PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

An Ecosystem Valuation Method for Small Water Bodies

Identyfikatory
Warianty tytułu
PL
Przyrodnicza metoda waloryzacji małych zbiorników wodnych
Języki publikacji
EN
Abstrakty
EN
The paper discusses the development of a valuation method for small water bodies in a landscape park of agricultural character, since for such an area small water bodies are of considerable importance, primarily hydrological and natural. Analyses were conducted in the Dezydery Chlapowski Landscape Park. The object of the study comprised 13 water bodies differing in terms of landscape, morphological parameters (depth, shape, surface area, shoreline development) as well as aquatic and marsh vegetation. Some of these water bodies are typical in-field hollows, some are located in built-up areas, while two are located in a forest complex. The aim of the presented investigations was to develop a valuation method for small water bodies based on inventoried aquatic and marsh vegetation and including modifications of nature analysis methods such as the phytosociological method by Braun-Blanquet and ecological indexes according to Zarzycki. Using environmental variables statistical models were developed, describing dependencies between individual species and analysed variables. Investigations were conducted in the years 2008-2009, in which phytosociological relevés were prepared during the vegetation season. Analyses concerned vegetation of the littoral zone and the limnetic (open water) zone. The ecological status of water bodies was calculated on the basis of data concerning aquatic and marsh vegetation and the measured surface area of a given water body. Results indicate the advisability of having small water bodies covered with legal protection measures. In turn, the water bodies which underwent severe degradation should be remediated using available measures (dredging, creation of biogeochemical barriers).
PL
Praca dotyczy opracowania metody waloryzacji małych zbiorników wodnych na terenie parku krajobrazowego o charakterze rolniczym, gdyż dla tego typu obszaru małe zbiorniki wodne mają duże znaczenie, głównie hydrologiczne i przyrodnicze. Badania były prowadzone na terenie Parku Krajobrazowego im. gen. D. Chłapowskiego. Obiektem badań było 13 zbiorników różniących się położeniem w krajobrazie, parametrami morfologicznymi (głębokością, kształtem, powierzchnią, rozwinięciem linii brzegowej) oraz występowaniem roślinności wodnej i bagiennej. Część oczek wodnych to typowe zagłębienia śródpolne, część jest zlokalizowanych na terenach zabudowanych, natomiast dwa położone są w kompleksie leśnym. Celem prezentowanych badań było opracowanie metody waloryzacji małych zbiorników wodnych na podstawie zinwentaryzowanej roślinności wodnej i bagiennej oraz uwzględniając modyfikacje metod przyrodniczych, takich jak metoda Braun-Blanqueta i wskaźniki ekologiczne wg Zarzyckiego. Wykorzystując zmienne środowiskowe, stworzono także modele statystyczne opisujące zależności pomiędzy poszczególnymi gatunkami a badanymi zmiennymi. Badania prowadzono w latach 2008-2009, w których podczas sezonu wegetacyjnego wykonane zostały zdjęcia fitosocjologiczne. Badania dotyczyły roślinności strefy litoralnej oraz otwartej toni wodnej. Dla oznaczonych gatunków makrofitów określono ilościowość i towarzyskość według metody Braun-Blanqueta. Na podstawie danych dotyczących roślinności wodnej i bagiennej oraz zmierzonej powierzchni zbiornika obliczono ich stan ekologiczny. Wyniki wskazują na celowość objęcia małych ekosystemów wodnych ochroną prawną. Natomiast zbiorniki, które uległy głębokiej degradacji, powinny zostać zrekultywowane poprzez dostępne zabiegi (bagrowanie, tworzenie barier biogeochemicznych).
Rocznik
Strony
397--418
Opis fizyczny
Bibliogr. 28 poz., tab.
Twórcy
autor
  • Department of Landscape Architecture, Faculty of Horticulture and Landscape Architecture, Poznań University of Life Sciences, ul. Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Poland, phone +48 61 848 79 59, bszpa@up.poznan.pl
Bibliografia
  • [1] Edvardsen A, Økland RH. Variation in plant species composition in and adjacent to 64 ponds in SE Norwegian agricultural landscapes. Aquat Bot. 2006;85(2):92-102.
  • [2] Fleischer S, Joelsson A, Stibe L. The potential role of ponds as buffer zones. In: Buffer Zones: their processes and potential in water protection. Haycock NE, Burt TP, Goulding WT, Pinay G, editors. Harpenden, UK: Quest Environmental; 1996.
  • [3] Kadoya T, Akasaka M, Aoki T, Takamura N. Ecol Indicat. 201;5(11):1396-1402. DOI: 10.1016/j.ecolind.2011.03.001.
  • [4] Herzon I, Helenius J. Biol Conservat. 2008;5(141):1171-1182. DOI: 10.1016/j.biocon.2008.03.005.
  • [5] Downing JA, Duarte CM. Abundance and size distribution of lakes, ponds, and impoundments. In: Likens GE, editor. Encyclopedia of Inland Waters. 2009:469-478. DOI: 10.1016/B978-012370626-3.00025-9.
