Zanieczyszczenia ołowiem gleby, roślin oraz wód Radwi i Parsęty w Karlinie

• Autorzy: Maciejewska M. , Wybieralski J.

Warianty tytułu

EN

Lead contamination of the soil, plants and water of Radew and Parsęta Rivers at Karlino

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad zawartością ołowiu w glebie, roślinach i wodach Radwi i Parsęty w Karlinie. Badania prowadzono w latach 2003-2005 (wiosną i jesienią) przy wybranych szlakach komunikacyjnych w Karlinie, w rejonach oddziaływania zakładów produkcyjnych, w parkach i wodach przepływających przez miasto. Spośród roślin wybrano: wiechlinę łąkową, koniczynę białą, turzycę owłosioną i mniszka pospolitego. Rośliny podzielono na część nadziemną i korzeń. Stwierdzono, że gleby położone w miejscach o największym nasileniu ruchu samochodowego charakteryzowały się podwyższoną w stosunku do naturalnego poziomu zawartością ołowiu. Najwięcej ołowiu zgromadziły korzenie turzycy owłosionej rosnącej na trawniku w pobliżu skrzyżowania dróg na trasie Szczecin-Białogard, najmniej części nadziemne mniszka pospolitego zebranego na łące usytuowanej w rozwidleniu ujścia Radwi do Parsęty. Na większości stanowisk większe Ilości ołowiu stwierdzono w glebie i roślinach zbieranych jesienią i w trzecim roku badań. W wodach zlewni Parsęty w Karlinie stwierdzono ponad dwukrotnie większe od dopuszczalnych norm zawartości ołowiu.

EN

The paper presents the results on research of lead concentration in soil, plants and water of Radew and Parsęta rivers at Karlino. The research was carried out during spring and autumn of 2003-2005 along selected transport routes, in regions with industrial estates, in parks and in water floats over the Karlino town. These plants were: Poa pratensis, Trifblium repens Carex hirta and Taraxacwn offlcinale. The plants were partitioned for overground part and root. It was proven that soils located in places, where the concentration of traffic is the biggest, are characterised by lead ąuantity increase in comperission with natural level. Roots of Carex hirta, which is growing on lawn nearby crossroads between Szczecin - Białogard, have gathered the biggest amount of lead, whereas the smallest amount of lead contain overground parts of Taraxacum officinale, collected from lawn situated in fork of the mouth of Radew, where the river is connecting with Parsęta river. In majority of possitions, the bigger amount of lead are contained in soils and plants collected in autumn and in the third year of the research. In waters of Parsęta in Karlino was detected over doubly bigger contains of lead than in permissive norms.

Słowa kluczowe

PL

Karlino; ołów; gleba; rośliny; rzeka Radew; rzeka Parsęta

EN

Karlino; lead; soil; plants; Radew river; Parsęta River

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2007
• Tom: R. 15, nr 4
• Strony: 139--145
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., tab.

Twórcy

autor

Maciejewska M.

autor

Wybieralski J.

• Akademia Rolnicza w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Katedra Chemii Ogólnej, 71-434 Szczecin, ul. J. Słowackiego 17

