Ekologiczne i fitochemiczne uwarunkowania wpływające na kumulację metali w roślinie

• Autorzy: Kowol K. , Kwapuliński J. , Fischer A. , Królak E. , Kosterska E. , Suchocka S. , Librowska J. , Jabłecka D.

Warianty tytułu

EN

Ecological and fitochemical conditionings, which influence on the accumulation of metal in plant

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono analizę wpływu ekologicznych i fitochemicznych czynników wpływających na kumulację metali przez rośliny. W związku z tym, iż gleba jest bardzo istotnym elementem cyklu migracyjnego pierwiastków i głównym ich źródłem dla roślin, w pracy przeanalizowano wpływ składu mineralogicznego skały macierzystej, odczynu gleby, zawartości materii organicznej na zawartość pierwiastków w roślinach. Uwzględniono także wpływ różnorodnych form występowania metali w glebie i zachodzące pomiędzy nimi relacje na rozmieszczenie pierwiastków fizjologicznych i toksycznych w roślinach. W pracy zwrócono ponadto uwagę na wpływ warunków otoczenia takich, jak wilgotność czy temperatura na pobieranie i gromadzenie pierwiastków przez różne rodzaje roślin.

EN

Ecological and phytochemical contamination influencing to accumulation of heavy metals by plants. In the work the analysis of the influence ecological and phytochemical condition to accumulation some heavy metals by plants were present. Analyzed following influencing parameters: pH of the soil, mineral composition of rock, contents of organic matter, speciation form of elements in soil, granulometric composition of given soil, interaction between elements during their sorption in root or leaves, humidity and temperature of soil, individual ability to accumulation and elements in some species of plants.

Słowa kluczowe

PL

roślina; gleba; metale; kumulacja; ekosystem

EN

plant; soil; metals; accumulation

• Wydawca: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe
• Czasopismo: Ekologia i Technika
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 18, nr 2
• Strony: 94--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys.

Twórcy

autor

Kowol K.

autor

Kwapuliński J.

autor

Fischer A.

autor

Królak E.

autor

Kosterska E.

autor

Suchocka S.

autor

Librowska J.

autor

Jabłecka D.

• Śląski Uniwersytet Medyczny, Katedra i Zakład Toksykologii, 41-200 Sosnowiec, ul. Jagiellońska 4

