Etery tert-butylowe w środowisku

• Autorzy: Gackowska A. , Gaca J.

Warianty tytułu

EN

Tert-butyl ethers in environment

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule przeanalizowano doniesienia literaturowe dotyczące błokomponentów paliw ciekłych ze szczególnym uwzględnieniem eterów tert-butylowych. Przedstawione zostały ich właściwości użytkowe i korzyści wynikające z zastosowania tego typu związków jako dodatków-tlenowych do benzyn silnikowych. Wprowadzenie eterów do praktyki znalazło swoje reperkusje w zanieczyszczeniu środowiska. Omówiono wzrastające zanieczyszczenie wód, jak i powietrza, eterami. W celu wyjaśnienia obecności eterów tert-butylowych w środowisku scharakteryzowane zostały ich źródła przenikania. Zaprezentowano wyniki badań udziału eterów (ert-butylowo-metylowego (MTBE), tert-butylowo-etylowego (ETBE) i tert-amylowo-metylowego (TAME) w reakcjach z rodnikiem hydroksylowym. W niniejszej pracy omówiono procesy biodegracacji eterów terf-butylowych. Wykazano wpływu jonu chlorkowego i czynnika utleniającego na przemiany ETBE i MTBE obecne w środowisku wodnym. Przedstawiono schemat przemian eterów tert-butylowych w układzie Cl: H2O2, w wyniku których powstają toksyczne produkty chloroorganiczne.

EN

The scientific publications concerning biocomponents added to the liquid fuels have been analyzed making a particular allowance for tert-butyl ethers. Their functional properties as well as the advantages resulting from the application of these compounds as the oxygen additives to the motor petrol have been characterized. Introduction of ethers into practice found its repercussions in the environment pollution. An increasing pollution both of waters and air with ethers have been discussed. In order to explain presence of tert-butyl ethers in environment, the sources of their penetration have been characterized. The results of studies on the effect of presence of tert-butyl-methyl ether (MTBE), tert-butyl-ethyl ether (ETBE) and tert-amyl-methyl ether (TAME) in reaction with hydroxyl radical have been presented. In this paper, processes of biodegradation of tert-butyl ethers have been talked over. The effect of chloride ion and oxidizing agent on ETBE and MTBE conversions in water medium has been demonstrated. The scheme of conversions of tert-butyl ethers in the system Cl :H2O2, resulting in formation of toxic chloroorganic products has been presented.

Słowa kluczowe

PL

etery tert-butylowe; zanieczyszczenia środowiska; utlenianie; hydroliza; biodegradacja; jony chlorkowe

EN

tert-butyl ethers; environment pollution; oxidation; hydrolysis; biodegradation; chloride ions

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 15, nr 6
• Strony: 207--211
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Gackowska A.

autor

Gaca J.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej, Katedra Chemii i Ochrony Środowiska, 85-326 Bydgoszcz, ul. Seminaryjna 3

