Wybrane problemy ekonomiki produkcji energii elektrycznej w aspekcie metod alokacji uprawnień do emisji dwutlenku węgla

• Autorzy: Kudełko. M. , Suwała W.

Warianty tytułu

EN

Selected problems of the electricity production economics and allocation of CO2 emissions allowances

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pakiet klimatyczny proponowany przez Unię Europejską będzie miał wielorakie skutki dla wytwórców energii elektrycznej i ciepła, silnie zależne od metody alokacji uprawnień emisyjnych. Obecnie stosowana metoda darmowego przydziału administracyjnego nie jest akceptowana, głównie z powodu możliwości kreowania nieuzasadnionych nadzwyczajnych zysków. Pochodzą one od kosztu alternatywnego - wartości utraconego przychodu ze sprzedaży uprawnienia wykorzystanego do pokrycia rzeczywistej emisji z produkcji energii. Proces ten jest przedmiotem pierwszej części artykułu dla dwu rynków energii: konkurencji doskonałej - giełdy oraz rynku kontraktów dwustronnych. Dla pierwszego z nich zyski nadzwyczajne (windfall profits) powstają w określonych warunkach, przede wszystkim producent krańcowy musi być zobowiązany do zakupu uprawnień emisyjnych. W innych sytuacjach, niskiego popytu, producenta krańcowego niezobowiązanego do zakupu uprawnień, zyski producentów są normalnymi zyskami producentów. Zyski nadzwyczajne będą za to powszechne na rynku kontraktów bilateralnych, gdzie ceny są ustalane oddzielnie dla każdego kontraktu i sprzedający - producent będzie wymagał pokrycia jego kosztu alternatywnego. Autorzy wskazują jednak, że rynki energii elektrycznej są daleko bardziej złożone niż typy definiowane w mikroekonomii i nie ma prostego wyjaśnienia procesu generowania zysków. Drugą część artykułu poświęcono ocenie rożnych metod alokacji uprawnień, analizowano metodę aukcji, metody wskaźnikowe oraz częściowy przydział darmowy. Kryteriami oceny były wielkość rynku uprawnień oraz wzrost kosztów produkcji energii elektrycznej dla systemu wytwarzania o cechach Polskiego sektora elektroenergetycznego. Metoda aukcji ma wiele zalet, zapobieganie powstawaniu zysków nieuzasadnionych i prostota, niestety powoduje znaczący wzrost kosztów wytwarzania energii elektrycznej. Metoda wskaźnikowa bazująca na średnim dopuszczalnym wskaźniku emisyjności (IFIEC) ma wadę w postaci możliwości kreowania asymetrycznego rynku z dużą liczba pozwoleń oferowanych przez instalacje o niskiej emisyjności. Ponadto podaż i popyt na uprawnienia będą bardzo małe, co może wpłynąć na niestabilność rynku. Metody wskaźnikowe bazujące na najlepszych wskaźnikach emisji (BAT) nie mają tych wad, ale wzrost kosztów energii jest większy. Autorzy preferują metodę specyficzną dla paliw, dla której negatywne efekty są akceptowalne. Ostatnia z metod - częściowego przydziału darmowego została zaakceptowana dla polskiego systemu elektroenergetycznego w negocjacjach z Rada Europy i ma charakterystyki podobne do metod wskaźnikowych.

