significant improvement in accuracy in relation to theories used thus far is the theory presented in this paper. This theory describes displacements and deformations of land surface and assumes a non linear description of this process. A non lincar function has been used to describe vertical displacement (subsidence). This function has three features: ˇfor extraction in the shape of an infinite half plane, the funetion is asymmetrical in relation to the inflexion point, ˇ when integrating over an extracted surface, the inflexion point of this function is located above thc extracted field at a certain distance from the edge of extraction, so there is no need of a boundary, ˇ the function provides a good description of far influences in accordance with results obtained by geodesic measurements. A different function was used to describe horizontal displacement so greater accuracy for horizontal displacement and deformation has been achieved. A comparison of theoretically calculated values with those obtained from measure-ments is presented in the second part of this paper. With this in mind a method of analysis has been designed enabling comparisons of maximum values of deformation indices and their place of occurrence as well as the course of each deformation index for a full range of influence. The conducted analysis confirms the high degree of agreement between the proposed theory and the results of geodesic measurements.

• Wydawca: Instytut Mechaniki Górotworu PAN
• Czasopismo: Archives of Mining Sciences
• Rocznik: 1998
• Tom: nr 1
• Strony: 55--85

Twórcy

autor

Zych J.