Koncepcja zrównoważonego rozwoju w turystyce

Myga-Piątek, U.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Koncepcja zrównoważonego rozwoju w turystyce

Autorzy

Myga-Piątek U.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

The Concept of Sustainable Development in Tourism

Języki publikacji

Abstrakty

Powszechnie przyjmuje się, że zarządzanie krajobrazem, także na potrzeby turystyki, jest zgodne z ideą rozwoju zrównoważonego i stanowi jeden z naczelnych priorytetów polityki przestrzennej w krajach Unii Europejskiej. Idea ta znajduje swe umocowanie w zapisach szeregu dokumentów europejskich. Dokumenty te podkreślają konieczność wzmacniania tożsamości regionów i utrzymania zróżnicowania przyrodniczego i kulturowego. Tezą wiodącą artykułu jest założenie, że jednym z głównych współczesnych źródeł zorganizowanego oddziały-wania człowieka na krajobraz jest gospodarka turystyczna. Oddziaływanie to jednak często ma charakter nega-tywny, np. zaburzenia struktury i różnorodności krajobrazu, spójności przestrzennej obszarów przyrodniczo cennych (fragmentacja krajobrazu), stabilności przepływu strumienia materii energii i materii w krajobrazie, zasobów krajobrazu, zaburzenia społecznej użyteczności i jakości krajobrazu, ujednolicanie i zmniejszenie este-tyki krajobrazu. Artykuł omawia podstawowe wskaźniki oceny wpływu turystyki na środowisko przyrodnicze, którymi są chłon-ność naturalna i pojemność turystyczna. Jest próbą oceny realizacji zasad zrównoważonego rozwoju w gospo-darce turystycznej.

It is commonly accepted that that landscape management for tourist purposes, according to the idea of sustaina-ble development, is one of the basic priorities of spatial management policy in countries of the European Union. The idea is well established in regulations provided by a number of European documents. These documents emphasize the need for strengthening the regional identity and maintaining the natural and cultural diversity. The leading thesis of the article is the assumption that the tourist industry is one of the main modern sources of hu-man influence on the landscape. This influence mostly brings negative effects like disturbances in the structure and diversity of the landscape, spatial coherence of naturally valuable regions (landscape fragmentation), stabili-ty of flow of matter and energy in the landscape, landscape resources, as well as deterioration of social usability and quality of the landscape, unification and decrease in the aesthetic value of the landscape. The article presents basic indicators of the influence of tourism on natural environment, which are natural ab-sorption and tourist capacity. It attempts to evaluate implementation of rules of sustainable development in the tourist industry.

Słowa kluczowe

krajobraz kulturowy rozwój zrównoważony planowanie przestrzenne inwestycje turystyczne antropopresja turystyczna

cultural landscape sustainable development spatial planning tourism investment tourism pressure

Wydawca

Lublin University of Technology

Czasopismo

Problemy Ekorozwoju

Rocznik

2011

Tom

Vol. 6, nr 1

Strony

145--154

Opis fizyczny

Bibliogr. 57 poz., tab.

Twórcy

autor

Myga-Piątek U.

Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, urszula.myga-piatek@us.edu.pl