Bibliografia

• 1. Donna L., Drogos P.E, Mealey's MTBE Conference Marina del Rey, CA May 11-12, 2000, Santa Clara Valley Water District MTBE v. Other Oxygenates,
• 2. Surygała J., Śliwka E., Przem. Chem., 81/2 115-118 (2002),
• 3. Kotowski W., Witczak S., Grabiński Cz., Przem. Chem., 73/7 265-267 (1994),
• 4. Bednarek E., Małysz J., Kossowicz L., Przem. Chem., 76/3 85-86 (1997),
• 5. Grzeczkowski S., Pilarczyk J., Chojecki J., Sałacki W., „Zastosowanie eterów trzeciorządowych jako komponentów benzyny silnikowej" , Materialy konferencyjne X seminarium: 150 lat przemysłu rafineryjnego od J. Łukasiewicza do PKN „Orlen" S.A., czerwiec 2003,
• 6. Fraczek K., Grzeczkowski S., Chojecki J., Ciok J., Przem. Chem., 82/5 359-364 (2003),
• 7. Grzyb R., Kotowski W, Przem. Chem., 80/5 182-185 (2001),
• 8. Delzer G.C, Zagorski J.S., Lopes T.J., Bosshart R.L., Water Resour. Invest (U.S. Geol. Surv) 96, 4145, (1996),
• 9. Eun-Ah Cho, Bailer J., Oris J.T., Environ. Sci. Technol, 37, 1306 (2003),
• 10. Achten C., Puttman W., Environ. Sci. Technol., 34, 1359-1364, (2000),
• 11. Squillace P. J., Zagorski J. S., Wilber W. G., Price C. V., Environ. Sci. Technol., 30, 1721-1730, (1996),
• 12. Hartley W. R., Englande A. J., Harrington Jr. and D.J., Wat Sci. Tech. Vol.39, No. 10-11, pp. 305-310 (1999),
• 13. Williams, P.R.D., P.K. Scott, P. J. Sheehan, and D.J. Paustenbach. 2000. A probabilistic assessment of household exposures MTBE in California drinking water. Human and Ecological Risk Assessment, 6(5):827-849,
• 14. Delzer G. C., Zagorski J. S., Lopes T. J., Bosshart R. L., Occurrence of The Gasoliric Oxygenate MTBE and BTX Compounds in Urban Stormwater in the United States; Water-Resources Investigations Re-port 96-4145; U.S. Geological Survery ; 1996.
• 15. Achten C., Kolb A., Puttman W., Environ. Sci. Technol., 36, 3652-3661, (2002),
• 16. Dalie M.S., Koch B., Losee R.F., Crofts E.W., Davis M.K. Am. Water Works Assoc. J. 92/ 8, 42, (2000),
• 17. Acero Juan L., Haderlein Stefan B., Schmidt Torsten C., Suter Mare J.F., URS von Gunten, Environ. Sci.Technol. 35, 4252-4259, (2001),
• 18. CTRelly Krik T., Moir M.E., Taylor C. D., Hyman M. R., Environ, Sci. Technol., 35, 3954-3961, (2001),
• 19. Karta charakterystyki, Merck, (2000),
• 20. The Health Effects Institute"A Partnership of the U.S. Environmental Protectton Agency and Industry" The Potential Health Effects of Oxygenates Ad-ded to Gasoline, A Review of the Current Literature (A Special Report of the Institute's Oxygenates Evaluation Committee ) Cambridge, MA (1996),
• 21. Bóhm H., Baronnet F., El Kadi B., Phys. Chem.Chem. Phys., 2, pp.1929-1933, (2000),
• 22. Ali-Safarzaden-Amiri, Wat. Res. Vol. 35, No. 15, pp. 3706-3714 (2001),
• 23. Chang P. B. L., Young T. M., Wat. Res. Vol. 34, No. 8, pp. 2233-2240 (2000),
• 24. Barreto R. D., Gray K. A,, Anders K., Wat. Res. Vol. 29, No. 5, pp. 1241-1248 (1995),
• 25. Salanitro J.P. Current Opinion In Biotechnology, Vol.6, pp. 337-340 (1995),
• 26. Stefan R. J., McClary K., Vainberg S., Condee C. W., Appl. Environ. Mic.robiol.Vol. 63, No. 11, pp.4216-4222, (1997),
• 27. Gaca J., Gackowska A., Drost A., „Produkty degradacji eteru etylo-tert-butylowego w obecności jonów chlorkowych" Zjazd PTCh-em Lublin 2003,
• 28. Gaca J., Gackowska A., Drost A. „Etery tert-butylowe w środowisku", Mikrozanieczyszczeriia w środowisku człowieka - materialy konferencyjne, Politechnika Częstochowska 25-27 czerwca 2003,
• 29. Gackowska A., Gacą J., Drost A., Productcts of etyl-tert-butyl ether (ETBE) degradation in the presence of chloride ions, Annals of the Polish Chemical Society vol. 2, 783 (2003)