Influence of Msciwojow Pre-Dam Reservoir on Water Quality in the Water Reservoir Dam and Below the Reservoir

• Autorzy: Wiatkowski M.

Warianty tytułu

PL

Wpływ zbiornika wstępnego Mściwojów na jakość wody w zbiorniku zaporowym i poniżej zbiornika

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents results of research carried out in the period of November 2006 – October 2008 and focused on the influence of the Msciwojow pre-dam reservoir on the quality of water in the main reservoir and below. The following water quality indicators were determined: NO3 –, NO2–, NH4+, PO4, water temperature, pH, electrolytic conductivity, dissolved oxygen and chlorophyll a. The measurements were carried out for the Msciwojow reservoir, located on the Wierzbiak river in Lower Silesia province (south-western part of Poland). Contribution of the pre-dam reservoir to the reduction of pollutants in water of the Wierzbiak and Zimnik rivers flowing into the main reservoir was analyzed. During the performed analyzes the following reductions of the main physico-chemical indicators in the pre-dam reservoir were observed, ie nitrates(V) by 69.9 %, phosphates by 32.9 %, nitrates(III) by 63.2 % and ammonia by 62.9 %. The increase of water temperature, pH and dissolved oxygen was also recorded. In the study the quality of water flowing into the Msciwojow reservoir, outflowing water and water stored in the pre-dam and in the main reservoir was assessed. The obtained results showed that the pre-dam reservoir contributed to the improvement of the quality of water flowing into the main reservoir. Proposals for defining dimensions of pre-dam reservoirs and designing principles were presented.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań, przeprowadzonych w okresie od listopada 2006 do października 2008 r., dotyczące wpływu zbiornika wstępnego na jakość wody w zbiorniku głównym Mściwojów i poniżej zbiornika. Pomiarami objęto następujące wskaźniki jakooeci wody: NO3–, NO2–, NH4+, PO4, temperaturę wody, pH, przewodność elektrolityczną (konduktywność), tlen rozpuszczony i chlorofil a. Badania przeprowadzono na zbiorniku Mściwojów zlokalizowanym na rzece Wierzbiak, w woj. dolnośląskim (Polska południowo-zachodnia). Influence of Msciwojow Pre-Dam Analizowano wpływ zbiornika wstępnego na zmniejszenie się zanieczyszczeń w wodach rzek zasilających zbiornik główny (Wierzbiak i Zimnik). Badania wykazały, że w zbiorniku wstępnym ma miejsce obniżanie się podstawowych wskaźników fizyczno-chemicznych wody: azotanów(V) o 69,9 %, fosforanów o 32,9 %, azotanów(III) o 63,2 % i amoniaku o 62,9 %. Zanotowano wzrost temperatury wody, odczynu i tlenu rozpuszczonego. W pracy przedstawiono ocenę jakości wód dopływających do zbiornika Mściwojów i z niego odpływających, wód retencjonowanych w zbiorniku wstępnym i głównym. Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono, że zbiornik wstępny przyczynia się do poprawy jakości wody dopływającej do zbiornika głównego. Podano propozycje zasad wymiarowania zbiorników wstępnych i zalecenia do ich projektowania.

Słowa kluczowe

EN

pre-dam; water reservoir; pre-dam reservoir efficiency; water quality; water protection

PL

zbiornik wstępny; zbiornik wodny; skuteczność zbiornika wstępnego; jakość wody

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Ecological Chemistry and Engineering. A
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 18, nr 2
• Strony: 289--300
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wiatkowski M.

• Department of Land Protection, University of Opole, ul. Oleska 22, 45–052 Opole, Poland,

