Substancje toksyczne występujące w ziemniaku

• Autorzy: Kluszczyńska D.

Warianty tytułu

EN

Toxic substances in potato plant

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy zaprezentowanej w artykule była charakterystyka substancji toksycznych występujących naturalnie w ziemniakach. Ziemniak oprócz wielu cennych składników pokarmowych zawiera w swoim składzie substancje o działaniu negatywnym, którymi są glikoalkaloidy steroidowe. Przedstawiono budowę tych związków, ich zawartość w roślinie, czynniki wpływające na ich ilość oraz działania niepożądane wywoływane przez nie.

EN

Potato is rich of beneficial is animals and humans the ace well the ace potentially toxic compounds – glycoallcaloids, which at appropriate levels may baa toxic.

Słowa kluczowe

PL

ziemniaki; substancje toksyczne; występowanie; glikoalkaloidy steroidowe

EN

potatos; toxic compounds; glycoallcaloids

• Wydawca: Wyższa Szkoła Menadżerska
• Czasopismo: Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 2
• Strony: 98--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., rys.

Twórcy

autor

Kluszczyńska D.

• Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, SGGW w Warszawie

Bibliografia

• [1] Dao L., Friedman M.: Chlorophyll, Chlorogenic Acid, Glycoalkaloid, and Protease Inhibitor Content of Fresh and Green Potatoes, Journal of Agricultural Food Chemistry, 1994, nr 42, s. 633-639.
• [2] Crawford L., Myhr B.: A preliminary assessment of the toxic and mutagenic potential of steroidal alkaloids in transgenic mice, Food and Chemical Toxicology, 1995 nr 3, s. 191-194.
• [3] Friedman M.: Analysis of biologically active compounds in potatoes (Solanum tuberosum), tomatoes (Lycopersicon esculentum), and jimson weed (Datura stramonium) seeds, Journal of Chromatography A, 2004, nr 1054, s. 143-155.
• [4] Friedman M., Dao L.: Distribution of glycoalkaloids in potato plants and commercial potato products, J. Agric. Food Chem., (1992) nr 40, s. 419-423.
• [5] Gao S., Wang Q., Ji Y.: Effect of solanine on the membrane potential of mitochondria in HepG2 cells and [Ca2+]i in the cells, World J Gastroenterol, 2006, nr 12, s. 3359-3367.
• [6] Haddadin M., Humeid M., Qaroot F., Robinson R.: Effect of exposure to light on the solanine content of two varieties of potato (Solanum tuberosum) popular in Jordan, Food Chemistry, 2001 nr 73, s. 205-208.
• [7] Henneberg M.: Zatrucia roślinami wyższymi i grzybami, PZWL, Warszawa, 1984.
• [8] Keukens E., de Vrije T., Jansen L., de Boer H., Janssen M., de Kroon A., Jongen W., Kruijff B.: Glycoalkaloids selectively permeabilize cholesterol containing biomembranes, Biochimica et Biophysica Acta, 1996, nr 1270, s. 243-250.
• [9] Kozłowski J.: Substancje toksyczne pochodzenia roślinnego, [w] Seńczuk W. (red.): Toksykologia współczesna, PZWL, Warszawa, 2005, 794-828.
• [10] Kuiper-Goodman T., Nawrot P.: Solanine and chaconine, WHO Food Additives Series 30, 2009, http://www. inchem.org/documents/jecfa/jecmono/v30je19.htm
• [11] Kunachowicz H.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL, Warszawa, 2005.
• [12] Leszczyński W.: Historia rozprzestrzenienia się ziemniaka na świecie, Wykład okolicznościowy, 30-lecie Wydziału Nauk o Żywności Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, 2007.
• [13] Lewis J., Fenwick G.: Natural toxicants in foods, [w] Creaser C., Purchase R. (red.): Food contaminants, Sources and surveillance, The Royal Society of Chemistry, Cambridge, 1991, s. 1-20.
