Wybrane zagadnienia występowania i współwystępowania Ni w grzybach pochodzących z terenu Beskidu Zachodniego i Wyżyny Śląskiej

• Autorzy: Nogaj E. , Kwapuliński J. , Fischer A. , Linkarczyk-Paszek G.

Warianty tytułu

EN

Selected problems of opccur and cooccurrance of Ni in fungi growing at west Beskidy mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące występowania Ni w różnych gatunkach grzybów wielkoowocnikowych pochodzących z terenów Polski południowej. Przeciętna zawartość Ni w grzybach rosnących na terenie Beskidu Śląskiego okazała się największa - 1,30 ug/g. Natomiast najmniejsza ilość Ni dostrzeżono w grzybach pochodzących z terenu Wyżyny Śląskiej - 0,89 ug/g. Biorąc pod uwagę zawartość Ni w poszczególnych gatunkach grzybów, to najwyższą przeciętną zawartość Ni stwierdzono w trzonie czernidłaka pospolitego Coprinus atramentarius (7,77 ug/g) pochodzącym z Beskidu Śląskiego, a najmniejszą (0,29 ug/g) w kapeluszu mleczaja biel Lactarius piperatus, rosnącym na terenie Wyżyny Śląskiej. Określono także charakter wspólwystępowania Ni z innymi badanymi metalami (Cd, Co, Cr, Mn, Zn, Fe, Cu, Na, K, Ca, Mg). Dostrzeżono wprost proporcjonalne zmiany występowania Ni z Pb, Co, Cr, we wszystkich analizowanych regionach, natomiast odwrotnie proporcjonalne zmiany pojawiły się z Cd. Cu na Wyżynie Śląskiej.

EN

This paper shown results of Ni concentration in different species of fungi chosen areas of the West Beskidy Mountains. The most of Ni content was observed in stem of Coprinus atramentarius growing at Beskid Śląski and the least of Ni content was observed in cap of Lactarius piperatus from Wyżyna Śląska. Ni content relate from the change of Co, Cd, Cr, Cu, Mn, Zn, Fe, Mg, K, Na, Ca. The direct proportion changes concerning with Pb, Co, Cr at anlysed region. Ni correlation in inversely proportional with Co and Cu at fungi from Wyżyna Śląska was observed.

Słowa kluczowe

PL

kumulacja; grzyby; metale; nikiel; Polska Południowa

EN

cumulation; fungi; metals; nickel; southern Poland

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2008
• Tom: R. 16, nr 1
• Strony: 14--22
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Nogaj E.

autor

Kwapuliński J.

autor

Fischer A.

autor

Linkarczyk-Paszek G.

• Śląski Uniwersytet Medyczny, Wydział Farmaceutyczny, Katedra i Zakład Toksykologii, 41-200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4

Bibliografia

• 1. Lipka K., Falandysz J., Bielawski L., Brzostowski A., Wyrzykowska B. 2002, Cynk i inne metale w grzybach wielkoowocnikowych zebranych z terenu Polski północnej. Cynk w środowisku - problemy ekologiczne i metodyczne. Zeszyty Naukowe Komitetu Człowiek i środowisko PAN, 33,391-396.
• 2. Mirosławski J., Kowol J., Kwapuliński J., Linkarczyk-Paszek G., Paukszto A., Rochel R., Łuckoś J., 2005, Zawartość manganu i żelaza w różnych gatunkach grzybów na terenie południowej Polski. Problemy Ekologii, 9, 6, 309-313.
• 3. Sarosiek J., Kwapuliński J., Mirosławski J., Wiechuła D., Rochel R., Iwanek K., Manasar A., Manderla J., 1997, Kumulacyjne właściwości wybranych gatunków grzybów z obszaru Wyżyny Żarkowsko—Częstochowskiej. Prace Botaniczne, LXXII, 71-83.
• 4. DubielA. 1992, Wpływ degradacji środowiska na zdrowie człowieka i zwierząt. Życie wcterenaryjne.7. 145-148.
• 5. Kowalewska L, Bielawski L., Falandysz J. 2007, Bromat. Chem. Toksykol. XL, 153-158.
• 6. Bielawski L., Danislewicz-Czupryńska D., Falandysz J. 2004, Roczn. PZH, 55, 91-96.
• 7. Seńczuk W. 2005, Toksykologia współczesna., PZWL, Warszawa 412-417.
• 8. Migula P. 1993, Kiedy metale ciężkie są szkodliwe. T VII, Biblioteczka Fundacji Ekologicznej „Silesia", Katowice.
• 9. Kimsa T., Cicpal R. 1995, Metale ciężkie w roślinach jako wskaźnik degradacji środowiska. Wydział środowi¬ska geograficznego i ochrony przyrody na obszarach zurbanizowanych i uprzemysłowionych. WBiOŚ, WNoZ UŚ, Katowice — Sosnowiec.
• 10. Marzec Z., Buliński R. 1986, Badanie zawartości niektórych pierwiastków śladowych w produktach spożyw-czych krajowego pochodzenia. Bromat. Chem. Toksykol. 19 (2), 84-87.
• 11. Grzybek J., Janczy B., Muszyńska B., Wiatr E. 1992, Zawartość ołowiu, kadmu l niklu oznaczona metodą spektroskopu absorpcji atomowej w wybranych gatunkach grzybów jadalnych rosnących w Polsce. Probl. Helg., 36, 19-21.
• 12. Lasota W., Florczak J. 1980, Poziom niektórych metali w grzybach. Probl. Hig. 97-109.
• 13. Yetter J. 1997, Chromium And Nickel Contents Of Some Common Edible Mushroom Species. Acta Allmentaria, 26 (2), 163-170.