Czy społeczeństwo „opętane ekologią” stanowi zagrożenie ludzkiej wolności i demokracji?

Piątek, Z.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Czy społeczeństwo „opętane ekologią” stanowi zagrożenie ludzkiej wolności i demokracji?

Autorzy

Piątek Z.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Society “Possessed by Ecology” is it a Threat to Human Freedom and Democracy?

Języki publikacji

Abstrakty

The aim of this paper is a critical analysis of ecophilosophy and pro-ecologial politics. I present the arguments of the supporters of liberal capitalism on the basis of Vaclav Klaus’s opinions; and the arguments of traditional humanism on the basis of the views of Luc Ferry. My analysis will demonstrate that Klaus’s polemics with the supporters of the so called ‘environmentalism’ is based on a misunderstanding. Whereas Luc Ferry’s critical arguments fail to take into account the historical development of humanism. In conclusion I demonstrate that, contrary to what Ferry claims, pro-ecological poli-tics does not involve a breach with the humanistic tradition, it only requires a reform of that tradition. In a new phase of development of humanism, which we may call the ‘humanism of tomorrow’, human improvement does not entail a breach with Nature, or a conquest of Nature, it entails a new pact with Nature that will be realized by means of sustainable development.

Przedmiotem rozważań jest krytyczna analiza głównych idei ekofilozofii i polityki pro-ekologicznej. Argumenty krytyczne zgłaszane ze strony zwolenników liberalnego kapitalizmu zostaną przedstawione na przykładzie po-glądów Vaclava Klausa, a ze strony przedstawicieli tradycyjnego humanizmu na przykładzie poglądów Luca Ferry’ego. Rezultatem przeprowadzonych analiz będzie wykazanie, że krytyka polityki pro-ekologicznej dokonana przez V. Klausa w kontekście jego polemiki ze zwolennikami tzw. environmentalizmu jest oparta na nieporozumieniu. Natomiast argumenty krytyczne przedstawione przez L. Ferry’ego nie uwzględniają historycznego rozwoju humanizmu. Podsumowaniem rozważań jest twierdzenie, że realizacja polityki pro-ekologicznej nie polega na zerwaniu z tradycją humanizmu – jak sugeruje Ferry, lecz wymaga zreformowania tej tradycji. Przyznanie nieinstrumental-nej wartości naturalnym ekosystemom i w konsekwencji uwzględnianie interesów naturalnego środowiska w polityce może być postrzegane jako nowy etap rozwoju humanizmu. W nowej fazie rozwoju humanizmu nazy-wanego „humanizmem jutra” doskonalenie człowieka nie polega już na działaniach prowadzących do zerwania z Naturą, ani na dążeniu do jej zdominowania i podboju, lecz na mozolnym.

Słowa kluczowe

ecology ecologism green policy anti-naturalism anthropocentrism humanism freedom democracy

ekologia ekologizm zielona polityka antynaturalizm antropocentryzm humanizm wolność demokracja

Wydawca

Lublin University of Technology

Czasopismo

Problemy Ekorozwoju

Rocznik

2011

Tom

Vol. 6, nr 1

Strony

83--94

Opis fizyczny

Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Piątek Z.

Uniwersytet Jagielloński, Instytut Filozofii, ul. Grodzka 52, 31-044, Kraków

Bibliografia

1. ARENDT H. Kondycja ludzka, Aletheia, War-szawa 2000.
2. BORYS T. 2010, Dekada edukacji dla zrów-noważonego rozwoju – polskie wyzwania, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development ,vol. 5 no 1, s. 59-70.
3. DORST J. Zanim zginie przyroda, Wiedza Powszechna, Warszawa 1971.
4. FERRY L. Nowy ład ekologiczny, Drzewo, zwierzę i człowiek, Centrum Uniwersalizmu, Warszawa 1995.
5. FERRY L. Człowiek – Bóg, czyli o sensie ży-cia, PIW, Warszawa 1998.
6. GORE A. Ziemia na krawędzi, Człowiek a ekologia, Ethos, Warszawa 1996.
7. JONAS H. Zasada odpowiedzialności, etyka dla cywilizacji technicznej, Wyd. Platan, Kra-ków 1996.
8. LEOPOLD A. Zapiski z piaszczystej krainy, A Sand County Almanac, Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot, Bystra k. Bielska-Białej 2004.
9. KLAUS V. Błękitna planeta w zielonych oko-wach, Co jest zagrożone: klimat czy wolność? Przedsiębiorstwo Wyd. Rzeczpospolita SA, Warszawa 2008.
10. LINDZEN R.S., 2010, Global Warming: The Origin and Nature of the Alleged Scientific Consensus, w: Problemy Ekorozwoju /Problems of Sustainable Development, vol. 5 No 2, s.13-28.
11. PIĄTEK Z. 1997, Ekologia a ekologizm, Filo-zofia wobec nowej ideologii społecznej, w: Kwartalnik Filozoficzny, t. XXV, z. 2, s. 137-156.
12. SCHUMACHER E.F. Małe jest piękne, PIW, Warszawa 1981.
13. SCHWEITZER A. Życie, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1974.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BPL2-0028-0056