Bibliografia

• [1] Nyc K. and Pokładek R.: Rola małej retencji w kształtowaniu ilości i jakości wód. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Inż. środow., 2004, XIII(502), 343–352.
• [2] Mioduszewski W.: Rola małej retencji w kształtowaniu i ochronie zasobów wodnych. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Inż. środow. 2004, XIII(502), 293–305.
• [3] Pływaczyk L.: Mała retencja wodna i jej uwarunkowania techniczne, [in:] Ekologiczne aspekty melioracji wodnych, Tomiałojć L. (ed.), Wyd. Inst. Ochrony Przyrody PAN, Kraków 1995, 141–148.
• [4] Miler A. T.: Stan obecny małej retencji wodnej oraz perspektywy jej rozbudowy na przykładowych terenach leśnych w Wielkopolsce. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich/Infrastruct. Ecol. Rural Areas, PAN, 2009, 4, 231–237.
• [5] Tucholski S., Duda M. and Skonieczek P.: Self-Purification of waters polluted with sewages in the retention reservoir. Ecol. Chem. Eng. 2007, 14(S2), 253–262.
• [6] Wiatkowski M., Czamara W. and Kuczewski K.: Wpływ zbiorników wstępnych na zmiany jakości wód retencjonowanych w zbiornikach głównych. Monografia nr 67. Wyd. Inst. Podstaw Inżynierii środowiska PAN, Zabrze, 2006, 121 pp.
• [7] Hejduk L. and Banasik K.: Zmienność stężenia fosforu w górnej części zlewni rzeki Zagożdżonki. Przegl. Nauk. Inż. Kształt. środow. 2008, 4(42), 57–64.
• [8] Koc J., Cymes I., Skwierawski I. and Szperek U.: Znaczenie ochrony małych zbiorników wodnych w krajobrazie rolniczym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2001, (476), 397–407.
• [9] Wiatkowski M. and Czerniawska-Kusza I.: Use of Jedlice preliminary reservoir for water protection of Turawa dam reservoir. Oceanolog. Hydrobiol. Stud. 2009, XXXVIII(1), 83–91.
• [10] Benndorf, J., Pütz K., Krinitz H. and Henke W.: Die Funktion der Vorsperren zum Schutz der Talsperren vor Eutrophierung. Wasserwirtschaft Wassertechnik 1975, 25(1), 19–25.
• [11] Benndorf J., Pütz K. and Kraatz W.: Zur Funktion der Vorsperren, Int. Symp. EUTROSYM ’76, Karl-Marx-Stadt, DDR, 1976, 25–41.
• [12] Benndorf, J., Hallebach R. and Pütz K.: Die Leistung von Vorsperren bei der Rückhaltung der Pflanzennährstoffe aus Abwässern und landwirtschaftlich genutzten Flächen. Limnologica (Berlin) 1976, 10(2), 617–622.
• [13] Pütz K. and Benndorf J.: The importance of pre-reservoirs for the control of eutrophication of reservoirs. Water Sci. Technol. 1998, 37(2), 317–324.
• [14] Czamara W., Czamara A. and Wiatkowski M.: The use of pre-dams with plant filters to improve water quality in storage reservoirs. Arch. Environ. Protect. 2008, 34, 79–89.
• [15] Kajak Z.: Hydrobiologia-Limnologia, Ekosystemy wód śródlądowych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2001, 360 pp.
• [16] Żbikowski A. and Żelazo J.: Ochrona środowiska w budownictwie wodnym. Mat. inf., Ministerstwo Ochrony środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa 1993.
• [17] Rozporządzenie Ministra środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych. DzU 2008, nr 162, poz. 1008.
• [18] Rozporządzenie Ministra środowiska z dnia 23 grudnia 2002 roku w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze Ÿródeł rolniczych, DzU 2002, nr 241, poz. 2093.
• [19] Wiatkowski M.: Poprawa jakości wód w zbiornikach małej retencji za pomocą osadników wstępnych, [in:] Zapobieganie zanieczyszczeniu, przekształcaniu i degradacji środowiska, Kasza H. (ed.), Zesz. Nauk. ATH w Bielsku-Białej, Inż. Włók. i Ochr. środow. 2006, 24(7), 326–335.
• [20] Skonieczek P. and Szymczyk S.: Redukcja zanieczyszczenia wód azotem w stawie zasilanym odpływami z oczyszczalni ścieków, Chem. Inż. Ekol. 2005, 12(3), 407–414.
• [21] Skonieczek P. and Koc J.: Role of preliminary reservoirs in reducing phosphorus inflow from agricultural and afforested catchment areas to the lake. Ecol. Chem. Eng. A 2008, 15(12), 1347–1357.
• [22] Vollenweider R. A.: Advances in defining critical loading levels for phosphorus in lake eutrophication. Mem. ISt. ital. Idrobiol. 1976, 33, 53–83.
• [23] Benndorf J.: A contribution to the phosphorus loading concept. Int. Revue ges. Hydrobiol. 1979, 64, 177–188.
• [24] Projekt zbiornika wodnego Mściwojów na rzece Wierzbiak, Instytut Inżynierii środowiska, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Wrocław 1995.
• [25] Ciepielowski A., Garbulewski K., Król P., Kubrak E. and Żbikowski A.: Small retention reservoirs. [In:] Podstawy Melioracji Rolnych, vol. 2., Prochal P. (ed.), Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, 420 pp.
• [26] Wiatkowski M. Hydrochemical conditions for localization of small water reservoirs on the example of Kluczbork reservoir. Arch. Environ. Protect. 2009, 35(4), 129–144.
• [27] DWA Regelwerk. Merkblatt DWA, Wirkung, Bemessung und Betrieb von Vorspereen zur Verminderung von Stoffeintraegen in Talsperren, Hennef 2005, 32 pp.