EN

The European Commission's Climate Package introduces various effects for energy producers which come mainly from the way of allowances allocation. Presently applied grandfathering is no longer acceptable, mainly due to the creation of windfall profits. These are generated when a producer adds to the price opportunity, cost of the non-sold allowances used to cover emissions from the production. This phenomenon was discussed in the first part of the paper for two kinds of electricity markets: perfect competition at the power exchange, and bilateral contracts. For the first type of the market, there should be certain conditions present to generate windfall profits: mainly the marginal producers' need for purchase allowances. Other situations: low demand and non - ETS marginal producers, do not provide reasons to consider producer's profits as windfall, they are normally considered producer's surplus. Windfall profits could be common on the bilateral markets, when prices are set separately for each contract, and the producer could claim that the purchaser cover producer's loss of profit from unsold allowance. However, the authors point out that electricity markets are far more complicated that those distinguished by microeconomics, thus there is no simple solution to the problem of profits. The second part of the paper discusses properties of various methods of allowances allocation. Auctions, as well as three methods based on benchmarks and partial free allocation were analyzed. The base for analysis was the evaluation of allowances market and electricity costs increase for an electricity system generation similar to that in Poland. The auction method has many advantages, such as simplicity and prevention of windfall profits, but results in high increases in generation costs. The method of benchmark based on the average allowed emission (preferred by the IFIEC) could lead to asymmetric market of allowances due to higher supply of allowances from low emission installations. However, the supply and demand could be very low, making the market vulnerable to distortions. Benchmarks based on the best available technique - BAT emission factors - do not have such disadvantages, while the costs of generation are higher. The authors prefer the fuel specific benchmark based on BAT, which has moderate adverse effects. The last method - 70% of free allocation, which has been accepted for Polish power generation in the negotiations with the European Council, has comparable characteristics. However, since there is little experience in the applications of these methods, and they do not present substantial differences, there is no decisive recommendation for one of the method over another.

Słowa kluczowe

PL

pakiet klimatyczny; nieuzasadnione zyski; alokacja uprawnień do emisji CO2; ekonomika energetyki

EN

climate package; windfall profits; carbon dioxide emissions allowances allocation; energy economics

• Wydawca: KAPRINT
• Czasopismo: Rynek Energii
• Rocznik: 2009
• Tom: nr 2
• Strony: 2--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kudełko. M.

autor

Suwała W.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN,

Bibliografia

• [1] Analiza porównawcza propozycji różnych metod rozdziału uprawnień do emisji gazów cieplarnianych dyskutowanych w trakcie negocjacji Pakietu energetyczno-klimatycznego, Ekspertyza dla UKIE. Autorzy Suwała W., Kudełko M.
• [2] CO2 Allowance and Electricity Price Interaction Impact on Industry’s Electricity Purchasing Strategies in Europe, Julia Reinaud, International Energy Agency, OECD/IEA, February 2007.
• [3] Daniluk A., Godzisz K., Włodarczyk W.: Rynek energii elektrycznej wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła? Charakterystyka i zasady funkcjonowania. Biuletyny URE, Nr 4, lipiec 2007 r.
• [4] Directive 2005/89/EC of the European Parliament and of the Council of 18 January 2006 concerning measures to safeguard security of electricity supply and infrastructure investment.
• [5] EMITOR 2007. Agencja Rynku Energii, Warszawa 2008.
• [6] Energy Technology Perspectives, IEA Paris, 2008.
• [7] Jankowski B.: Wstępna ocena Pakietu energetyczno - klimatycznego po szczycie unijnym. Energ-Sys. 2009.
• [8] Motowidlak T.: Uwarunkowania wymiany energii elektrycznej na rynku Unii Europejskiej. Rynek Energii 2(75)/2008
• [9] Priority Interconnection Plan.2007, Communication from the Commission to the Council and the European Parliament, Priority Interconnection Plan. {SEC(2006) 1715} {SEC(2007) 12}.
• [10] Rada Unii Europejskiej, nota 17215/08, Bruksela, 12 grudnia 2008 r.
• [11] SEC(2008) 85/3 Impact Assessment, Document accompanying the Package of Implementation measures for the EU’s objectives on climate change and renewable energy for 2030. Brussels, 2008.
• [12] Scheppers M.J.J., Wals A.F., Rijkers F.A.M.: 2003, Position of large Power Producers in Electricity Markets of North Western Europe. ECN-C-03-03.
• [13] The IFIEC method for the allocation of CO2 allowances in the EU Emissions Trading Scheme, Ecofys, 2008.
• [14] The Polish Power Sector under the EU ETS. A Case for Free Allocation? Oeko-Institut, 2008.
• [15] Reński A.: Perspektywy rozwoju skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej w Polsce. Rynek Energii 2008, nr 6.