• [14] Machado R., Toledo M., Garcia L.: Effect of light and temperature on the formation of glycoalkaloids in potato tubers, Food Control, 2007, nr 5, s. 503-508.
• [15] Palka K.: Budowa i skład chemiczny żywności, [w] Sikorski Z. (red.): Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności, WNT, Warszawa, 1996s. 26-57.
• [16] Pęksa A., Gołubowska G., Aniołowski K, Lisińska G., Rytel E.: Changes of glycoalkaloids and nitrate contents in potatoes during chip processing, Food Chemistry, 2006, nr 97, s. 151-156.
• [17] Percival G.: The influence of light upon glycoalkaloid and chlorophyll accumulation in potato tubers (Solanum tuberosum L.), Plant Science, 1999, nr 145, s. 99-107.
• [18] Phillips B., Hughes J., Phillips J., Walters D., Anderson D., Tahourdin C.: A study of the toxic hazard that might be associated with consumption of green potato tops, Food and Chemical Toxicology, 1996, nr 34, s. 439-448.
• [19] Rayburn J., Friedman M., Bantle J.: Synergistic interaction of glycoalkaloids α-chachonine and α-solanine on developmental toxicity in Xenopus embryos, Food and Chemistry Toxicology, 1995, nr 12, s. 1013-1019.
• [20] Rembiałkowska E.: Jakość zdrowotna i odżywcza ziemniaków odmian Bryza, Sokół i Ania z gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych, Bromat. Chem. Toksykol., 1998, nr 4, s. 411-418.
• [21] Roddick J., Weissenberg M., Leonard A.: Membrane disruption and enzyme inhibition by naturally-occurring and modified chacotriose-containing Solanum steroidal glycoalkaloids. Phytochemistry, 2001, nr 56, s. 603-610.
• [22] Rosenfeld H., Sundell H., Lea P., Ringstad M.: Influence of packaging materials and temperature on the glycoalkaloid content of patato tubers, Food Research International, 1995, nr 5, s. 481-484.
• [23] Sadowska A. (red.): Rakotwórcze i trujące substancje roślinne, Wyd. SGGW, Warszawa, 2004.
• [24] Şengül M., Keleş F., Keleş M.: The effect of storage conditions (temperature, light, time) and variety on the glycoalkaloid content of potato tubers and sprouts, Food Control, 2004, nr 15, s. 281-286.
• [25] Smith D., Roddick J., Jones J.: Synergism between the potato glycoalkaloids α-chacinine and α-solanine in inhibition of snail feeding, Phytochemistry, 2001, nr 57, s. 229-234.
• [26] Spencer P., Berman F.: Plant toxins and human health, [w] D’Mello J. (red.): Food Safety: Contaminants and toxins, CAB International, St. Albans, Wielka Brytania, 2003, s. 1-23.
• [27] Szteke B., Jędrzejczak R., Ręczajska W.: Zależność pomiędzy zawartością makro i mikroelementów w ziemniakach, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2006, nr 3, s. 243-250.
• [28] Śmiechowska M.: Naturalne substancje antyodżywcze, [w] Łysiak-Szydłowska W. (red.): Żywienie kliniczne – wybrane zagadnienia, Via Medica, Gdańsk, 2000, s. 217-232.
• [29] Wilska-Jeszka J.: Inne naturalne składniki żywności. [w] Sikorski Z. (red.): Chemiczne i funkcjonalne właściwości składników żywności. WNT, Warszawa, 1996, s. 461-482.
• [30] Witkowska A., Borawska M., Omieljaniuk N., Markiewicz R.: Zawartość błonnika pokarmowego całkowitego w wybranych warzywach, Bromatologia Chemia Toksykologia, 1996, nr 2, s. 135-138.
• [31] Żołnowski A. Oddziaływanie nawożenia na zawartość glikoalkaloidów w ziemniakach podczas wegetacji i przechowywania, Autoreferat, Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie, 2000.