Wykorzystanie analizy specjacyjnej do określenia biodostępności związków chromu, miedzi i kobaltu w glebie

• Autorzy: Rochel R. , Kwapuliński J.

Warianty tytułu

IT

Uuse of sequential extraction to qualification bioaccesible chromium, copper and cobalt compounds in soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analizowano wykorzystanie badań specjacyjnych do oceny biodostępności wybranych metali ciężkich. Określono zawartość związków chromu, kobaltu i miedzi w glebie pochodzącej terenów znajdujących się w zasięgu oddziaływania zakładów hutniczych. Glebę zbierano na terenie Bukowna, Miasteczka Śląskiego, Katowic - Szopienic i Sosnowca. Badano emisję zarówno z zakładów hutnictwa metali żelaznych jak i nieżelaznych. Określono ogólną zawartość związków chromu, kobaltu i miedzi w glebie. Analizę specjacyjna przeprowadzono metodą Rudd'a. Określono sześć form chemicznych związków badanych metali. Szczególną uwagę zwrócono na występowanie badanych metali w formach cechujących się dużą biodostępnością - wymiennej i zaadsorbowalnej. Zawartość związków chromu, kobaltu i miedzi w glebie oznaczono za pomocą metody AAS. Rezultaty badań wykazały, że na badanym terenie występowanie związków chromu, kobaltu i miedzi jest zróżnicowane.

EN

The analysis to use sequential extraction to evaluation bioaccesible to choose heavy metals. Describe of chromium, cobalt and copper compounds in soil from areas located in rangę influence of metallurgical plant. The soil was sampled on the Bukowno, Miasteczko Śląskie, Katowice-Szopienice and Sosnowiec areas. Investigated of metals emission from iron metallurgical plant and zinc smelter. Describe the total concentration of chromium, cobalt and copper compounds in soil. Sequential extraction was take of Rudd's method. Describe six chemical form of investigation metal compounds. Especially to pay attention to occurrence in high bioaccesible forms investigated metals - exchangeable and adsorbed. Chromium, cobalt and copper compounds content in soil was determinated use AAS method. The results of research shows that occurrence chromium, cobalt and copper compounds in soil from investigated areas is diverse.

Słowa kluczowe

PL

chrom; miedź; kobalt; gleba; specjacja

EN

chromium; copper; cobalt; soil; sequential extraction

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 15, nr 6
• Strony: 260--266
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Rochel R.

autor

Kwapuliński J.

• Śląski Uniwersytet Medyczny, Wydział Farmaceiityczny, Katedra 41-200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4 Zakład Toksykologii,

Bibliografia

• 1. Singh S.R, Tack F.M. Verloo M.G., 1998, Heayy metal fractionation and extractability in dredged sediment derived surface soils, Water Air and Soil Pollution, 102, 313-328.
• 2. Porębska G., Gworek B., 1999, Ocena przydatności roślin w remediacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi, Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• 3. Norseth T., 1994, Environmental pollution around nickel smelters in the Kola Peninsula (Russia), The Sci Total Environment 148, 103-108.
• 4. Barcan V., Kovnatsky E., 1998 Soil surface geochemical anomaly around the copper-nickel metallurgical smelter, Water, Air and Soil Pollution 103,197-218.
• 5. Scocart P.O., Meeus-Verdinne K., DeBorger R., 1983 Mobility of heavy metals in polluted soils near zinc smelter, Water, Air and Soil Pollution, 20, 451-463.
• 6. Ustyak S., Petrikova V., 1996 Heavy metal pollution of soil and crops in Northern Bohemia, Applied Geochemistry, 11, 77-80.
• 7. Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z., 1991, Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• 8. Siuta J., 1995, Zawartość i znaczenie występowania metali ciężkich w glebie. Gleba - diagnozowanie stanu i zagrożenia. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• 9. Kicińska-Świderska A., 1998, Ołów w glebach i wybranych roślinach na terenach oddziaływania przemysłu metalurgicznego. Ołów w środowisku - problemy ekologiczne i metodyczne. Zeszyty Naukowe Komitetu „Człowiek i Środowisko" PAN.
• 10. Kocjan R., Kot A., Ptasiński H., 2002, Zawartość chromu, cynku, miedzi, niklu, kadmu i ołowiu w glebach z terenów Stalowej Woli, Bromat. Chem. Toksykol., XXXV, 127-131.
• 11. Rudd T., Lake D., Mehorta J., Sterritt R.M., Kirk P.W., Campbell J.A., Lester J.N., 1988, Characterization of metal forms in sewage would to chemical extraction and progressive acidification, Sci. Total Environ, 74, 149-170.
• 12. Rochel R., Kwapuliński J., Paukszto A., Kowol J., Mirosławski J., Ahnert B., Trzcionka J., Goszyk E., Linkarczyk G., 2003, Występowanie cynku w roślinach leczniczych i glebie w warunkach jego dużej permanentnej emisji, na przykładzie Huty Cynku „Miasteczko Śląskie", Problemy ekologii, VII, 5{41), 222-227.
• 13. Turek M., Korolewicz T., Ciba J., 2003, Specjacja i usuwanie metali ciężkich ciężkich gleby, Sympozjum Naukowe „Chemia w służbie ekologii", Ustroń.