Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego

Skowroński, A.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego

Autorzy

Skowroński A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Sustainable development as the perspective of further civilisation development

Języki publikacji

Abstrakty

Człowiek w swoim rozwoju biologicznym był uzależniony od wielu czynników środowiskowych. Z chwilą kiedy pojawiło się myślenie abstrakcyjne, bariery przyrodnicze zostały przekroczone, rozwój biologiczny się zatrzymał, a rozpoczął się rozwój cywilizacyjny. Doprowadził on do wielu udogodnień w życiu i działalności człowieka ale też wprowadził duże zmiany i wytworzyła nowy porządek, który z czasem stanął w opozycji do natury. Przyśpieszenie rozwoju cywilizacyjnego, które obserwujemy od końca XVIII wieku, obok osiągnięć spowodowało wyczerpanie zasobów naturalnych, ubożenie biosfery, zachwianie równowagi ekologicznej oraz przyniosło wiele zniszczeń, klęsk i zagrożeń. Nasza rozwijająca się ciągle cywilizacja naukowo-techniczna, stanęła wobec poważnego kryzysu o charakterze globalnym. Faktem jest, że od dłuższego czasu, związki człowieka z przyrodą prowadzą do narastania problemów cywilizacyjnych, przejawiających się w zachwianiu społecznej i biologicznej struktury bytowania człowieka. Pogodzenie rozwoju cywilizacji z prawidłowym funkcjonowaniem naturalnego środowiska, jest w tej chwili rzeczą skomplikowaną i trudną. Alternatywą wobec takiego stanu rzeczy jest kontynuacja dalszego rozwoju cywilizacyjnego w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju (sustainable development). Idea ta przedstawia szereg rozwiązań prowadzących do ochrony i zabezpieczenia trzech członów rozwoju, a więc społeczeństwa (kultury), przyrody (natury) i gospodarki (ekonomii). Zakłada ona przewartościowanie dotychczasowego sposobu myślenia i działania nie rezygnując a nawet nie obniżając dotychczasowego poziomu rozwoju cywilizacyjnego. Koncepcja zrównoważonego rozwoju polega na włączeniu środowiska naturalnego do rozwoju społeczno-gospodarczego regionu, kraju czy w ujęciu globalnym całego świata. Zakłada trwałą poprawę jakości życia współczesnych i przyszłych pokoleń, co integralnie łączy się z poprawą stanu środowiska człowieka. Wskazuje też na potrzebę rozwoju duchowego człowieka i zamianę celów rozwojowych z materialnych na niematerialne. Wprowadzenie zrównoważonego rozwoju w skali globalnej jest szansą dalszego prawidłowego rozwoju cywilizacyjnego. Niestety to wprowadzenie jest utrudniane dzisiaj przez światowy unilateralizm.

During his ontogenesis a human being was dependant on many environmental factors. From the moment the abstract occurred, natural barriers were crossed, ontogenesis came to a halt and civilisation development commenced. Speeding up of the latter observed from the end of 18th century together with technical and scientific achievements resulted in natural resources exhaustion, depleting of biosphere and upsetting of ecological balance. Our constantly developing civilisation has faced a serious global crisis. The truth is, that for some time, relations between a man and nature have been leading to increasing of civilization problems, what is shown in undermining of both social and biological structure of man's life. Reconciliation between civilization development and proper functioning of environment is, for the time being, complicated and hard but crucial. Sustainable development seems to be an alternative. The idea presents a number of solutions leading to protection of three elements of development: society, nature and economy. Its main assumption is to redefine current way of thinking and acting and not resigning from or decreasing of present level of civilization development. The conception of sustainable development is about including natural environment in social and economic development of a region, a country or as in global perspective, a whole world. It assumes a long-lasting improvement of living quality of present and future generations what is integrally associated with environmental improvement. It also points out a need for enhancement of spiritual growth and change of material aims of development into immaterial ones. Implementation of the idea of sustainable development on a global scale is a chance for further normal civilisation development. Regrettably, this implementation is hindered, these days, by global unilateralism.

Słowa kluczowe

rozwój zrównoważony filozofia środowiskowa cywilizacja postęp

sustainable development environmental philosophy civilization progress

Wydawca

Lublin University of Technology

Czasopismo

Problemy Ekorozwoju

Rocznik

2006

Tom

Vol. 1, nr 2

Strony

47--57

Opis fizyczny

Bibliogr. 64 poz.

Twórcy

autor

Skowroński A.

