Wpływ ściółkowania ektopróchnicą na wzrost siewek brzozy brodawkowatej oraz występowanie roztoczy glebowych w warunkach nawodnień w szkółce leśnej Bielawy

• Autorzy: Rolbiecki S. , Klimek A. , Rolbiecki R. , Kuss M. , Fórmaniak A. , Ryterska H.

Warianty tytułu

EN

Effect of mulching with ectohumus on the growth of white birch seedlings in two-years production cycle and on the occurrence of soil mites (Acari) under irrigation at forest nursery Bielawy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu ściółkowania ektopróchnicą pozyskaną z boru świeżego na wzrost siewek brzozy brodawkowatej oraz na występowanie roztoczy (Acari) glebowych, w warunkach prowadzenia nawodnień deszczownianych. Doświadczenie jednoczynnikowe przeprowadzono w latach 2008-2009 w szkółce leśnej Bielawy koło Torunia, w Nadleśnictwie Dobrzejewice. Doświadczenie zostało założone metodą losowanych bloków, w czterech powtórzeniach. Badanym czynnikiem było ściółkowanie przeprowadzone (wrzesień 2008) w dwóch wariantach (C - kontrola - bez ściółkowania; S - ściółkowanie). Ściółkowanie zostało wykonane na wybranych zależnie od układu doświadczenia poletkach świeżą próchnicą nadkładową, którą pozyskano (w dniu jej aplikacji w szkółce) z siedliska boru świeżego. W substracie tym występowała liczna, żywa mezofauna glebowa. Zastosowano dawkę 100 m3 ha-1, rozkładając ektopróchnicę w miarę równą warstwą w poszczególnych międzyrzędziach siewek brzozy stosownego pasa, a następnie zmieszano ją z warstwą gleby do głębokości ok. 1-2 cm. Cała powierzchnia doświadczeń była nawadniana przy użyciu deszczowni stałej ze zraszaczami NAAN 5035. Nawadnianie prowadzono zgodnie z wytycznymi nawadniania szkółek leśnych na powierzchniach otwartych. Wzrost siewek określano w październiku 2008 i 2009 r. Mierzono wysokość siewek (cm), średnicę w szyi korzeniowej (mm) oraz masę części nadziemnych (g). Wycinki gleby do badań akarologicznych pobierano czterokrotnie (w czerwcu i październiku w kolejnych latach), każdorazowo po 10 próbek z wariantu doświadczenia. Otrzymane wyniki opracowano statystycznie, wykorzystując test Fishera-Snedecora dla stwierdzenia istotności działania czynników doświadczenia oraz - w celu porównania otrzymanych różnic - test Tukey'a. Obliczenia przeprowadzono przy użyciu pakietów Statistica i ANALWAR-5.FR. Nie stwierdzono statystycznie udowodnionego wpływu ściółkowania na wybrane cechy wzrostu siewek brzozy brodawkowatej w pierwszym roku. Ściółkowanie istotnie zwiększyło wysokość, średnicę i świeżą masę części nadziemnych dwuletnich siewek. Ściółkowanie wyraźnie dodatnio wpłynęło na liczebność roztoczy (Acari) glebowych oraz różnorodność gatunkową mechowców (Oribatida).

EN

The aim of the study was to determine the influence of mulching with organic matter obtained from the surface of fresh coniferous forest on the growth of seedlings of white birch as well as on the occurrence of soil mites (Acari) under conditions of sprinkler irrigation. Experiment was carried out in 2008-2009 at forest nursery Bielawy near Toruń (Forest District in Dobrzejewice). The experiment was established as the one-factorial trial with four replications. The studied factor was mulching used in September 2008 in two variants: C-control - without mulching, S - mulching. Mulching with litter obtained from fresh coniferous forest was done - after emergence of white birch seedlings - with the dose of 100 m3 ha-1. The whole area was irrigated with the use of sprinklers NAAN 5035. Terms of irrigation and water rates were established according to directives for irrigation in forest nurseries on bare areas. The growth of seedlings was measured in October 2008 and 2009. The height of seedlings (cm), shoot diameter (mm) and the fresh mass of the above ground parts (g) were determined. Soil samples for acarological study were taken four times (in June and October in successive years); ten samples from each variant of the experiment were taken in every time. The data were statistically processed by analysis of variance. Fisher-Snedecor test was used to determine the significance of experimental factors, and Tukey test was used to define significant differences between combinations. Calculations were conducted with the use of programmes Statistica and ANALWAR-5.FR. It was found that the measure of mulching did not influence significantly on the chosen parameters of growth of one-year old seedlings. Mulching significantly increased the height, diameter and the fresh mass of the above-ground parts of two-year old seedlings. Mulching differentiated the density and the species-diversiry of mites, especially the oribatida mites.