Bibliografia

1. ALEJZIAK W., Turystyka w obliczu wyzwań XXI w., Albis, Kraków 1999.
2. ALEJZIAK W., 2008, Globalizacja i decentralizacja jako kierunki rozwoju polityki turystycznej XXI w., w: Nowe problemy turystyki, nr 1, s. 29-45.
3. ANTROP M., 2000, Changing patterns in the urbanised countryside of western Europe, w: Landscape Ecology, 15, s. 257-270.
4. BARANOWSKA-JANOTA M., KOZŁOWSKI J., Krańcowe progi przyrodnicze w rozwoju turystyki, Instytut Kształtowania Środowiska, Warszawa 1984.
5. BERRY S., LADKIN A., 1997, Sustainable Tourism: A Regional Perspective, w: Tourism Management 18, s. 433-440.
6. BIANCHI R.V., 2004, Tourism Restructuring and the Politics of Sustainability: A Critical View from the European Periphery (The Canary Islands), w: Journal of Sustainable Tourism, 12, s. 495-529.
7. BRAMWELL B.,LANE B., 1993: Sustaining Tourism: An Evolving Global Approach, w: Journal of Sustainable Tourism 1, s. 1-5.
8. BOHDANOWICZ P., Turystyka a świadomość ekologiczna, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2005.
9. BOHLER S., GRISCHKAT S., HAUSTEIN S., HUNECKE M. 2006, Encouraging environmentally sustainable holiday travel, w: Transportation Research A, 40, s. 652-670.
10. BÖHM A., Między mandatem a partycypacją społeczną, w: Zarządzanie krajobrazem kulturowym, red. Myga-Piątek U., Pawłowska K., Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 10, Komisja krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec 2008b, s. 515-524.
11. BUTLER R.W., 1980, The concept of a tourism area cycle evolution. Implication for management of resources, w: Canadian geographer , vol. 24, No 1, s. 5-12.
12. BUTLER R.W 1991, Tourism, Environment, and Sustainable Development, w: Environmental Conservation 18 (3), s. 201-209.
13. BUTLER R.W., 2004, The Tourism Area Life Cycle in the Twenty-First Century, w: A Companion to Tourism, red. Lew A., Hall M., Williams A., Blackwell, Oxford, s. 159-169.
14. CLARKE J., 1997, A Framework of Approaches to Sustainable Tourism, w: Journal of Sustainable Tourism 5, s. 224-233.
15. DEGÓRSKI M., 2004, Formalnoprawne uwarunkowania planowania krajobrazu w Unii Europejskiej, w: Studia ekologicznokrajobrazowe w programowaniu rozwoju równoważonego przegląd polskich doświadczeń u progu integracji z Unią Europejską, w: Problemy ekologii krajobrazu vol. 13, Gdańsk. s. 19-27
16. DOLNICAR S., CROUCH G., LONG P. 2008, Environment-friendly tourists: What do we really know about them?, w: Journal of Sustainable Tourism, 16 (2), s. 197-210.
17. EWALD K., 2001, The neglect of aesthetics landscape planning in Switzerland, w: Landscape and Urban Planning, vol. 54, s. 255-266.
18. GÓRKA K., POSKROBKO B., Ekonomika ochrony środowiska, PWE, Warszawa 1987.
19. HJALAGER A., 1999, Consumerism and sustainable tourism, w: Journal of Travel and Tourism Marketing, 8 (3), s. 1-20.
20. HUGGETT, R J., PERKINS, C. Landscape as form process and meaning, w: Unifying Geography: Common Heritage, Shared Future, London: Routledge, s. 224-239.
21. JACKSON T., Motivating sustainable consumption: A review of evidence on consumer behaviour and behavioral change, w: Sustainable Development Research Network, London 2004.
22. JĘDUSIK M.,; Izolacja jako zjawisko geograficzne. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2001.
23. JĘDRZEJCZYK I., Ekologiczne uwarunkowania i funkcje turystyki, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1995.
24. KUREK W., MIKA M., 2007, Turystyka jako przedmiot badań naukowych, w: red. Kurek W., Turystyka, PWN, Warszawa, s. 11-48.
25. KOWALCZYK A., Geografia turyzmu, PWN, Warszawa 2000.
26. KOWALCZYK A., Geografia turyzmu, PWN, Warszawa 2000.
27. LISZEWSKI S., 1995, Przestrzeń turystyczna, w: Turyzm, vol. 5, z. 2, s. 87-103.
28. LISZEWSKI S., 2006, Przestrzenie turystyczne i ich transformacje we współczesnym świecie, w: Turyzm, vol. 5, No 2, s. 87-103.
29. LISZEWSKI D., 2007, Etyczne podstawy rozwoju zrównoważonego, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 2 No 2, s. 7-19.
30. ŁAPIŃSKI J., 2009, Rozwój zrównoważony a polityczny poziom definiowania natury, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol.16, No 1, s. 77-81.
31. MERYEM A., TÜRKER A., MUSTAFA A., 2010, Land Use Changes in Relation to Coastal Tourism Developments in Turkish Mediterranean, w: Polish Journal of Environmental Studies, vol. 19 No. 1, s. 21-33.