Uniwersytet im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Bibliografia

1. Adamski F., Kultura między sacrum a profanum, w: Adamski F. (red. ), Człowiek - Wychowanie - Kultura, Kraków 1993.
2. Albińska E., Człowiek w środowisku przyrodniczym i społecznym. Zarys problematyki ekologii społecznej, Wyd. KUL, Lublin 2005.
3. Apel Warszawski - przyjęty w 1993 r. w Warszawie na I światowym Kongresie Uniwersalizmu, w: Ekonomia i środowisko, 1994, nr 1(4).
4. Barcikowski A., Łastowski K., Struktura biosfery a rozwój cywilizacji, w: Papuziński A. (red. ), Filozofia ekologiczna. W Jubileusz 75-lecia Profesora Henryka Skolimowskiego, Bydgoszcz 2001.
5. Barnier M., Atlas wielkich zagrożeń. Ekologia, środowisko, przyroda, Warszawa 1995.
6. Bartosik K., Koncepcja trwałego rozwoju a poszukiwanie strategii globalnych, w: Ekonomista 1996, nr 1-3.
7. Bielicki T. (red. ), Antroposfera, w: Mały słownik antropologiczny, Warszawa 1969.
8. Borys T. (red. ), Opracowanie systemu wskaźników oceny efektywności wdrażania koncepcji ekorozwoju, Warszawa-Jelenia Góra-Wrocław 1997.
9. Borys T. (red. ), Wskaźniki ekorozwoju, Białystok 1999.
10. Capra F., Punkt zwrotny, Wyd. PIW, Warszawa 1987.
11. Carson R., Silent Spring, 1963.
12. Cichy D., Międzynarodowe i krajowe projekty edukacyjne przygotowaniem do zrównoważonego rozwoju, w: Współpraca międzynarodowa w edukacji ekologicznej. Materiały pokonferencyjne, Krosno 1996.
13. Commonor B., The Clasing Circle, New York 1971.
14. Cygler M., Poskrobko B., Edukacja kadr na potrzeby ekorozwoju, w: Ekonomia i Środowisko, 1994, nr 1(4).
15. Cyrzan H., Kim jest człowiek? Ekologiczne implikacje nowego spojrzenia na ewolucję (człowieka), w: Dołęga J. M., Czartoszewski W. J. (red. ), Ochrona środowiska e filozofiii teologii, Warszawa 1999.
16. Cywilizacja w: Wikipedia, http://pl. wikipedia. org/wiki/Cywilizacja, (04. 08. 06r).
17. Czyż M., Rozwój zrównoważony a przemiany cywilizacyjne, w: Zięba S., Wróblewski M. (red.), Ekologia a transformacje cywilizacyjne na przełomie wieków, Lublin 2000.
18. Deklaracja końcowa Konferencji Sztokholmskiej na temat: środowisko naturalne człowieka.
19. Dokumenty końcowe Konferencji Narodów Zjednoczonych Środowisko i Rozwój. Rio de Janeiro, 3-14 czerwca 1992. Szczyt Ziemi, Warszawa 2003.
20. Dołęga J. M., Koncepcja sozologii systemowej, Warszawa 2001.
21. Dołęga J. M., Problematyka ochrony środowiska społeczno-przyrodniczego w sozologii i ekofilozofii, w: Dołęga J. M., Czartoszewski J. W. (red. ), Ochrona środowiska w filozofiii teologii, Warszawa 1999.
22. Dubel K., Ochrona i kształtowanie środowiska, Krosno 2001.
23. Ehrlich P. R., The Population Bomb, New York 1968.
24. Fri R., Historia naturalna a wiek XXI, w: Botkin D. i in. (red. ) Oblicza Ziemi. Zagrożenia i nadzieje, Warszawa 2001.
25. Hinrichs N., Population. Environment and People, New York 1971.
26. Hronec O., Ekorozwój - jedyna droga w przyszłość, Materiały z X Ogólnopolskiego Forum Ekologii Wsi, Miasto i wieś wspólnie na drodze do ekorozwoju, Krosno 2000.
27. Hull Z., Filozoficzne podstawy ekorozwoju, w: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 1992, z. 401.
28. Hull Z., Dylematy i wymiary ekorozwoju, w: Postępy Nauk Rolniczych 1993, nr 3.
29. Instrumenty ekorozwoju. Prawne, ekonomiczne, finansowe, w: EKOFinanse, 2001, nr 4(71).
30. Keating M., Globalny program działań, Warszawa 1994.
31. Kiełczewski D., Główne nurty ekologiczne we współczesnej filozofii, w: Prandecka B. (red. ), Interdyscyplinarne podstawy ochrony środowiska przyrodniczego. Kompendium do nauczania i studiowania, Wrocław-Warszawa-Kraków 1993.
32. Kośmicki E., Środowiskowe dylematy ekorozwoju a przyszłość polskiego rolnictwa, w: Ekonomia i Środowisko, 1997, nr 1(10).