Bibliografia

• 1. Jeżewski R. (2003): Ludzie i żywioł. Ekopartner 8/9(142/143)30-31.
• 2. Zdzieniecka-Grzona K. (1997): A to Karlino właśnie. Inf. Ośrod. Doradź. Roln. Bonin 03, 17-18.
• 3. Maciejewska M., Wybieralski J. (2004): Pierwiastki śladowe w roślinach z terenu zakola ujścia Radwi do Parsęty w Karlinie. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 502(11), 919-926.
• 4. Malej J., Hołubowicz D. (1996): Badania technologiczne nad oczyszczaniem ścieków z Zakładu Płyt Pilśniowych „ALPEX" w Karlinie. Zesz. Nauk. Wydz. Bud. P. Koszal. Nr 11, 77-87.
• 5. Jagiełło A., Bożym M., Wacławek W. (2003): Zawartość metali ciężkich w glebie i roślinach dziko rosnących usytuowanych przy trasach komunikacyjnych Opola. Ekologia i Technika, Vol. XI, nr 2, 20-24.
• 6. Maciejewska M., Piasectó J., Cyran A. (1995): Akumulacja ołowiu w glebie i trawie na terenie miasta Szczecina. Rocz. Nauk Rol., ser. A, T. 111, Z. 1-2, 189-195.
• 7. Roszyk E., Roszykowa S. (1975): Ołów w glebach i roślinach w pobliżu dróg na terenie Wrocławia. Roczn. Glebozn., 26(1), 177-183.
• 8. Wierzchowska-Renke K. (1998): Metale ciężkie w roślinach rosnących na przydrożach. Chem. Inż. Ekol., 5(1-2), 105-111.
• 9. Pinta M. (1977): Absorpcyjna Spektrometria Atomowa. PWN Warszawa.
• 10. Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z. (1991): Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. IOŚ, Warszawa.
• 11. Kaniuczak J., Trąba Cz., Godzisz J. (2003): Zawartość ołowiu i kadmu w glebach i roślinach przy wybranych szlakach komunikacyjnych regionu zamojskiego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 493(1), 133-138.
• 12. Trzaskoś M., Dzida M. (1995): Metale ciężkie w glebach na łąkowo-pastwiskowych terenach przyległych do autostrady. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 421 a, 361-365.
• 13. Kabata-Pendias A. (1993): Behavioral properties of Trace metals in soils. Appl. Geochem. Suppl.2, 3-9.
• 14. Kabata-Pendias A., Pendias H. (1993): Biogeoche-mia pierwiastków śladowych. PWN Warszawa.
• 15. Kabata-Pendias A., Motowicka-Terelak T., Pio-trowska M., Terelak H., Witek T. (1993): Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. IUNG Puławy.
• 16. Wybieralskl J., Maciejewska M. (1999): Występowanie metali ciężkich na gruntach przylegających do pasa granicznego w Kołbaskowie, Lubieszynie i Osinowie Dolnym. Chem. Inż. Ekolog. T. 6, Nr 9, 921-929.
• 17. Wybieralski J., Maciejewska M. (2001): Badania poziomu zanieczyszczeń metalami ciężkimi gleby i roślin na terenach przygranicznych w Rosówku koło Szczecina. Chem. Inż. Ekolog. T. 8, Nr 7, 741-748.
• 18. Jarosz W. (1994): Zanieczyszczenie metalami ciężkimi traw rosnących na obrzeżach dróg. Medycyna Wet. 50(1): 23-26.
• 19. Lipiec A., Matras J. (2000): Zawartość ołowiu i kadmu w roślinności z trwałych użytków zielonych położonych w sąsiedztwie drogi Lublin-Warszawa. Materialy seminaryjne IMUZ 45, 95-99.
• 20. Maciejewska M. (2004): Zawartość Pb, Cu, Zn i Fe w runi łąkowej z terenów narażonych na wpływ lokalnego przemysłu i składowisk odpadów w gminie Gryfino. Folia Univ. Agric. Stetin. Agric. 242 (98), 81-86.
• 21. Maciejewska M., Wybieralski J. (2005): Zawartość wybranych składników mineralnych w roślinach zebranych w okolicy Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU). J. Elementol. 10(4), 939-949.
• 22. Morel J.L., Menech M., Gueckert A. (1986): Measurement of Pb, Cu and Cd binding with mucilage exudates from maize (Zea mays L.) roots. Biology and Fertility of Soils 2, 29-34,
• 23. Baranowska-Morek A., Moes J., Wierzbicka M. (2005): Ołów w korzeniach roślin - pobieranie, transport i detoksykacja w ścianach komórkowych. Obieg pierwiastków w przyrodzie. Monografia. T.III, 305-310.
• 24. Heese T., Modzelewski T., Lampart-Kałużniacka M. (1996): Stan sanitarny Parsęty i jezior przymorskich Jamna i Bukowa. Zesz. Nauk. Wydz. Bud. Inż. Śród. P. Koszal. 11, 33-76.
• 25. Kostrzewski A., Mazurek M., Zwoliński Z. (1993): Sezonowa zmienność składu powierzchniowego wód Górnej Parsęty [Pomorze Zachodnie] jako odzwierciedlenie funkcjonowania systemu zlewni. Zesz. Nauk. PAN Kom. Nauk. Pręż. Człow. Śród. 6, 79-99.
• 26. Wybieralski J., Maciejewska M. (2003): Skażenie metalami ciężkimi gleby i wód portowych w Świnoujściu. Chem. Inż. Ekol. T.10, Nr Sl, 182-187.