32. MILLERA G., RATHOUSEB K., SCARLES C, K. HOLMESC K., TRIBEA J. 2010, Public understanding of sustainable tourism, w: Annals of Tourism Research, vol. 37, Issue 3, s. 627-645.
33. MUIRDEN M, MARTIN B., Future Trends in Lifestyles and Leisure, Economic Research Associate Scottish Enterprises, Glasgow 2004.
34. MYGA-PIĄTEK U., 2006, Krajobraz kulturowy jako walor i produkt turystyczny – problemy oceny i ochrony, w: Krajobraz kulturowy - cechy, walory, ochrona, Problemy Ekologii Krajobrazu, t. XVIII, s. 201-212.
35. MYGA-PIĄTEK U, PYTEL S., Przeobrażenia krajobrazu kulturowego Zjednoczonych Emiratów Arabskich w wyniku kolonizacji turystycznej, w: red. Jażdżewska I., XXI Konwersatorium wiedzy o mieście. Funkcja turystyczna miast, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2008, s.113-125
36. MYGA-PIĄTEK U., 2008: Socioeconomic aspect of tourist traffic in Krakow and Warsaw, w: The Quarterly Journal of Economic Studies. Vo. 31, no 3. The Economic Society of Osaka City University, Osaka, s. 29-45.
37. MYGA-PIĄTEK U., JANKOWSKI G., 2009, Wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze i krajobraz kulturowy – analiza wybranych przykładów obszarów górskich, w: Problemy Ekologii Krajobrazu, vol. 25, s. 27-39.
38. MYGA-PIĄTEK U, 2010, Transformation of cultural landscapes in the light of the idea of sustainable development, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 5, No 1. pp. 95-108.
39. NASSAUER J., 1995, Culture and changing landscape structure, w: Landscape ecology, 10 (4), s. 229-237.
40. NAVEH Z., 1995, Interaction of landscape and cultures, w: Landscape and Urban planning, 32, s. 43-54.
41. NITA J., MYGA-PIĄTEK U., 2006 a, Searching for management possibilities of postexploitation areas in aims of geological – scenic values protection, w: Techniques of geological searching, Geosynoptic and Geothermy, vol. 3 (233), s. 53-72.
42. NITA J., MYGA-PIĄTEK U., 2006 b, Krajobrazowe kierunki zagospodarowania terenów pogórniczych, w: Przegląd Geologiczny, vol. 54, nr 3, s. 256-262.
43. PAWŁOWSKI A., 2006, Wielowymiarowość rozwoju zrównoważonego, w: Problemy ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 1, nr 1, s. 23-32.
44. PAWŁOWSKI A., Rozwój zrównoważony-idea, filozofia, praktyka, Monografie Kom. Inżynierii Środ. PAN vol. 51, KIŚ, Lublin 2008.
45. PAWŁOWSKI A., 2009, Rewolucja rozwoju zrównoważonego, w: Problemy ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 4 nr 1, s. 65-79.
46. PRZECŁAWSKI K., Człowiek a turystyka. Zarys socjologii turystyki. Wydawnictwo Albis, Kraków 2001.
47. REDCLIFT M.R., 2009, Sustainable Development (1987-2005) – an Oxymoron Comes of Age, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development vol. 4 no 1, p. 33-50.
48. RUSZKOWSKI J., STUDNICKI T, 1988, Wpływ funkcji turystyczno-wypoczynkowej na degradację środowiska człowieka, w: Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej, Katowice, no 112, s. 149-166.
49. SAARINENA J., 2006, Traditions of sustainability in tourism studies, w: Annals of Tourism a Research, vol. 33, Issue 4, s. 1121-1140.
50. SMITH V.L. 2008, Pięć modeli rozwoju turystyki, w: Nowe problemy turystyki, nr 1. Wyższa Szkoła Hotelarstwa, Gastronomii i Turystyki, Warszawa, s. 7-17.
51. SOLON J., 2004, Ocena zrównoważonego krajobrazu, w: Studia Ekologiczno-Krajobrazowe w programowaniu rozwoju zrównoważonego, Problemy ekologii krajobrazu, T. XIII, red. Kistowski M., s. 49-58.
52. STUDNICKI, T., 1988, Środowisko przyrodnicze regionów turystycznych jako element planistyczny struktury przestrzennej, w: Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach No 112, s. 167-188.
53. SZTUMSKI W., 2006,Turboświat i zasada odśpieszania, w: Problemy ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 1, no 1, s. 49-57.
54. TOURISM Trends for Europe, Commission Europeenne du Turisme, Brussels, 2006.
55. TRESS B., TRESS G., 2001, Capitalizing on multiplicity: a transdisciplinary system approach to landscape research, w: Landscape and urban planning, No 57, s. 143-157.
56. ZSILINCSAR W., 2009, Who makes the landscape? Forces of landscape transformation in Austria, w: Croatian Geographical Bulletin, No 71, br.1, pp. 5-17.
57. ZARĘBA D., Ekoturyzm, PWN, Warszawa 2010.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BPL2-0028-0061