Przemiany przestrzenne oraz architektoniczne wzgórza św. Mikołaja w Jarosławiu

• Autorzy: Socha A. , Gosztyła M.

Warianty tytułu

EN

Spatial and architectonic transformations of St. Nicholas' hill in Jarosław

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł powstał w oparciu o przeprowadzone badania historyczne, studia terenowe i analizę dotychczasowych źródeł pisanych. Zgromadzony materiał pozwolił w syntetycznym ujęciu nakreślić przemiany architektoniczno-przestrzenne, jakie miały miejsce na wzgórzu św. Mikołaja (teren byłego opactwa ss. Benedyktynek) w Jarosławiu od okresu wczesnego średniowiecza do początku XXI wieku. Omówione zostały istniejące obiekty, ich formy architektoniczne, zmieniające się funkcje tychże budynków oraz wystrój plastyczny. W artykule uszeregowano w historycznym ujęciu kolejność odnotowanych inwestycji budowlanych oraz rozbudowy, dobudowy, przebudowy i adaptacje obiektów. Autorzy pokreślili również znaczenie i rolę opactwa ss. Benedyktynek w Jarosławiu na tle zmieniających się okresów historycznych. Należy również zaznaczyć, że artykuł ten powinien stać się inspiracją do kontynuacji badań, które w przyszłości mogłyby posłużyć do opracowania monografii dającej pogląd na chronologię zmieniających się nawarstwień architektonicznych na tym terenie.

EN

The article was written on the basis of conducted historical research, field studies and an analysis of written records browsed so far. Collected material allowed for a synthetic outline of architectonic and spatial transformations which took place on the hill of St. Nicholas (he area of the former Benedictine nuns' abbey) in Jarosław from the early medieval period till the beginning of the 21st century. The occurring objects, their architectonic forms, changing functions of those buildings and artistic decor have been discussed here. The article presented the order of recorded building investments as well as extensions, additions, alterations and adaptations of objects, in a historic perspective. The authors also emphasised the significance and role of the abbey of the Benedictine nuns in Jarosław against the background of changing historical periods. It should be also stressed, that the article should become an inspiration for further research which, in the future, could be used for compiling a monograph giving insight into the chronology of changing architectonic accumulations in the area.

Słowa kluczowe

PL

Wzgórze św. Mikołaja w Jarosławiu; architektura

EN

St. Nicholas' hill in Jaroslaw; architecture

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 29
• Strony: 42--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys., fot.

Twórcy

autor

Socha A.

autor

Gosztyła M.

Bibliografia

• [1] Białynia Chołodecki J., Rocznik, Tom XII 1986–1993, Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia, Jarosław 1994.
• [2] Bisacka I., Opactwo Benedyktynek w Jarosławiu (praca dyplomowa), Kraków 1993, Archiwum Muzeum w Jarosławiu.
• [3] Biuletyn Informacyjny Miasta Jarosławia, Nr 12 (194), R. XVI, grudzień 2008.
• [4] Borowiejska-Birkenmajerowa M., Jarosław. Miasta. Zeszyt 1, Seria prac własnych: zeszyt 24, Wyd. Komitet do Spraw Urbanistyki i Architektury, Warszawa 1955.
• [5] Broniewska A., Były klasztor pp benedyktynek w Jarosławiu (praca dyplomowa), Wrocław 1959, Archiwum Muzeum w Jarosławiu.
• [6] Budzisz W., Jarosław w okresie zaboru austriackiego (szkic historyczny), Rocznik 1966, Towarzystwo Miłośników Jarosławia, Jarosław 1966.
• [7] Budzisz W., Z mroków historii starego grodu, Rocznik 1969–1971, Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia, Jarosław 1971.
• [8] Budzyński T., Jarosław i okolice, BOSZ, Jarosław 1997.
• [9] Czechowicz J., Rocznik 1994–1999, Tom XIII, Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia, Jarosław 2000.
• [10] Gottfried K., Anna Ostrogska wojewodzina wołyńska, Wyd. nakładem Muzeum Miejskiego w Jarosławiu, Jarosław 1939.
• [11] Gottfried K., Jarosław i okolice, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział w Jarosławiu, Sport i Turystyka, Warszawa 1959.
• [12] Gosztyła M., Konieczny Z., Proksa M., Przewodnik po miejscach pamięci narodowej województwa przemyskiego, Przemyśl 1997.
• [13] Gosztyła M., Proksa M., Klasztory i Zgromadzenia Zakonne w Archidiecezji Przemyskiej, Wyd. Archiwum Państwowe w Przemyślu, Przemyśl 2000.
• [14] Gosztyła M., Proksa M., Zamki, pałace i klasztory województwa przemyskiego, Przemyśl 1995.
• [15] Hołub J., Dawne Opactwo PP. Benedyktynek, Wyd. Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia, Jarosław 1999.
• [16] Kieferling G., Dno naczynia z literą [Omega] z osady w Jarosławiu, Zeszyty Muzealne, Archiwum Muzeum w Jarosławiu, Jarosław 1996. Kieferling G., Zeszyty Muzealne, Jarosław 1996, Archiwum Muzeum w Jarosławiu.
• [17] Kieferling K., Kościół i klasztor PP. Benedyktynek w Jarosławiu. Rys historyczny, Przemyskie Zapiski Historyczne, R. XII-XIII: 2000-2002, Przemyśl 2003.
• [18] Kłos S., Jarosław, Radymno, Sieniawa, Pruchnik i okolice, Krosno 1998.
• [19] Kuca J., Opowieści jarosławskiego Zasania, Rzeszów 2008.
• [20] Kunysz A., Jarosław w pradziejach i wczesnym średniowieczu, Rocznik 1961, Towarzystwo Miłośników Jarosławia, Jarosław 1961.
• [21] Kunysz A., Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za rok 1966, Archiwum Muzeum w Jarosławiu, Rzeszów 1968.
• [22] Kunysz A., Początki Jarosławia w świetle badań archeologicznych, Rocznik 1966, Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia, Jarosław 1966.
• [23] Michałowicz-Kubal M., Powiat Jarosławski, APLA, Krosno 2001.
• [24] Modras P., Kościół i klasztor benedyktynek w Jarosławiu na tle architektury Lubelszczyzny (praca dyplomowa), Lublin 1994, Archiwum Muzeum w Jarosławiu.
• [25] Olszewska J., Fortyfikacje dawnego Jarosławia, Rocznik 1961, Towarzystwo Miłośników Jarosławia, Jarosław 1961.
• [26] Przywilej lokacyjny miasta Jarosławia z 1375 roku, Archiwum Państwowe w Przemyślu, Przemyśl 1991.
• [27] Rychlik I., Kościół i klasztor PP. Benedyktynek w Jarosławiu, Jarosław 1903.
• [28] Wolski K., Rzeszowska Teka Konserwatorska, Tom I, Rzeszów 1999.
• [29] Wondaś A., Szkice do dziejów Jarosławia, Jarosław 1934.