Assessment of air pollution with chromium in Warsaw in the years 1992-2004

• Autorzy: Dmuchowski W. , Sołtykiewicz E.

Warianty tytułu

PL

Ocena zanieczyszczenia powietrza chromem w Warszawie w latach 1992-2004

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The research was done by placing bags with moss Sphagnum fallax, which comes from a region with low air contamination (The Augustów Primeval Forest), in approximately 230 places around Warsaw, for 12 weeks in the summer. After exposure the level of accumulation of chromium in moss is determined. The results were presented as the maps of chromium pollution deposition using the MapInfo software. Air pollution with chromium in Warsaw is relatively little differentiated, because of a lack of large, point industrial air pollution emitters except for the Lucchini Steel Mill in the quarter of Bielany. Instead, we deal with a typical urban pollution, whose primary source is constituted by car traffic and power generation. A tendency of decreasing air pollution by chromium in Warsaw continued in 2004. This was expressed through an increase of areas occupied by the less contaminated zones and by the decrease of the highest measurements in the "hot spots". Air pollution was much lower than at the beginning of the 1990s, and also lower than in the first years of the 21 st century.

PL

Celem badań było uzyskanie obrazu przestrzennego zanieczyszczenia powietrza chromem oraz identyfikacja punktowych źródeł emisji i obszarów o stałej zwiększonej imisji (hot spots) oraz ocena czy poziom zanieczyszczenia tym metalem ciężkim wzrasta czy spada na przestrzeni lat 1992-2004. Zanieczyszczenie powietrza chromem oceniono za pomocą mchów (metodą moss-bag). Doświadczenie polegało na ekspozycji w ok. 230 punktach miasta, przez 12 tygodni w okresie letnim, woreczków z mchem Sphagnum fallax, pochodzącym z regionu o małym zanieczyszczeniu powietrza (Puszcza Augustowska). Wyniki zawartości chromu w mchu przedstawiono w formie map imisji zanieczyszczenia powietrza w Warszawie w kolejnych latach, z zastosowaniem programu Maplnfo. W formie tabeli ujęto procentowy udział powierzchni zajmowanych przez poszczególne strefy zanieczyszczenia na terenie Warszawy. Na wykresach przedstawiono zmiany w zanieczyszczeniu powietrza w latach 1992-2003 (bez 1994 r.) z podziałem na kategorie użytkowania terenu. Na podstawie wyników badań można stwierdzić, że południowe i wschodnie dzielnice Warszawy były mniej zanieczyszczone niż północne, centralne i zachodnie. Największe zanieczyszczenie powietrza chromem we wszystkich latach badań wystąpiło w rejonie huty stali Luccini w północnym rejonie Bielan. Najmniej zanieczyszczone były obszary rolniczo-leśne położone w granicach administracyjnych miasta. Wyniki wskazują na typowe zanieczyszczenie miejskie, którego źródłem jest motoryzacja i energetyka.

Słowa kluczowe

EN

air pollution; bioindication; moss-bag method; chromium; Sphagnumfallax (H. Klinggr.)

PL

zanieczyszczenie powietrza; bioindykacja; metoda moss-bag; chrom; Sphagnum fallax (H. Klinggr.)

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemia i Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2006
• Tom: Vol. 13, nr 3-4
• Strony: 179--187
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz. , 1 rys., 3 tab.

Twórcy

autor

Dmuchowski W.

autor

Sołtykiewicz E.

