Metody badań struktury zabytkowych zapraw budowlanych. Część I – Analiza makroskopowa, mikroskopia w świetle przechodzącym i mikroskopia skaningowa

• Autorzy: Klimek B.

Warianty tytułu

EN

The method of research and structure analysis of the historic mortar. Part I – the macroscopic and microscopic - in visible light and electron microscopy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dawne zaprawy budowlane różnią się znacznie od obecnie stosowanych, w wielu przypadkach posiadają bardzo dobre właściwości fizyko-chemiczne. Z tego względu metody przygotowania tych zapraw są wciąż dla współczesnej technologii interesujące. W przekazach archiwalnych brak dokładnych wskazówek technologicznych, a próby odtworzenia starych składów sprawiają niekiedy duże trudności. Określone metody postępowania w badaniach zabytkowych zapraw ułatwiają analizę porównawczą, a także umożliwiają odtworzenie dawnych składów do celów konserwacji zabytków i technologii materiałów budowlanych. Metody stosowane w badaniach petrograficznych umożliwiają identyfikację składu mineralnego zapraw. Wyniki analiz mikroskopowych połączone z badaniami fazowymi z wykorzystaniem metod (XRD i DTA) ułatwiają określenie grup typologicznych zapraw charakterystycznych dla poszczególnych faz budowy oraz identyfikują nawarstwienia pochodzące z późniejszych ingerencji restauratorskich [1, 2, 3, 4]. W badaniach petrograficznych do najczęściej stosowanych metod badawczych należą obserwacje makroskopowe i mikroskopowe próbek, analizy szlifów cienkich w świetle białym jednokrotnie lub dwukrotnie spolaryzowanym oraz badania instrumentalne SEM- EDS i XRD, DTA [2, 3, 4, 9, 10].

EN

The former construction mortar differ significantly from the currently used. In many cases the historic mortar have very good physical-chemical properties. Therefore, the method of preparation of these mortars are still interesting for modern technology. But there is no precise guidance in archival technology. Therefore, attempting to re-create the old recipes make it sometimes very difficult. Set of methods in the study of historic mortars allow comparative analysis, as well as the reproduction of ancient recipes for modern conservation and technology of construction materials.

Słowa kluczowe

PL

badania zapraw; badania makroskopowe; mikroskopia w świetle przechodzącym; mikroskopia skaningowa

EN

study of mortar; macroscopic; microscopic examination in visible light and electron microscopy

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2012
• Tom: Vol. 11, nr 2
• Strony: 113--120
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Klimek B.

• Katedra Konserwacji Zabytków, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska,

Bibliografia

• [1] Oberc A., Mikroskopowe badania petrograficzne tworzyw architektonicznych, Kraków 1972.
• [2] Rogóż J., Zastosowanie technik nieniszczących w badaniach konserwatorskich malowideł ściennych, Rozprawa habilitacyjna. UMK Toruń 2009.
• [3] Bartz W., Rogóż J., Rogal R., Cupa A., Szroeder P., Characterization of historical lime plasters by combined non-destructive and destructive tests: The case of the sgraffito in Bożnów (SW Poland), Construction and Building Materials 30 (2012) 439-446.
• [4] Bartz W., Filar T., Mineralogical characterization of rendering mortars from decorative details of a baroque building in Kożuchów (SW Poland), Materials Characterization 61(2010) 105-115.
• [5] Rampazzi L., Rizzo B., Colombo C., Conti C., Realini M., Bartolucci U., Colombini M.P., Spiriti A., Facchin L., The stuccoes of St. Lorenzo in Laino (Como, Italy): the materials and the techniques employed by the ‘Magistri Comacini’, Analytica Chimica Acta 630 (2008)91-100.
• [6] Elsen J., Microscopy of historic mortars-a review, Cement and Concrete Research 36(2006) 1416-1424.
• [7] Rampazzi L., Rizzo B., Colombo C., Conti C., Realini M., Bartolucci U., Colombini M.P., Spiriti A., Facchin L., The stucco technique of the Magistri Comacini: the case study of Santa Maria dei Ghirli in Campione D’italia (Como, Italy), Archaeometry 630 (2012) 91-100.
• [8] Rampazzi L., Rizzo B., Colombo C., Conti C., Realini M., Bartolucci U., Colombini M.P., Spiriti A., Facchin L., The stucco decorations from St.Lorenzo in Laino (Como, Italy): The materials and the techniques employed by the Magistri Comacini, Analytica Chimica Acta 630 (2008) 91-100.
• [9 ] Nardini I., Zendri E., Biscontin G., Riato S., Composition and technology of historical stuccoes coming from Grimani Palace in Venice (Italy), Journal of Cultural Heritage 8(2007) 61-64.
• [10] Montana G., Ronca F., The ‘recipe’ of the stucco sculptures of Giacomo Serpotta, Journal of Cultural Heritage 3 (2002) 133-44.
• [11] Galván-Ruiz M., Velázquez-Castillo R., Pérez-Lara M.A., Arjona J., Baños L., Rodríguez-García M.E, „Chemical and physical characterization of stuccos from a Mexican colonial building: el Museo del Calendario of Queretaro, Archaeometry 51 (2009) 701-714.
• [12] Sansonetti A., Striova J., Biondelli D., Castellucci E.M., Colored grounds of gilt stucco surfaces as analyzed by a combined microscopic, spectroscopic and elemental analytical approach, Analytical and Bioanalytical Chemistry 397 (2010) 2667–76.
• [13] Szummer A. (red.), Podstawy ilościowej mikroanalizy rentgenowskiej, WNT, Warszawa 1994, s. 61-68.
• [14] Krzywobłocka R., Mikroskopowe metody badania materiałów budowlanych, ITB Warszawa 1966.