33. Kowalak A., Świadomosć ekologiczna a realizacja idei zrównoważonego rozwoju, w: Kowalak A. (red.), III Konferencja, Współpraca Międzynarodowa w Edukacji Ekologicznej, Krosno 2000.
34. Kozłowski S., Przyszłość ekorozwoju, Lublin 2005.
35. Kozłowski S., Ekologiczne problemy przyszłości świata i Polski, Warszawa 1998.
36. Kozłowski S., Ogólne uwarunkowania ekorozwoju, w: B. Poskrobko (red. ), Sterowanie ekorozwojem. Teoretyczne aspekty ekorozwoju, tom I, Białystok 1998.
37. Krasnodębski Z., Upadek idei postępu, Warszawa 1991.
38. Kunicki-Goldfinger W. J. H., Znikąd donikąd, Warszawa 1993.
39. Łapiński J., Pradzieje Homo technicus, w: Studia Philosophiae Christianae, 1999 (35), nr 2.
40. Machowski J., Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważony rozwój, (Stan prawny na dzień 1 stycznia 2003 r. ), Warszaw 2003.
41. Matczak P., Problemy ekologiczne jako problemy społeczne, Poznań 2000.
42. Mazurski K. R., Podstawy sozologii. Kompendium wiedzy o niszczeniu i ochronie środowiska, Wrocław 1998.
43. Meadows D. i in., Limits to Growth New York 1972.
44. Michnowski L., Ekorozwój jako forma współżycia, w: ŚWieś i Państwo, 1992, nr 2.
45. Michnowski L., Megatrendy alternatywne. Ekorozwój albo zagłada ekologiczna, w: Ekorozwój. Jego istota i możliwości wdrożenia. Materiały pokonferencyjne. (Międzynarodowe targi ekologiczne – POLEKO ’95), Poznań 1995r. (materiał powielony).
46. Mizak J., Szczyt w Johanesburgu, Warszawa 2002, w: http://www. unic. unorg. pl/ johanesburg/, 16. 03. 2004, godz. 17. 00.
47. Morin E., Zagubiony paradygmat - natura ludzka, Warszawa 1977.
48. Nowicki M., Ribbe L., Problemy ekorozwoju Polski, Warszawa 2001.
49. Paczuski R., Prawo ochrony środowiska. (Stan prawny na dzień 30 września 2000), Bydgoszcz 2000.
50. Piątek Z., Człowiek jako podmiot zrównoważonego rozwoju: kontrowersje filozoficzno-społeczne, w: Piontek B., Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski, Warszawa 2002.
51. Piontek B., Jakość życia i sposoby jej mierzenia w strategii wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju, w: Problemy Ekologii 1999, nr 6, vol. 3.
52. Papuziński A. (red. ), Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, Bydgoszcz 2005.
53. Poskrobko B., Podstawy polityki ekologicznej, w: Górko K., Poskrobko B., Radecki W. (red. ), Ochrona środowiska. Problemy społeczne, ekonomiczne i prawne, Warszawa 1998.
54. Sadowski Z., Dezyderat trwałego rozwoju i warunki jego spełnienia. (Tezy), w: Pawłowski A. (red. ), Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, Monografie nr 16, PAN, Komitet Ochrony Środowiska, Lublin 2003.
55. Stacewicz J., Cywilizacyjno-kulturowe uwarunkowania ekorozwoju, w: Poskrobko B. (red. ), Sterowanie ekorozwojem. Teoretyczne aspekty ekorozwoju, t. I, Białystok 1998.
56. Strzałko J., Ekologia człowieka, w: Strzałko J., Mossor-Pietraszewska T. (red. ), Kompendium wiedzy o ekologii, Warszawa-Poznań 2001.
57. Szponar A., Fizjografia urbanistyczna, Warszawa 2003.
58. Szymański J. M., Cywilizacja ekologiczna. Wstęp do polityki globalnej, Warszawa 1998.
59. Śleszyński J., Wskaźniki trwałego rozwoju, w: "Ekonomia i środowisko", 1997 nr 2(11).
60. Weizsäcker E. U., Lovins A. B., Lovins L. H., Mnożnik cztery. Podwojony dobrobyt - dwukrotnie mniejsze zużycie zasobów naturalnych. Raport dla Klubu Rzymskiego, Toruń 1999.
61. Zięba S., Życie jako forma istnienia ciał białkowych, w: "Roczniki Filozoficzne", 22(1974)3, s. 122.
62. Zięba S., Kryzys ekologiczny. Realność czy utopia, w: "Człowiek i Przyroda", 1995, nr 3.
63. Zięba S., Dylematy bezpieczeństwa ekologicznego, Lublin 1998.
64. Żukowska H., Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska naturalnego. Na przykładzie województwa lubelskiego, Lublin 1996.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BPL2-0007-0010