Potrzeby i warunki edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju w Polsce

Grodzińska-Jurczak, M.; Gajuś-Lankamer, E.; Wójcik, A.; Pietrzyk, A.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Potrzeby i warunki edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju w Polsce

Autorzy

Grodzińska-Jurczak M. , Gajuś-Lankamer E. , Wójcik A. , Pietrzyk A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Needs and Conditions of Education for Sustainable Development in Poland

Języki publikacji

Abstrakty

Niniejsza praca ukazuje wybrane problemy edukacji dla zrównoważonego rozwoju w Polsce w systemie formalnym i nieformalnym. Opierając się o analizę Podstawy Programowej Kształcenia Ogólnego z roku 2009 oceniono jakie są potrzeby i warunki realizowania problematyki zrównoważonego rozwoju w systemie edukacji formalnej w świetle obowiązujących międzynarodowych i krajowych regulacji prawnych. W artykule wykazano związek kształcenia w szkołach wyższych ze skutecznością edukacji dla zrównoważonego rozwoju na wcześniejszych etapach edukacyjnych. Zanalizowano także realne potrzeby, warunki, warsztat metodyczny jak i jego efektywność w podnoszeniu świadomości ekologicznej społeczeństwa polskiego w ramach systemu edukacji nieformalnej.

The paper describes carefully selected issues of education for sustainable development realized within formaland non-formal sectors in Poland. Based on the current national requirements of the formal education we estimated what are real needs and conditions to fulfill the tasks of sustainable development in the Polish schooling in the light of the international and national law. Furthermore, the relation of education for sustainable development at the university level with its' effectiveness at K-12 schooling is presented. In the second part of the paper, the non-formal education is analyzed particularly its' real necessities, state, methodology and efficiency in raising environmental awareness of the Polish society.

Słowa kluczowe

edukacja dla zrównoważonego rozwoju racjonalna gospodarka odpadami komunalnymi ochrona przyrody edukacja formalna edukacja nieformalna

education for sustainable development rational municipal waste management protection of nature formal education non-formal education

Wydawca

Lublin University of Technology

Czasopismo

Problemy Ekorozwoju

Rocznik

2010

Tom

vol. 5, nr 2

Strony

95--106

Opis fizyczny

Bibliogr. 66 poz.

Twórcy

autor

Grodzińska-Jurczak M.

autor

Gajuś-Lankamer E.

autor

Wójcik A.

autor

Pietrzyk A.

Instytut Nauk o Środowisku, Uniwersytet Jagielloński, ul. Gronostajowa 7, 30-387 Kraków, m.grodzinska-jurczak@uj.edu.pl