  • [6] Haycock NE, Burt TP, Goulding WT, Pinay G. Introduction. In: Buffer Zones: their processes and potential in water protection. Haycock NE, Burt TP, Goulding WT, Pinay G, editors. Harpenden, UK: Quest Environmental; 1996.
  • [7] Drwal J, Lange W. Niektóre limnologiczne odrębności oczek [Selected limnological distinguishing features of small water bodies]. Zesz Nauk Biol, Geogr i Oceanol. Gdańsk: Uniwersytet Gdański; 1985;14:67-83.
  • [8] Casas J, Toja J, Bonachela S, Fuentes F, Gallego I, Juan M, et al. Water and Environ J. 2011;25(3):308-317. DOI: 10.1111/j.1747-6593.2010.00221.x.
  • [9] Chojnacki JC. Podstawy ekologii wód [Foundations of water ecology]. Szczecin: Wyd AR w Szczecinie; 1998.
  • [10] Kajak Z. Hydrobiologia - limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych [Hydrobiology - limnology. Ecosystems of inland waters]. Warszawa: Wyd Nauk PWN; 2001:32-33,147-148.
  • [11] Juszczak R, Chojnicki B. Zagrożenia, degradacja i ochrona małych zbiorników wodnych w krajobrazie rolniczym na przykładzie zlewni Rowu Wyskoć [Threats, degradation and protection of small water bodies in the agricultural landscape based on the Rów Wyskoć catchment]. Roczniki AR w Poznaniu. 2002;23:159-170.
  • [12] Juszczak R. Inwentaryzacja, waloryzacja i ochrona małych zbiorników wodnych w krajobrazie rolniczym [A survey, valuation and protection of small water bodies in the agricultural landscape]. Zesz Probl Postęp Nauk Roln. 2001;1(476):379-387.
  • [13] Schmieder K. Limnologia. 2004;34:3-14. DOI: 10.1016/S0075-9511(04)80016-1.
  • [14] Passy P, Garnier J, Billen G, Fesneau C, Tournebize J. Sci of The Total Environ. 2012;430:280-290. DOI: 10.1016/j.scitotenv.2012.04.035.
  • [15] Horne J. Water Sci and Technol. 1995;12(31):341-351. DOI: 10.1016/0273-1223(95)00530-Z.
  • [16] Uusi-Kämppä J, Turtola E, Hartikainen H, Yläranta. The interactions of buffer zones and phosphorus runoff. In: Buffer Zones: their processes and potential in water protection. Haycock NE, Burt TP, Goulding WT, Pinay G. editors. Harpenden, UK: Quest Environmental; 1996.
  • [17] Khan FA, Ansari AA. The Bot Rev. 2005;71(4):449-482. DOI: 10.1663/0006-8101(2005)071[0449:EAEV]2.0.CO;2.
  • [18] Zhou X, Shan B, Zhang H. J of Environ Sci. 2010;3(22):347-354. DOI: 10.1016/S1001-0742(09)60114-5.
  • [19] Moore TL, Hunt WF. Water Res. 2012;20(46):6811-6823. DOI: 10.1016/j.watres.2011.11.026.
  • [20] Dzwonko Z. Przewodnik do badań fitosocjologicznych [A guide to phytosociological studies]. Poznań-Kraków: Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wyd Sorus: 2007.
  • [21] Fukarek F. Fitosocjologia [Phytosociology]. Warszawa: PWRiL; 1967.
  • [22] Mirek Z, Piękoś-Mirek H, Zając A, Zając M. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski [A critical list of vascular plants of Poland]. Kraków: Instytut Botaniki PAN im. W. Szafera; 1995.
  • [23] Zarzycki K, Trzcińska-Tacik H, Różański W, Szeląg Z, Wołek J, Korzeniak U. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Kraków: Szafer W. Institiute of Botany, Polish Academy of Sciences; 2002.
  • [24] Cajo JF, Braak CJF, Šmilauer P. CANOCO Reference manual and CanoDraw for Windows user’s guide. Software for Canonical Community Ordination (version 4,5). Wageningen and Česke Budĕjovice: Biometris; 2002.
  • [25] Lepš J, Šmilauer P. Multivariate Analysis of Ecological Data using CANOCO. Cambridge: Cambridge University Press; 2003.
  • [26] Arczyńska-Chudy E. Małe zbiorniki śródpolne jako bariery biogeochemiczne i bogactwo fitocenotycznej różnorodności [Small in-field water bodies as biogeochemical barrieirs and abundance of phytocenotic diversity]. Doctoral dissertation. Poznań: The August Cieszkowski Agricultural University of Poznań; 2007.
  • [27] Bosiacka B, Radziszewicz M. Roślinność śródpolnych zagłębień bezodpływowych w mieście i gminie Kołobrzeg. [The vegetation of mid-fieid depressions without outflow in the city and commune of Kołobrzeg]. Badania fizjograficzne nad Polską Zachodnią. Seria B - Botanika, 2003;53:81-108.
  • [28] Markuszewska I. Śródpolne oczka wodne w rolniczym krajobrazie Ziemi Krotoszyńskiej [In-field small water bodies in the agricultural landscape of the Krotoszyn region]. Aura. 2002;6:14-15.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BPG8-0098-0051
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.