Obliczenia inżynierskie w wentylacji kopalnianej

• Autorzy: Szywacz J.

Warianty tytułu

EN

Engineering calculation in mine ventilation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Problematyka artykułu dotyczy obliczeń inżynierskich w wentylacji kopalnianej, a w szczególności prac projektowo-obliczeniowych wykonywanych w działach wentylacji kopalń. Artykuł zawiera zagadnienia projektowania lutniowej wentylacji odrębnej i wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych. Przedstawione w artykule metody projektowania wentylacji odrębnej pozwalają na opracowanie projektów instalacji lutniowych złożonych ze stosowanych na kopalniach wentylatorów lub ich układów oraz lutni. Wykorzystano ustalenia i metody obliczeń zawarte w zasadach przewietrzania odrębnego w kopalniach. Do obliczeń lutniociągów wykorzystano metody opracowane w Głównym Instytucie Górnictwa. Po wprowadzeniu danych charakteryzujących wyrobisko i lutniociąg, wymagań dotyczących minimalnych wartości parametrów przewietrzania wyrobiska oraz parametrów pracy wentylatora lutniowego, a także danych o stosowanej profilaktyce gazowej i urządzeniach elektrycznych, wyznacza się parametry instalacji lutniowej. Są to m.in. sprawność i opór lutniociągu oraz niezbędna ilość powietrza ze względu na zagrożenia gazowe i klimatyczne. Na tej podstawie dobiera się także wentylator lub układ wentylatorów i określa punkt pracy. Godnym podkreślenia jest możliwość obliczeń instalacji lutniowej złożonej z lutniociągów rozgałęzionych. Książka wczesnego wykrywania pożarów umożliwia prowadzenie dokumentacji pomiarów wentylacyjnych, dotyczącej prób powietrza pobieranych w stacjach pomiarowych na dole kopalni do analiz chemicznych, a w szczególności do kontroli składu gazów w stacjach pomiarowych w obiegowym prądzie powietrza oraz przy zrobach i na tamach izolacyjnych, wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych oraz kontroli pól pożarowych. Dla danych pomiarowych wyznaczane są wskaźniki pożarowe Grahama G, przyrostu tlenku węgla ?CO i ilości tlenku węgla QCO dla oceny zagrożenia pożarowego oraz trójkąt wybuchowości (z wykresem) dla oceny stopnia wybuchowości gazów pożarowych. Na podstawie przedstawionych w artykule metod projektowania wentylacji odrębnej i zasad wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych opracowano w Centrum EMAG programy: PWO - projektowanie przewietrzania odrębnego wyrobisk dołowych oraz WWP - książka wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych.

EN

The article deals with engineering calculation in mine ventilation divisions. The article covers the questions of designing separate air duct and early fire detection of endogenous fire. Presented in this article, the methods for separate ventilation design provide to make the projects of installation composed of fans used at mines or their arrangements and air dusts. The conditions and calculating methods included in the rules of mine separate aeration have been used. To calculate air ducts the methods developed at Mine Mining Institute have been applied. The parameters of air duct installation are determined after introducing the data that characterise working and air duct, required minimal values of ventilation parameters at working, parameters of ventilation pipe operation and also the data on gas prevention and electrical equipment. The air duct installation parameters are ,among others, efficiency and resistance of air duct and necessary air quantity regarding gas and environmental hazards. Basing on this, also a fan or a set of fans are chosen and a working point is determined. The possibility to make calculation of air duct installation consisted of branched ventilation pipes is worth to be emphasised The book of early fire detection provides to document ventilation measurements concerning air sampling for chemical analysis at underground measuring stations, in par-ticular for checking gas constitution in circulating air current at the measuring stations and abandoned workings and insulating stoppages, and for early en dogenous fire detection and fire field checking. For measuring data, the following are defined: Graham G fire indicators, increase in carbon monoxide delta CO and carbon monoxide quantity Q CO for estimation of fire hazard and explosiveness triangle (with diagram) for estimation of the degree of fire gases explosiveness. Basing on the presented here the design methods of separate ventilation and rules of early endogenous fire detection – EMAG Centre has developed the following programmes: PWO – designing of separate venti-lation of underground workings, WWP – book of early endogenous fire detection.

• Wydawca: Instytut Technik Innowacyjnych EMAG
• Czasopismo: Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
• Rocznik: 2003
• Tom: nr 3-4
• Strony: 30--39
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Szywacz J.

• Centrum Elektryfikacji i Automatyzacji Górnictwa EMAG

Bibliografia

• 1. Bystroń H., Wojtyczka A., Wawrowski E.: Metoda obliczania i regulowania lutniociągów nierozgałęzionych. Prace GIG. Komunikat nr 409. ,,Śląsk" Katowice 1967.
• 2. Bystroń H., Wawrowski E.: Metoda obliczania i regulowania kopalnianych lutniociągów rozgałęzionych. Prace GIG. Komunikat nr 425. „Śląsk" Katowice 1967.
• 3. Bystroń H.: Metody obliczania nierozgałęzionych lutniociągów kopalnianych i oceny ich jakości aerodynamicznej. Archiwum Górnictwa 35/3 1990.
• 4, Norma PN-83/G-4302 w zakresie współczynników nieszczelności lutniociągów wentylacyjnych zmontowanych z lutni sztywnych lub elastycznych.
• 5. Poradnika Górnika, Tom III, Dz. I. Przewietrzanie kopalń. Wyd. Śląsk Katowice 1979.
• 6. Parametry lutni Spólki TESECO z Warszawy.
• 7. Parametry wentylatorów Spółki STALKON-POWEN z Zabrza.
• 8. Parametry wentylatorów Spółki Korfmann z Witten w Niemczech.
• 9. Zasady projektowania przewietrzania odrębnego w kopalniach RJGW. Pismo ND RIGW z dnia 1985.06.01 Idz. 1600/GW.565.74/85.
• 10. Opracowanie pt. "Wzory do obliczenia przewidywanej maksymalnej metanowości chodników, stosowane w Dziale Prognozowania ZOK przy KWK Jastrzębie" 19911.
• 11. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. Załącznik nr 4. Szczegółowe zasady prowadzenia ruchu w wyrobiskach. Punkt 1. Przewietrzanie wyrobisk za pomocą lutniociągów.
• 12. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. Załącznik nr 3. Zwalczanie zagrożeń Punkt 6. Wczesne wykrywanie pożarów endogenicznych.