Bibliografia

1. ALPHANDÉRY P., FORTIER A., 2001, Can a Territorial Policy be Based on Science Alone? The System for Creating the Natura 2000 Network in France, w: Sociologia Ruralis, 41(3), s. 311-328.
2. BALLANTYNE R., CONNELL S. FIEN J., 1998, Students as Catalyst of Environmental Change: a Framework for Researching Intergenerational Influence Through Environmental Education, w: Environmental Education Research, 4 (3), s. 285-298.
3. BALLANTYNE, R., FIEN, J., PACKER, J., 2001, School Environmental Education Programme Impacts Upon Student and Family Learning: a Case Study Analysis, w: Environmental Education Research, 7 (1), s. 23-37.
4. BAUNEN R., VAN DER KNAAP W., BIESBROEK R., 2009, Implementation and Integration of EU Environmental Directives. Experiences from The Netherlands, w: Environmental Policy and Governance 19: s. 57-69.
5. BŁAśEJEWSKI J., Aspekty ekologiczne w kształceniu na poziomie wyższym w Polsce, w: Świadomość ekologiczna a rozwój regionalny w Europie Środkowo-Wschodniej, red. Rydz E., Kowalak A., Akademia Pomorska, Słupsk 2008, s. 269-276.
6. BORYS T. (red.), Wskaźniki ekorozwoju, Ekonomia i środowisko, Białystok 1999.
7. BORYS T., Edukacja dla ekorozwojupodstawowe wyzwania, w: Rola wyższych uczelni w edukacji dla zrównoważonego rozwoju, red. Borys T., Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2003, s. 15-20.
8. BORYS T., 2010, Dekada edukacji dla zrównoważonego rozwoju – polskie wyzwania, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 5, no 1, s. 59-70.
9. BURGER T., Świadomość ekologiczna społeczeństwa polskiego u progu XXI wieku. Raport Instytutu na rzecz Ekorozwoju nr 1, Agencja Wydawnicza Aries, Warszawa 2000.
10. BURN S.M., 2006, Social Psychology and the Stimulation of Recycling Behaviors: The Block Leader Approach, w: Journal of Applied Social Psychology, 21, 8, s. 611-629.
11. CICHY D., Ewaluacja zmian w edukacji środowiskowej wprowadzonych reformą szkolną, w: Edukacja środowiskowa założenia i rzeczywistość po reformie szkolnej. red. Cichy D., Zeszyty Naukowe PAN, Komitet „Człowiek i środowisko” przy Prezydium PAN, Warszawa 2002, z. 31, s. 19-23.
12. DURBIN P.T., 2009, Sustainable Activism, The Center for Energy and Environmental Policy and Experimental Learning, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 1, s. 15-32.
13. Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów.
14. EBEN M., Public Participation During Site Selections for Natura 2000 in Germany: Bavarian Case w: Stakeholder Dialogues in Natural Resources Management, Springer, Berlin Heidelberg 2007, s. 261-275.
15. GAJUŚ-LANKAMER E., WÓJCIK A.M., Wiedza studentów pedagogiki UMCS z zakresu edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju - doniesienie z badań, w: Świadomość ekologiczna a rozwój regionalny w Europie Środkowo-Wschodniej, red. Rydz E., Kowalak A., Akademia Pomorska, Słupsk 2008, s. 317-321.
16. GAJUŚ-LANKAMER E., WÓJCIK A.M, Potrzeba i warunki kształcenia dla zrównoważonego rozwoju w szkole wyższej, w: Wiedza, umiejętności, postawy a jakość kształcenia w szkole wyższej, red. Sitarska B., Jankowski K., Droby R., Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2009, s. 295-300.
17. GAJUŚ-LANKAMER E., WÓJCIK A.M., 2010, Wiedza studentów pedagogiki UMCS z zakresu edukacji ekologicznej wobec wyzwań Dekady Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju, w: Edukacja XXI wieku, Poznań (w druku).
18. GRODZIŃSKA-JURCZAK M., TARABUŁA M., READ A., 2003, Increasing Participation in Rational Municipal Waste Management - a Case Study Analysis in Jaslo City (Poland), w: Resources, Conservation and Recycling 38/1, s. 67-88.
19. GRODZIŃSKA-JURCZAK M., śAKOWSKA H., READ A., 2004, Management of Packaging Waste in Poland-Development Agenda and Accession to the EU, w: Waste Management & Research 22, s. 212-223.
20. HARRIS J.M., WISE T.A., GALLAGHER K.P., A survey of Sustainable Development, Social and Economic Dimension, Island Press, Waszyngton, Covelo, London 2001.
21. HOLLAND L., 2000, Recycling Domestic Waste: a Proxy for Environmental Sustainability? W: International Journal of Sustainable Development World Ecology 7, s. 271-276.
22. HOPPER JR., NIELSEN JM., 1991, Recycling as Altruistic Behaviour: Normative and Behavioral Strategies to Expand Participation in a Community Recycling programme, w: Environment and Behaviour, 23, s. 195-220.
23. HULL Z., 2007, Czy idea sustainable development ukazuje nową wizję rozwoju cywilizacyjnego?, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 2, no 1, s. 49-57.
24. HULL Z., 2008, Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 3, no 1, s. 27-31.
25. IYER E.S., KASHYAP R.K, 2007, Consumer Recycling: role of Incentives, Information and Social Class, w: Journal of Consumer Behaviour 6, 1, s. 32-47.
26. KNAPP D., POFF R., 2001, A Qualitative Analysis of the Immediate and Short-term Impact of an Environmental Interpretive Program, w: Environmental Education Research 7, 1, s. 55-65.
27. KOLANDAI-MATCHETT K., 2009, Mediated Communication of ‘Sustainable Consumption’ in the Alternative Media: a Case Study Exploring a Message Farming Strategy, w: International Journal of Consumer Studies 33, 2, s. 113-125.
28. KOSTECKA J., 2009, Dekada edukacji dla zrównoważonego rozwoju – wizja, cel, strategia, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 2, s. 101- 106.
29. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, tekst uchwalony w dniu 2.04.1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe (Dz.U. Nr 78/1998, poz. 483).