Słowa kluczowe

PL

szkółka leśna; ściółkowanie; nawadnianie; brzoza brodawkowata; Acari; Oribatida

EN

forest nursery; mulching; irrigation; white birch; Acari; Oribatida

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 19, nr 2
• Strony: 73--80
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Rolbiecki S.

autor

Klimek A.

autor

Rolbiecki R.

autor

Kuss M.

autor

Fórmaniak A.

autor

Ryterska H.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J. J..Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Rolnictwa i Biotechnologii, Katedra Melioracji i Agrometeorologii, 85-029 Bydgoszcz, ul. Bernardyńska 6

Bibliografia

• 1. Aleksandrowicz-Trzcińska M., 2004. Kolonizacja mikoryzowa i wzrost sosny zwyczajnej (Pinus syluestris L.) w uprawie założonej z sadzonek w różnym stopniu zmikoryzowanych. 3,5-15.
• 2. Axelsson B., Lohm U., Lundkvlst H., Persson T., Skóglund J., Wiren A., 1973. Effects of nitrogen fertilisation on the abundance of soil fauna populations in a Scots pine stand. Research Notes, Royal Coli. of Forestry, 14, 5-10.
• 3. Berthet P., Gerard G., 1965. A statistical study of microdistribution of Oribatei (Acari) I. The distribution pattern. Oikos 16, 214-227.
• 4. Hanlon R. D., Anderson J. M., 1979. The effects of Collembola grazing on microbial activity in decomposing leaf litter. Oecologia 38, 93-99.
• 5. Hanlon R. D., Anderson J. M., 1980. The influence of macroarthropod feeding activities on microflora in decomposing leaf litter. Soil Biol. Biochem. 12, 255-261.
• 6. Klimek A., 2000. Wpływ zanieczyszczeń emitowanych przez wybrane zakłady przemysłowe na roztocze (Acari) glebowe młodników sosnowych, ze szczególnym uwzględnieniem mechowców (Oribatida). Wyd. Uczln. ATR w Bydgoszczy, Rozprawy 99, s. 93.
• 7. Klimek A., Pokora J., 2009. Roztocze (Acari) glebowe upraw sosnowych i brzozowych na gruntach leśnych oraz porolnych na siedlisku boru świeżego w Borach Tucholskich. W: Diagnozowanie stanu środowiska. Metody badawcze - prognozy. Kompleksowe badania i ochrona środowiska naturalnego. BTN, Bydgoszcz, 95-103.
• 8. Klimek A., Rolbiecki St., Rolbiecki R., Malczyk P. 2009. Impact of chosen bare root nursery practices on white birch seedling quality and soil mites (Acari). Polish J. of Environ. Stud. 18,6, 1013-1020.
• 9. Klimek A., Seniczak S., 1993. Akarofauna (Acari) glebowa boru świeżego z runem mszystym i bez runa w rejonie oddziaływania zanieczyszczeń Zakładów Azotowych Włocławek I. Zesz. Nauk. ATR w Bydgoszczy, Zootechnika 24,125-135.
• 10. Lussenhop J., 1992. Mechanisms of microarthropod-microbial interactions in soil. Adv. Ecol. Res. 23, 1-33.
• 11. Magurran A. E. 1988. Ecological diversity and its measurement. Chapman & Hali, London, 1-179.
• 12. Olszanowski Z., Rajski A., Niedbała W., 1996. Roztocze - Acari. Mechowce - Oribatida. Wyd. Sorus, Katalog fauny Polski Cz. XXXIV, tom 9, Poznań, s. 243.
• 13. Pierzgalski E., Tyszka J., Boczoń A., Wiśniewski S., Jeznach J., Żakowicz S. , 2002. Wytyczne nawadniania szkółek leśnych na powierzchniach otwartych. Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Warszawa, 1-63.
• 14. Rolbiecki St., Klimek A., Rolbiecki R., Kuss M. 2009. Wstępne badania nad wpływem wybranych zabiegów ulepszających na wzrost jednorocznych siewek sosny zwyczajnej oraz występowanie roztoczy (Acari) glebowych w szkółce leśnej w warunkach nawodnień. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 5/2009, 155-166.
• 15. Rolbiecki St., Klimek A., Rolbiecki R., Kuss M., Fórmaniak A., Ryterska H. 2010. Wzrost siewek ściółkowanej brzozy brodawkowatej i sosny zwyczajnej w warunkach nawodnień w szkółce leśnej Bielawy w Nadleśnictwie Dobrzejewice. W: Diagnozowanie stanu środowiska. Metody badawcze - prognozy. Prace Komisji Ekologii i Ochrony Środowiska Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Tom IV, 237-246.
• 16. Rolbiecki St., Rolbiecki R., Klimek A. 2005. Wpływ mikronawodnień i nawożenia organicznego na produkcję jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej (Betula uerrucosa Ehrh) z udziałem zabiegu zoomelioracji. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 506, 345-353.
• 17. Rolbiecki St., Rolbiecki R., Klimek A. 2006a. Porównanie wpływu deszczowania i mikronawodnień na produkcję jednorocznych sadzonek brzozy brodawkowatej w warunkach zoomelioracji. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 2/2/2006, 105-117.
• 18. Rolbiecki St., Rolbiecki R., Klimek A. 2006b. Porównanie wpływu deszczowania i mikronawodnień na produkcję dwuletnich sadzonek brzozy brodawkowatej w warunkach zoomelioracji. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXX, Roln. 66, 315-321.
• 19. Rolbiecki St., Rolbiecki R., Klimek A. 2008. Wpływ mikronawodnień i nawożenia organicznego na produkcję dwuletnich sadzonek brzozy brodawkowatej (Betula verrucosa Ehrh.) z udziałem zabiegu zoomelioracji. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 528, 283-291.
• 20. Seniczak S., 1979. Fauna mechowców (Acari, Oribatei) jako indykator biologicznych właściwości próchnic leśnych. Pr. Kom. Nauk. PTG V/37, 157-166.
• 21. Skubała P., 2002. Rozwój fauny roztoczy na hałdach, czyli jak przyroda walczy z przemysłem. Kosmos - Problemy Nauk Biologicznych 51/2, 195-204.
• 22. Szołtyk G., Hilszczańska D., 2003. Rewitalizacja gleb w szkółkach leśnych. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa, 1-44.