Analysis of Water Management of the Michalice Reservoir in Relation to Its Functions

• Autorzy: Wiatkowski M. , Rosik-Dulewska C. , Tymiński T.

Warianty tytułu

PL

Analiza gospodarki wodnej zbiornika Michalice w aspekcie jego założonych funkcji

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper focuses on the example of the Michalice reservoir located on the Widawa River. Its main functions are decreasing of flood danger beneath the reservoir, an availability of stored water in the basin for agriculture purposes and electric energy production, a creation of conditions for recreational use. Current water administration was analyzed. Special attention was paid to the proper use of the reservoir, and the benefits of its existence: the eutrophication rates, the classification of water, fish living and bathing purposes. It was affirmed that, the reservoir decreases the flood danger below the basin but it creates limited possibilities for recreation and pisciculture. Improper water management generates a danger of overflow onto the terrains around the reservoir. A small hydroelectric power station and fish ladder do not accomplish their tasks. Suggestions on how an improved water administration on the Michalice reservoir can occur are given.

PL

Na przykładzie zbiornika Michalice na rzece Widawie, którego założonymi funkcjami są zmniejszenie zagrożenia powodziowego poniżej zbiornika, wykorzystanie zgromadzonej w zbiorniku wody dla rolnictwa i do produkcji energii elektrycznej, stworzenie warunków do wypoczynku i rekreacji, przeanalizowano aktualną gospodarkę wodną. W pracy wykonano analizę odpływów wody ze zbiornika do rzeki Widawy, poziomów wody w zbiorniku i jakooeci wody retencjonowanej w zbiorniku. Szczególną uwagę zwrócono na ważne, z punktu widzenia prawidłowego użytkowania zbiornika walory użytkowe wody: ocenę eutrofizacji wód zbiornika, klasyfikację wód do bytowania ryb i do kąpieli. Stwierdzono, że zbiornik zmniejsza zagrożenie powodziowe poniżej zbiornika i stwarza ograniczone możliwości dla rekreacji i hodowli ryb. Niewłaściwa gospodarka wodna na zbiorniku stwarza jednak zagrożenie podtopień terenów wokół czaszy zbiornika. Mała elektrownia wodna i przepławka dla ryb nie spełniają stawianych im zadań. W pracy podano propozycje prawidłowych zasad gospodarki wodnej na zbiorniku Michalice.

Słowa kluczowe

EN

water reservoirs; water management; exploitation of reservoir; water quality

PL

zbiorniki wodne; gospodarka wodna; eksploatacja zbiornika; jakość wody

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Ecological Chemistry and Engineering. A
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 17, nr 11
• Strony: 1505--1516
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., rys.

Twórcy

autor

Wiatkowski M.

autor

Rosik-Dulewska C.

autor

Tymiński T.

• Department of Land Protection, University of Opole, ul. Oleska 22, 45–052 Opole, Poland, phone: [phone],