30. KOZŁOWSKI S. W drodze do ekorozwoju, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
31. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami, MP Nr 90/2010, poz. 946.
32. KROTT M., 2000, Voicing Interests and Concerns: NATURA 2000: An Ecological Network in Conflict With People, w: Forest Policy and Economics 1: s. 357-366.
33. LARSON M.E., HOULIHAN D., GOERNERT P.N., 2006, Brief Report: Effects of Informational Feedback on Aluminum Can Recycling, w: Behavioral Interventions 10, 2, s. 111-117.
34. MAURO F., HARDISON P., 2000, Traditional Knowledge of Indigenous and Local Communities: International Debate and Policy Initiatives, w: Ecological Applications Vol. 10, No. 5, s. 1263–1269.
35. MEYERS Ch., JONES T.B., Promoting Active Learning Strategies for the College Classroom,. Jossey-Bass Inc., Publishers, San Francisco 1993.
36. MEE N., CLEWES D., PHILLIPS P.S., READ A., 2004, Effective Implementation of a Marketing Communications Strategy for Curbside Recycling: a Case Study from Rushcliffe, UK., w: Resources, Conservation and Recycling 42, s. 1-26.
37. MICHELSON G., Kształcenie dla zrównoważonego rozwoju: polityka- teoria- praktyka, w: Zrównoważony rozwój: Od naukowego badania do politycznej strategii, red. Banse G., Kieras A., Berlin, 2005. s.143-146.
38. Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej – Przez Edukację do Zrównoważonego Rozwoju, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2001.
39. PALMER J.A.,SUGGATE J., BAJD B., 1998, An Overview of Significant Influences and Formative Experiences on the Development of Adults' Environmental Awareness in Nice Countries, w: Environmental Education Research, Vol.4, No.4. 4 (4), s. 445-463.
40. PAPUZIŃSKI A., Polska Strategia Edukacji Ekologicznej w świetle doświadczeń edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju w Niemczech, w: Edukacja dla zrównoważonego rozwoju, red. Borys T., Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2006, s. 100-124.
41. PIONTEK B. 2002. Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 28-39.
42. Podstawa Programowa Kształcenia Ogólnego, Dz. U Nr 4 z dn. 15.01.2009, poz.17.
43. Podstawa Programowa Kształcenia Ogólnego. Dz. U. Nr 14/99, poz.129.
44. Prawo Ochrony Środowiska, Dz. U. Nr 62/ 2001, poz. 627 z późn. zm.
45. READ A., 1999, A Weekly Doorstep Recycling Collection. I Had No Idea We Could! Overcoming the Local Barriers to Participation, w: Resources, Conservation and Recycling 26, s. 217-249.
46. REDCLIFT M.R., 2009, Sustainable Development (1987-2005) – An Oxymoron Comes of Age, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 4, no 1, s. 33-50.
47. SANCHĒZ A., 2008, Perspectives and Problems in Sustainable Development, w: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 3, no 2, s. 21-23.
48. SANDELL K., ÖHMAN J., ÖSTMAN L., Education for Sustainable Development. Nature, School and Democracy, Studentliteratur, Malmö, Sweden 2003.
49. SMALLBONE T., 2005, How Can Domestic Households Become Part of the Solution to England’s Recycling Problems?, w: Business Strategy and the Environment 14, 2, s. 110-122.
50. SMITH S., HAUGHTVEDT C.P., PETTY R.E., 2006, Attitudes and Recycling: Does the Measurement of Affect Enhance Behavioral Prediction? W: Psychology and Marketing 11, 4, s. 359-374.
51. Standardy Kształcenia na Studiach Pedagogicznych, www.nauka.gov.pl.
52. Strategia Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2008.
53. Strategia Zrównoważonego Rozwoju Polski do 2025 roku, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 1999.
54. TIMLETT R.E., WILLIAMS I.D, 2008, Public Participation and Recycling Performance in England: A Comparison of Tools for Behavior Change, w: Resources, Conservation & Recycling 52, s. 622-634.
55. TSAI Th., 2007, The Impact of Social Capital on Regional Waste Recycling, w: Sustainable Development 16, 1, s. 44-55.
56. TUSZYŃSKA L. Diagnoza stanu edukacji środowiskowej społeczności lokalnych w wybranych regionach Polski, Wydawnictwo UW, Warszawa 2008, s.11-27.
57. TWOREK S., Międzynarodowe inicjatywy ekologiczne w ochronie przyrody: konwencje, dyrektywy, Natura 2000, w: Integralna Ochrona Przyrody, red. Gregorczyk M., Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 2007.
58. UN, 1992, Report of the United Nations Conference on Environment and Development, (Rio de Janeiro, 3-14 June 1992), A/Conf. 151/26, vol. I.
59. Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. Nr 62/2001, poz. 628 z późniejszymi zmianami)
60. Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej z dnia 11 maja 2001 r. (Dz.U. Nr 63/2001, poz. 639).
61. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13 września 1996 r. (Dz.U. Nr 132/1996, poz. 622 z późn. zmian.)
62. WALDER C., SCHENELL A., Natura 2000 in Europe. An NGO Assessment, WWF, Budapest 2006.
63. WATTS B.M., PROBERT E.J., 1999, Variation in Public Participation in Recycling – a Case Study in Swensea, w: Environmental and Waste Management; 2 (2), s. 99-106.
64. WEBER N., CHRISTOPHENSEN T., 2002, The Influence of Non-governmental Organizations on the Creation of Natura 2000 During the European Policy Process, Forest and Policy Economics 4: 1 - 12
65. WILLIAMS P.T. (red.), Waste Treatment and Disposal, 2nd Edition, John Wiley and Sons, Ltd 2004.
66. WURZEL R., European Environmental Policy and Natura 2000 w: Legitimacy In European Nature Conservation Policy, red. Keulartz J., Leistra G., Springer Verlag GMBH Netherlands 2007.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BPL2-0017-0021