Bibliografia

• 1. Uziak S., Klimowicz Z., 2002, Elementy geografii gleby i gleboznawstwa. WUMCS, Lublin.
• 2. Gruca-Królikowska S., Wacławek W., 2006, Metale w środowisku cz. II. Wpływ metali ciężkich na rośliny. Chemia, Dydaktyka, Ekologia, Metrologia. Opole; 11, 1-2:40-54.
• 3. Paluch J., Pulikowski K., Trybała M., 2001, Ochrona wód i gleb. WAR, Wrocław.
• 4. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., 2007, Podstawy geochemii środowiska. WNT, Warszawa.
• 5. YanLoon G.W., Duffy S.J., 2007, Chemia środowiska. PWN, Warszawa.
• 6. Raczuk J., Tkaczuk C., 2003, Fosfor, żelazo oraz pierwiastki śladowe w poziomach próchniczych gleb ornych Polski Wschodniej oraz wybranych krajów Europy. IOŚ Warszawa, 135-140.
• 7. Zawadzki S., 1999, Gleboznawstwo. PWRiL, Warszawa.
• 8. Wacławek W., Moćko A., 2000, Specjacja metali ciężkich. Chemia, Dydaktyka, Ekologia, Metrologia, Opole, 1-2: 113-118.
• 9. Dziadek K., Wacławek W., :2005, Metale ciężkie (Zn, Cu, Ni, Pb, Cd) w środowisku glebowym. Chemia, Dydaktyka, Ekologia. Metrologia. Opole, 10, 1-2: 33-44.
• 10. Kozłowska M., 2007, Fizjologia roślin. PWRiL, Poznań.
• 11. Łaszewska A., Kowol J., Wiechuła D., Kwapuliński J., 2007, Kumulacja metali w wybra-nych gatunkach roślin leczniczych z terenu Beskidu Śląskiego i Beskidu Żywieckiego. Problemy Ekologii. 6: 285-291.
• 12. Skinder N.W., 1995, Chemia a ochrona środowiska. WSiP, Warszawa.
• 13. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokójska U., Prisunkiewicz Z. 2004, Badania ekologiczno-gleboznawcze. PWN, Warszawa.
• 14. Zarzycki R., Imbierowicz M., Stelmachowski M., 2007, Wprowadzenie do inżynierii i ochrony środowiska. WNT, Warszawa.
• 15. Poskrobko B., Poskrobko T., Skiba K., 2007, Ochrona biosfery PWE, Warszawa.
• 16. Szperliński Z., 2002, Chemia w ochronie i inżynierii środowiska. Oficyna WPW, Warszawa.
• 17. Juda-Rezler K., 2006, Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na środowisko. OPW, Warszawa.
• 18. Zawadzki J., Fabiańczyk P., 2005, Analiza korelacji i regresji między zawartością metali ciężkich a odczynem pH gleby na obszarze aglomeracji warszawskiej. IOŚ, Warszawa, 79-83.
• 19. Gworek B., 2006, Glin w środowisku przyrodniczym a jego toksyczność. Ochrona środowiska i zasobów naturalnych. IOŚ, Warszawa: 29: 27-38.
• 20. Ostrowska A., Porębska G., 2001, Przepływ pierwiastków w układzie gleba-roślina. IOŚ, Warszawa: 159-163.
• 21. Szopka K., Karczewska A., Kabała C., 2005, Lokalna zmienność zawartości ołowiu, miedzi i cynku w glebach kwaśnych Karkonoskiego Parku Narodowego - na podstawie wybra¬nych punktów stałego monitoringu ekosystemów leśnych. IOŚ, Warszawa: 17-21.
• 22. Kasza H., Klama H., 2007, Zabieganie zanieczyszczeniu, przekształceniu i degradacji śro-dowiska XIV. Bielsko-Biała: ATH:.
• 23. Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego. PWN, Warszawa.
• 24. Kopcewicz J., Lewak S., 2007, Fizjologia roślin. PWN, Warszawa.
• 25. Misra V., Chaturvedi P.K., 2007, Plant Up-take/Bioavability of Heavy Metals from the Contaminated Soil after Treatment with Humus Soil an and Hydroxyapatite. Environ Monit Assess, 133: 169-176.
• 26. Vivas A., Biro B., Nemeth T., Barea J.M., Azcon R., 2006, Nickel-tolerant Brevivacil-lus brevis and arbiscular mycorrhizal fungud can reduce metal acquisition and nickel toxicity effect in plant growing in nickel supplemented soil. Soil Biology and Biochemistry; 38: 2694-2704.
• 27. Słysz A., Wierzbicka M.H., 2005, Przystosowania roślin Armeria maritime do wzrostu w śro¬dowisku skażonym metalami ciężkimi. IOŚ, Warszawa: 629-635.
• 28. Baranowska-Morek A., Moes J., Wierzbicka M.H., 2005, Ołów w korzeniach roślin - pobie¬ranie, transport i detoksykacja w ścianach komórkowych. IOŚ, Warszawa: 305-310.
• 29. Duarte B., Delgado M., Cacador L, ; 2007, The role of citric acid in cadmium and nickel uptake and translocation, in Halimione portulacoides. Chemosphere; 69: 836-840.
• 30. Blicharska E., Kocjan R., Błażewicz A., 2007, Oznaczanie zawartości żelaza, manganu, cynku, miedzi, kadmu i ołowiu w herbatkach ziołowych. Bromat. Chem. Toksykol. XL, 2: 145-151.