Bibliografia

• [1] Wiatkowski M., Głowski R., Kasperek R. and Kościański S.: Ocena sposobu użytkowania zbiorników zaporowych małej retencji na terenie województwa opolskiego. Nauka Przyroda Technologie, Melioracje i Inżynieria OErodowiska 2007, 1(2), 249–257.
• [2] Instrukcja Eksploatacji i Utrzymania Zbiornika Retencyjnego Michalice, cz. I–V, (Wyk. A. Dziuba), Namysłów 2000, 29 pp.
• [3] Drabiński A.: Uzasadnienie rolniczej funkcji projektowanego zbiornika retencyjnego na rzece Widawie w okolicach wsi Michalice gminy Namysłów, grudzień 1995, 25 pp.
• [4] Mioduszewski W. and £oś M. J.: Mała retencja w systemie ochrony przeciwpowodziowej kraju. Gosp. Wodna 2002, (2), 69–73.
• [5] Mioduszewski W.: Rola małej retencji w kształtowaniu i ochronie zasobów wodnych. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Inż. OErodow. 2004, XIII(502), 293–305.
• [6] Nyc K. and Pokładek R.: Rola małej retencji w kształtowaniu ilości i jakości wód. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Inż. OErod. 2004, XIII(502), 343–352.
• [7] Wiatkowski M., Rosik-Dulewska Cz. and Jesionek B.: Analiza gospodarki wodnej zbiornika Słup na Nysie Szalonej. Zesz. Prob. Post. Nauk Rolniczych 2009, (540), 117–127.
• [8] Dziewoński Z.: Rolnicze zbiorniki retencyjne. PWN, Warszawa 1973, 343 pp.
• [9] Ilnicki P.: Przyczyny, źródła i przebieg eutrofizacji wód powierzchniowych. Przegl. Komunal. 2002, 2(125), 35–49.
• [10] Pawełek J. and Spytek M.: £adunki biogenów wnoszone przez Rabę do Zbiornika Dobczyckiego w latach 2003–2005. Infrastrukt. i Ekol. Teren. Wiejsk. 2006, (3/1), 107–116.
• [11] Miernik W.: Wstępne wyniki badań nad przemianą związków organicznych i biogennych w małym zbiorniku wodnym. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich – Infrastructure and Ecology of Rural Areas, PAN, 2007, 4(1), 131–140.
• [12] Koc J. and Skwierawski A.: Uwarunkowania jakości wody małych zbiorników na obszarach wiejskich. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 2004, (499), 121–128.
• [13] Rast W. and Thornton J.A.: Trends in Eutrophication research and control. Hydrolog. Processes 1996, 10, 295–313.
• [14] Suchowolec T. and Górniak A.: Changes water quality in small reservoirs in agricultural landscape of northern Podlasie. Teka Komit. Ochr. Kształt. OErodow. Przyrod. 2006, 3, 195–202.
• [15] Wiatkowski M., Czamara W. and Kuczewski K.: Wpływ zbiorników wstępnych na zmiany jakości wód retencjonowanych w zbiornikach głównych. Monografia nr 67. Wyd. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2006, 121 pp.
• [16] ¯bikowski A. and ¯elazo J.: Ochrona środowiska w budownictwie wodnym, Materiały informacyjne. Ministerstwo Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa 1993.
• [17] Mioduszewski W.: Influence of small water reservoirs on groundwater level. Teka Komit. Ochr. Kształt. OErodow. Przyrod. 2006, 3, 136–140.
• [18] Pływaczyk L.: Mała retencja wodna i jej uwarunkowania techniczne, [in:] Ekologiczne aspekty melioracji wodnych, (ed.) L. Tomiałojć, Wyd. Instytutu Ochrony Przyrody PAN, Kraków 1995, pp. 141–148.
• [19] Wiatkowski M. and Kasperek R.: Gospodarka wodna i eksploatacja małego zbiornika wodnego „Adymacz” na rzece Prószkowski Potok. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 2008, (528), 457–466.
• [20] Rozporządzenie Ministra OErodowiska z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu instrukcji gospodarowania wodą. DzU 2006, nr 150, poz. 1087.
• [21] Dziennik Gospodarki Wodnej, Zbiornik Retencyjny Michalice na rzece Widawie, UM Namysłów, 2006.
• [22] Stan jakości wód Zbiornika “Michalice” w 2005 roku, Wojewódzki Inspektorat Ochrony środowiska w Opolu, Opole 2005, 25 pp.
• [23] Rozporządzenie Ministra OErodowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. DzU 2002, nr 241, poz. 2093.
• [24] Rozporządzenie Ministra OErodowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych. DzU 2002, nr 176, poz. 1455.
• [25] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach. DzU 2002, nr 183, poz. 1530.
• [26] Instrukcja Gospodarowania Wodą Na Zbiorniku Michalice, (wyk. A. Dziuba), Namysłów 2006, 28 pp.
• [27] Ciepielowski A.: Podstawy gospodarowania wodą. Wyd. SGGW, Warszawa 1999, 326 pp.
• [28] Bajkiewicz-Grabowska E.: Obieg materii w systemach rzeczno-jeziornych. Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2002, 274 pp.
• [29] Straškraba M. and Hocking G.: The Effect of Theoretical Retention Time on the Hydrodynamice of Deep River Valley Reservoirs. Int. Rev. Hydrobiol. 2002, 87(1), 61–83.
• [30] Kasperek R. and Wiatkowski M.: Terenowe badania funkcjonowania przepławki dla ryb na zbiorniku Michalice. Rocz. Ochr. OErodow., t. 10, Koszalin 2008, 613–622.
• [31] Kasza H.: Antropopresja a rozwój trofii wody w zbiornikach zaporowych. Mater. Konf. Nauk.: „Biologiczne aspekty funkcjonowania zbiorników zaporowych”. Akademia Rolnicza w Lublinie, 9–12 września 1999, 8–14.