Z zagadnień koincydencji Art Déco i ekspresjonizmu. Część II

• Autorzy: Tołłoczko Z.

Warianty tytułu

EN

On the issue of coincidence of Art Déco and expressionism. Part II

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Część druga niniejszego opracowania poświęcona jest koincydencji stylowych relacji pomiędzy Art Déco i ekspresjonizmem. Przedstawia źródła powstania jednego i drugiego stylu, które występują równolegle w czasie i często "zapożyczają" od siebie detale architektoniczne, co - bywa - utrudnia niezmiernie ich klasyfikację. W artykule zaprezentowano szereg obiektów wzniesionych w wielu krajach, wydobywając ich cechy charakterystyczne oraz szeroko dokumentując źródła ich powstania. Część druga artykułu dotyczy również architektury międzywojennego Krakowa ze szczególnym uwzględnieniem niektórych problemów ekspresyjnego dekoracjonizmu

EN

The second part of this study is devoted to the coincidence of stylistic relations between Art Déco and expressionism. It presents the sources of origin of both styles, which occurred parallel in time and frequently 'borrowed' architectonic details from each other - which sometimes may have made their classification extremely difficult. The article presents several objects found in many countries, emphasising their characteristic features and thoroughly documenting their origin. The second part of the article concerns also the architecture of interwar Krakow with particular stress on selected issues of expressive decorationism.

Słowa kluczowe

PL

art deco; ekspresjonizm

EN

art deco; expressionism

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2011
• Tom: Nr 29
• Strony: 9--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., fot.

Twórcy

autor

Tołłoczko Z.

Bibliografia

• [1] Tołłoczko Z., Architektura i społeczeństwo. Przegląd zagadnień budownictwa i urbanistyki w Niemczech od około roku 1850 do około roku 2000. Od późnoromantycznego historyzmu do późnego socmodernizmu, Kraków 2005, s. 166 in.; Hautmann H. i R., Die Gemeindebauten des Roten Wien 1919–1934, Wien 1980; Tołłoczko Z., Nowa forma w architekturze łotewskiej i jej filiacje na przełomie XIX i XX wieku na przykładzie Rygi / New form In Latvian architecture, and affiliations At the turn of the 19th and the 20th century, on the example of Riga, Wiadomości Konserwatorskie / Conservation News, 27/2010, s.11-20.
• [2] Zawada A., Dwudziestolecie literackie, Wrocław 1996; Huml I., Polish Art Déco. The Style of Regained Independence (the 1920’s), [w:] Niedzica Seminars, VI, The Art of the 1920’s in Poland, Bohemia, Slovakia and Hungary, October 19-20, 1989, Cracow 1991, s. 11-20; Mori G., Tamara Łempicka, Paryż 1930-1938, Warszawa 2003.
• [3] Meysztowicz J., Czas przeszły dokonany. Wspomnienia ze służby w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w latach 1932–1939, Wrocław 1989.
• [4] Na rogu świata i nieskończoności. Wspomnienia o Franciszku Fiszerze. Zebrał i opracował R. Loth, Warszawa 1985.
• [5] Davies N., Boże igrzysko, t. 2, Kraków 1992, s. 536; Krzysztofowicz-Kozakowska S., Wstęp [w:] Art Déco w Polsce, Art Déco in Poland, Katalog wystawy, Catalogue of the exhibition, Muzeum Narodowe w Krakowi maj – wrzesień 1993, Kraków 1993, s. 7-14.
• [6] Sieradzka A., Art Déco w Polsce, [w:] Cabanne P., Encyklopedia Art Déco, Warszawa 2002, s. 182-206; Tołłoczko Z., Zig-Zag Moderne czyli o estetycznym logo art déco, Hybryda, Pismo Artystyczno-Literackie Stowarzyszenia Twórczego POLART, nr13/2009, s. 57-61.
• [7] Olszewski A.K., Nowa forma w architekturze polskiej 1900–1925. Teoria i praktyka, Wrocław – Warszawa – Kraków 1967, s. 127-130.
• [8] Chrzanowski T., Sztuka w Polsce od I do III Rzeczypospolitej. Zarys dziejów, Warszawa 1998, s. 407, 408.
• [9] Miłobędzki A., Architektura ziem Polski. Rozdział europejskiego dziedzictwa. The Architecture of Poland, A Chapter of the European Heritage, Kraków – Cracow 1994.
• [10] Stachura E., Architektura Tadeusza Michejdy w pejzażu dwudziestolecia międzywojennego, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, t. XXXV, z. 3–4, 1990.
• [11] Zwolińska K., Malicki Z., Mały słownik terminów plastycznych, Warszawa 1990.
• [12] Leśniakowska M., Architektura w Warszawie. Lata 1918–1939, Warszawa 2002, s. 45, 44.
• [13] Woźnicki S., Architektura, Sztuka i Praca, 1928, nr 17–20.
• [14] Warchałowski J., Polska sztuka dekoracyjna , Warszawa MCMXXVIII.
• [15] Buch J., A Century of Architecture in the Netherlands 1880/1990, Amsterdam 1994.
• [16] Czerner O., Competing Ideas in Polish Architecture, [w:] East European Modernism. Architecture in Czechoslovakia, Hungary and Poland between the Wars 1919–1939, W. Leśniakowski (ed.), V. Šlapeta, J. Macsai, J. Bonta, O. Czerner, New York 1996, s, 181-202; Czerner O., Formalne kierunki w polskiej architekturze (lat 1918–1939), [w:] idem, Architektury istnienie i zachowanie – z szuflady Profesora, Wrocław 2004.
• [17] Sieradzka A., Art Déco w Europie i w Polsce, Warszawa 1996, s. 138; Tołłoczko Z., Różne oblicza amerykańskiej art. Deco. Sztuka sakralna, Hybryda, Pismo Artystyczno-Literackie Stowarzyszenia Twórczego POLART, nr 12/2008. 1999; Tołłoczko Z.i T., In horto latericio. Rozprawy z dziejów architektonicznych szkół amsterdamskiej i hamburskiej, Kraków 2000.
• [18] Leśniakowska M., Architekt Jan Koszczyc Witkiewicz (1881-1958) i budowanie w jego czasach, Warszawa 1998, s. 12 i n., 104 i n.
• [19] Stachura E., Architektura Tadeusza Michejdy w pejzażu dwudziestolecia międzywojennego, Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, t. XXXV, z. 3-4, 1990, s. 185-194; Tołłoczko Z., Ze studiów nad historią międzywojennej architektury Górnego Śląska. Część I. Katowicki skyscraperstyle a Art Déco jako styl odzyskanej niepodległości, Czasopismo Techniczne, z. 1,
• [20] Icons of Architecture the 20th Century, S. Thiel-Siling (ed.), Munich – London – New York 1998; Bucciarelli P., Fritz Höger. Hanseatischer Baumeister 1877-1949, Berlin – Kreuzberg 1992; Schmidt J.N., William Van Alen. Das Chrysler Building. Die Inszenierung eines Wolkenkratzers, Frankfurt am Main 1995.
• [21] Archiwum Państwowe w Krakowie, Dz. VIII, L. s. 218, F. 610.
• [22] Kraków międzywojenny. Materiały sesji naukowej z okazji Dni Krakowa w roku 1985, M. Małecki (red.), Kraków 1988; Tołłoczko Z., Nowatorstwo czy epigonizm? Kilka uwag na marginesie polskiego półmodernizmu lat 20. i 30. XX wieku [w:] 50 lat architektury i urbanistyki w Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 2002, s. 121-124; Żychowska M.J., Krakowskie rozważania o modernizmie i jego lokalnych korzeniach.