• Botanical Garden-Center for Biological Diversity Conservation of the Polish Academy of Sciences, Prawdziwka 2, 02-973 Warsaw, tel. [phone],,

Bibliografia

• [1] Peterson P. 1. and Girling C. A. S., [in:] Lepp N. W. (cd.), Effcct ofheavy metal pollution on plants. Effect of tracc metal s on plant function. Departmcnt of Biology, Liverpool Polytechnic, Liverpool 1981.
• [2] Sroczyński J.: Wpływ zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na zdrowie ludzi, Wyd. PAN, Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wrocław 1988.
• [3] Kabata-Pendias A. and Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1993.
• [4] Kabata-Pendias and Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1999.
• [5] Adriano D.C.: Trace elements in the tcrrestrial environment, Springer-Verlag Inc., New York 1986.
• [6] Goodman G.T. and Roberts T.M.: Nature, 1971, 231(4), 287-292.
• [7] Martin M. H. and Coughtrey P. J.: Biological monitoring of heavy metal pollution, Applied Science Publishers, London, New York 1982.
• [8] Chmielewski W., Dmuchowski W. and Gworek B.: Prądnik. Prace i Materiały Muzeum im. Prof. Wł. Szafera, 1993, (7-8), 181-185.
• [9] Dmuchowski W. and Chmielewski W.: Ochr. Środow. Zasob. Natur., 1999, 18, 503-509.
• [l0] Ochyra R. and Szmajda P.: Fragm. Florist. Geobot., 1978, 24(1), 93-145.
• [11] Ochyra R., Żarnowiec J. and Bednarek-Ochyra H.: Cenzus catalogue of Polish mosses. Biodiversity of Poland, vol. 3, Instytut Botaniki PAN, Kraków 2003.
• [12] Sawicka-Kapusta K., Rakowska K.: Sci. Total Environ., 1993, Suppl., part I, 161-166.
• [13] Dmuchowski W. and Bytnerowicz A.: Environ. Pollut., 1995, 87, 87-104.
• [14] Grodzinska K., Szarek-Lukaszewska G., Godzik 8., Braniewski S.T., Budziakowska E., Chrzanowska E., Pawlowska B. and Zielonka T.: Ocena skazenia srodowiska Polski metalami ciężkimi przy użyciu mchów jako biowskaźników, PIOŚ, Warszawa 1997.
• [15] Alien S. E.. Grishaw H. M., Parkinson J. A. and Quarmby C.: Chemical analysis of Ecological materials, Blackwell Scientific Publications, Oxford 1974, 565.
• [16] Perkin E.: Bodenseewerk, Pub. B353.
• [17] Morton S. and Roberts D.: ATI unicam, atomic absorption spectromctry - method's manual, Issue 2, Unicam LTD., 1991, 398.
• [18] Daniel L. and Loree P.: Inside Mapinfo Professional. On World Press, Albany 2002.
• [19] Goodchild M. F.: Ann. Rev. Environ. Resour., 2003, 28, 493-519.
• [20] Magnuszewski A.: GIS w geografii fizycznej, PWN. Warszawa 1999.
• [21] Chmielewski W., Dmuchowski W. and Supłat St.: Ocena zanieczyszczenia powie trza metalami ciężkimi na terenie Ostrowca Świętokrzyskiego na podstawie melody bioindykacyjnej (sezon letni 1995r.) (manuscript), Ogród Botaniczny PAN, Warszawa 1995.
• [22] Chmielewski W.. Dmuchowski W. and Supłat S..: Ocena zanieczyszczenia powietrza metalami ciężkimi na terenie Bielska-Białej na podstawie melody bioindykacyjnej (manuscript), Ogród Botaniczny PAN, Warszawa 1992.
• [23] Chmielewski W.. Dmuchowski W. and Supłat S.: Ocena zanieczyszczenia powietrza metalami ciężkimi na terenie Skarżyska Kamiennej na podstawie metody bioindykacyjnej (sezon letni 1995r.) (manuscript), Ogród Botaniczny PAN. Warszawa 1995.
• [24] Gworek B., Rutkowska B., Stypiński P., Chmielewski W. and Dmuchowski W.: Polish Environ. Stud., 1997, 6, 57-60.
• [25] Dmuchowski W.: Use of plant bioindicators in assessment of environmental contamination with heavy metals. Reports of the Botanical Garden of the Polish Academy of Sciences, Series Monographs and Treatises. 2005, 7, 1-117.